کارمزد معاملات

زمان مطالعه: 5 دقیقه
انتشار ۶ آبان ۱۳۹۹
تعداد بازدید: 34183
سطح مبتدی

معاملات بازار سرمایه مانند معاملات در هر بازار دیگری با هزینه‌هایی همراه است. این هزینه‌ها شامل کارمزد ارکان مختلف بازار سرمایه مانند کارگزار، شرکت سپرده‌گذاری مرکزی، شرکت مدیریت فناوری و … و نیز هزینه مربوط به مالیات است.

نکات مربوط به هزینه معاملات

  • به محض انجام معامله، هزینه‌های مربوط به آن از طرفین معامله دریافت می‌شود.
  • کلیه هزینه‌های معاملات، به صورت خودکار در حساب نزد کارگزار طرفین معامله لحاظ می‌شود.
  • در معاملات بازار سرمایه، از خریدار مالیاتی دریافت نمی‌شود و فقط فروشنده باید مالیات پرداخت کند. 
  • همه معاملات بازار سرمایه مشمول مالیات نمی‌شوند. به عنوان مثال، معاملات واحدهای صندوق سرمایه گذاری معاف از مالیات است.
  • هزینه انجام معامله ارتباطی به سود یا زیان طرفین معامله ندارد و تنها به ارزش معامله وابسته است. به عبارت دیگر، مهم نیست که فروشنده سود کرده است یا زیان کرده است و به هر حال، باید هزینه‌های معامله را بپردازد.
  • با توجه به نوع هر ورقه بهادار، کارمزد ارکان مختلف بازار سرمایه و در نتیجه کارمزد معاملات آن تعیین می‌شود.

واریز ۳۷/۵٪ از کارمزد کارگزاری‌ها به حساب صندوق توسعه بازار

مطابق با دستور العمل‌ها، معادل ۳۷/۵ درصد از درآمد ناشی از کارمزد معاملات سهام و حق تقدم سهام کارگزاری‌ها به حساب صندوق سرمایه گذاری مشترک توسعه بازار واریز می‌شود. این کار با هدف حمایت از حقوق و منافع سرمایه‌گذاران در بازار اوراق بهادار صورت می‌پذیرد.

محاسبه کارمزد معاملات ۵ میلیون ریالی و کمتر 

بر اساس مصوبه‌ سازمان بورس اوراق و بهادار تهران در تاریخ ۱۳۸۶/۱۰/۳۰، سقف کارمزد دریافتی کارگزاران برای معاملاتی که ارزش آن‌ها ۵ میلیون ریال (۵۰۰ هزارتومان) یا کمتر باشد، مبلغ ۲۰ هزار ریال (۲ هزار تومان) در نظر گرفته شده است. با این حساب کارگزاران می‌توانند برای هر معامله ۵۰۰ هزار تومانی یا کمتر، مبلغ ۲ هزار تومان کارمزد دریافت کنند. علی‌رغم این مصوبه، کارگزاری مفید در معاملات ۵۰۰ هزار تومانی یا کمتر، سقف کارمزد را دریافت نکرده و کارمزد متناسب با هر معامله را لحاظ می‌کند.

به‌عنوان مثال، در عرضه اولیه «ددانا» که قیمت تمام شده آن کمتر از ۵۰۰ هزار تومان بود، کارگزاری مفید علی‌رغم این‌که امکان لحاظ مبلغ ۲ هزار تومان به‌عنوان کارمزد برای هر معامله را داشت، مبلغ ۷۷۲ تومان را دریافت کرد.

کارمزد معاملات در بورس اوراق بهادار

کارمزد خرید و فروش سهام و حق تقدم سهام در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران به تفکیک ارکان مختلف به شرح زیر است:

معاملات سهام و حق تقدم سهام در بور و فرابورس

معاملات سهام و حق تقدم سهام در بورس و فرابورس

با توجه به جدول فوق، مجموع کارمزد برای خرید و فروش سهام در بورس ۰/۰۱۲۵۱۲ و در فرابورس ۰/۰۱۲۴۳۲ یا به صورت تقریبی ۱/۲۵٪ می‌باشد. در ادامه ضمن آشنایی با مفاهیم ارزش خالص و ارزش ناخالص سفارش، به ارائه مثال‌هایی در این خصوص می‌پردازیم.

ارزش خالص و ارزش ناخالص سفارش

ارزش ناخالص سفارش عبارت است از حاصل ضرب قیمت در حجم سفارش. ارزش خالص سفارش نیز از لحاظ شدن هزینه‌های مربوط به معامله در ارزش ناخالص سفارش به دست می‌آید.

 در یک معامله، طرف خریدار باید مبلغی به اندازه ارزش ناخالص سفارش به اضافه هزینه‌های مربوط به آن را بپردازد. به فروشنده نیز مبلغی برابر با ارزش ناخالص سفارش منهای هزینه‌های مربوط به آن، پرداخت می‌شود. به عبارت دیگر:

CB = (P×V) + Cb

CS = (P×V) – Cs

P: قیمت V: حجم (تعداد) Cb: هزینه خرید Cs: هزینه فروش

CB: ارزش خالص سفارش خرید CS: ارزش خالص سفارش فروش

مثال

فرض کنید سهام شرکت الف در بورس اوراق بهادار تهران پذیرش شده و معامله می‌شود. شخصی برای خرید ۱,۰۰۰ سهم از این شرکت به نرخ ۲۰,۰۰۰ ریال ثبت سفارش کرده است و در همین نرخ، معامله انجام شده است. می‌دانیم مجموع کارمزدی که خریدار و فروشنده برای این معامله باید بپردازند به ترتیب معادل ۰/۰۰۳۷۱۲ و ۰/۰۰۸۸ حاصل ضرب قیمت در تعداد سهام معامله شده است. خواهیم داشت:

CB = (P×V) + Cb = (۲۰,۰۰۰×۱,۰۰۰) +  [( ۲۰,۰۰۰×۱,۰۰۰)×۰/۰۰۳۷۱۲] = ۲۰,۰۷۴,۲۴۰

CS = (P×V) – Cs = (۲۰,۰۰۰×۱,۰۰۰) –  [( ۲۰,۰۰۰×۱,۰۰۰)×۰/۰۰۸۸] = ۱۹,۸۲۴,۰۰۰

در این معامله، خریدار مبلغ ۲۰,۰۷۴,۲۴۰ ریال پرداخت کرده است و در طرف مقابل، فروشنده مبلغ ۱۹,۸۲۴,۰۰۰ دریافت می‌کند.

در مثالی دیگر، فرض کنید سهام شرکت ب در فرابورس ایران پذیرش شده و معامله می‌شود. شخصی برای خرید ۳,۰۰۰ سهم از این شرکت به نرخ ۴۰,۰۰۰ ریال ثبت سفارش کرده است و در همین نرخ، معامله انجام شده است. می‌دانیم مجموع کارمزدی که خریدار و فروشنده برای این معامله باید بپردازند به ترتیب معادل ۰/۰۰۳۶۳۲ و ۰/۰۰۸۸ حاصل ضرب قیمت در حجم سهام معامله شده است. خواهیم داشت:

CB = (P×V) + Cb = (۴۰,۰۰۰×۳,۰۰۰) +  [(۴۰,۰۰۰×۳,۰۰۰)×۰/۰۰۳۶۳۲] = ۱۲۰,۴۳۵,۸۴۰

CS = (P×V) – Cs = ( ۴۰,۰۰۰×۳,۰۰۰ ) –  [(۴۰,۰۰۰×۳,۰۰۰)×۰/۰۰۸۸] = ۱۱۸,۹۴۴,۰۰۰

در این معامله، خریدار مبلغ ۱۲۰,۴۳۵,۸۴۰ ریال پرداخت کرده است و در طرف مقابل، فروشنده مبلغ ۱۱۸,۹۴۴,۰۰۰ دریافت می‌کند.

لازم به ذکر است که کارمزد معامله سهام با سایر اوراق بهادار مانند اوراق با درآمد ثابت، گواهی سپرده کالایی، واحدهای صندوق‌های قابل‌معامله (ETF) و … متفاوت است. برای اطلاع از جزئیات کارمزد همه اوراق بهادار قابل معامله در بازار سرمایه ایران می‌توانید به گزارش “سقف نرخ کارمزدها و خدمات در بازار سرمایه ایران” تهیه شده توسط اداره نظارت بر بورس‌ها مراجعه کنید.

محمد فرخیان کارشناس بازار سرمایه
guest
30 دیدگاه
قدیمی ترین
جدیدترین پر بحث ترین
Inline Feedbacks
View all comments
سجاد مغربی

بسیار عالی ممنون از نمونه مثال

کارگزاری مفید

با سلام
رضایت شما باعث افتخار ماست. با تشکر

علیرضا مثالی

عالی و کامل بود
بی نهایت تشکر از شما کارگزاری محترم

کارگزاری مفید

سلام.
همراهی شما باعث افتخار ماست. با تشکر از نظر ارزشمند شما.

حسین شهیدی

سلام عالی توضیح داده شده. خلاصه و‌‌‌‌ مفید، کامل و دقیق. واقعا ممنون از زحماتتون.

کارگزاری مفید

با سلام
از توجه و حمایت شما سپاسگزاریم.

سیدمحسن فاطمی

با عرض سلام و خسته نباشید
بسیار عالی توضیع داده شد و با مثالهای خیلی عالی دست شما درد نکند
با کمال تشکر 🙏👍🌹👏👏

کارگزاری مفید

سلام.
از اینکه ما را انتخاب کرده‌اید مفتخریم.

لشگری

حداقل مبلغ معامله چقدر باید باشد؟

کارگزاری مفید

باسلام
حداقل مبلغ خرید‌ سهام ۵۰۰ هزار تومان +کارمزد خرید است و برای نمادهای بازار پایه فرابورس این مبلغ ۵ میلیون تومان می‌باشد.
همچنین حداقل مبلغ فروش سهام نیز ۵ هزار تومان به همراه کارمزد معاملات است.

هالین

باسلام
من یه سوال دارم،چرا وقتی یک سهمی میخرم همان زمان 1.2% در ضرر هستم؟
مگه فقط کارمزد خریدار رو ازم کسر نمیکنه؟
ممنون میشم راهنمایی بفرمائید.

کارگزاری مفید

با سلام.
در پرتفوی عملکرد محاسبات متناسب با مجموع کارمزد خرید و فروش می‌باشد که مجموع کارمزد برای خرید و فروش سهام در بورس و یا فرابورس به صورت تقریبی ۱/۲۵ درصد است اما برای خرید فقط همان کارمزد خرید از شما کسر خواهد شد.

مهدی

یعنی پورتفوی عملکرد اشتباه نشون میده

کارگزاری مفید

سلام، خیر برای نمایش دقیق سود و زیان هم کارمزد خرید و هم فروش در محاسبات مد‌نظر قرار گرفته می‌شود.

محمدعلی

سلام عرض می کنم،
وقت شما بخیر؛

در خصوص صندوق های ETF (علی الخصوص مبتنی بر طلا)، لطفا ریز کارمزد دریافتی از خریدار و فروشنده را بر اساس آخرین ابلاغیه ها بفرمایید. بسیار ممنونم از لطف تون.

کارگزاری مفید

با سلام.
کارمزد خرید برای صندوق‌های مبتنی بر گواهی سپرده کالایی سکه طلا برابر با ۰/۱۱۵ درصد است. میزان کارمزد فروش نیز مشابه کارمزد خرید است.
کارمزد خرید صندوق‌های سهامی ETF برابر با ۰/۱۱۶ درصد و میزان کارمزد فروش ۰/۱۱۸۷۵ درصد می‌باشد.
کارمزد خرید صندوق‌های سرمایه گذاری مختلط ETF برابر با ۰/۰۶۰۷۵ درصد و میزان کارمزد فروش ۰/۰۶۶۱۲۵ می‌باشد.
کارمزد خرید صندوق‌های سرمایه گذاری با درآمد ثابت ETF برابر با ۰/۰۱۸۷۵ درصد و میزان کارمزد فروش ۰/۰۱۸۷۵ درصد می‌باشد.
کارمزد خرید صندوق‌های سرمایه گذاری کالایی ETF برابر با ۰/۱۱۵ درصد و میزان کارمزد فروش نیز مشابه کارمزد خرید است.

منصور

سلام کارمزد خرید و فروش صندوق سهامی کاریزما اهرمی چنده ؟

کارگزاری مفید

باسلام
کارمزد خرید ۰/۰۰۱۱۶ و کارمزد فروش ۰/۰۰۱۱۸ است.

فرهادیان

سلام نمیخواد این همه فرمول طرح کنید ساده بگوید مثلا یک نفر 1 میلیون سهام می‌خواهد بفروشد چند تومان کار مزد به او تعلق می‌گیرد

کارگزاری مفید

باسلام
کارمزد فروش ۰/۸۸ درصد است که طبق فرمولی که اعلام شد می‌توانید آن را محاسبه فرمایید.

فرهاد

ساده اش اینه
یک میلیون تومان سهام بفروشی ۸۸ هزار تومان باید کار مزد بدی
در واقع ۹۱۲ هزار تومن گیرت میاد
آقا هر سهمی خریدی اگه بخواهی سود کنی با خیال راحت ۲ درصد مثبت شد تازه یه ذره سود کردی
اگه اشتباه می‌کنم کارشناسا تصحیح کنند
سپاس

کارگزاری مفید

با سلام.
«هزینه معامله» در پنجره خرید و فروش محاسبه و نوشته می‌شود.
می‌توانید مبلغ دقیقی که بابت کارمزد پرداخت می‌کنید را از همان قسمت مشاهده نمایید.

محمد

اگر به حساب مفید خود پول واریز کنیم ولی معامله ای انجام نشه، موقع برداشت همون پول هزینه ای کسر میشه؟

کارگزاری مفید

با سلام.
خیر وقتی معامله ای انجام ندهید، کارمزدی از شما کسر نمی‌‎شود و همان مبلغی که واریز کرده اید را می‌توانید برداشت کنید.