سه بازار مالی که باید درباره آن بدانید!
بازار مالی بازاری است که افراد و مؤسسات می‌توانند اوراق بهادار، کالا و سایر دارایی‌های قابل معامله را با قیمتی که توسط اصول اقتصادی عرضه و تقاضا تعیین شده‌اند، با هم مبادله کنند.
کار بازارها قرار دادن دو طرف، یعنی خریداران و فروشندگان در یک مکان است تا آن‌ها بتوانند به‌سادگی یکدیگر را پیدا کنند. بنابراین معامله بین آن‌ها را تسهیل می‌کنند. انواع مختلفی از بازارهای مالی وجود دارند و ویژگی‌های آن‌ها به دارایی‌های مالی که مبادله می‌شوند و نیازهای شرکت‌کنندگان مختلف بازار بستگی دارد. انواع بازار مالی براساس ماهیت مبادلات و همچنین میزان رشد‌شان قابل‌تشخیص هستند.
آنچه در این مطلب می‌خوانیم:
بازار کالا و خدمات
انسان‌ها در گذشته و حال یاد گرفته‌اند كه محل متشكلی را برای خرید و فروش كالاهای خود داشته باشند و قوانین و عرف حاكم بر این بازار را رعایت كنند. در این بازار در قبال كالا و خدمات، واحد پولی مورد پذیرش، به عنوان تسهیل‌کننده معاملات مورد استفاده قرار می‌گیرد. ارزش هر كالا یا خدمت با مبلغی پول تعریف و عرضه می‌شود و معمولاً معاملات درون این بازار، تحت مکانیسم‌های شناخته شده‌ای صورت می‌گیرد. در این بازار مالی، كالاها و خدمات به انواع مختلفی تقسیم‌بندی می‌شوند و هر کدام از آن‌ها تحت حاكمیت قوانین و عرف خاص پذیرفته شده خود، مورد معامله قرار می‌گیرند. در این نوع بازار واحد پولی، به‌عنوان واسطه معاملات می‌تواند در بخش‌های مختلف بازار به‌راحتی جابه‌جا شود و هیچ‌گونه محدودیتی برای آن وجود ندارد. در واقع ما می‌توانیم نقدینگی خود را به راحتی در بخش‌های مختلف بازار و تحت قوانین آن به گردش در بیاوریم.
بازار كالا و خدمات، به دلیل قدمت و به‌خاطر تأمین‌کنندگی نیازهای كلی انسان‌ها، از وسعت بسیار زیادی برخوردار است. در این بازار مالی آنچه ارزش كالا و خدمات را تعیین می‌کند، عرضه و تقاضاست. تقاضا متناسب با نیاز انسان‌ها تغییر می‌کند. در قبال افزایش تقاضا و ثبات عرضه، افزایش قیمت‌ها حادث می‌شود كه امروزه ما آن را به نام تورم می‌شناسیم. از تورم به‌عنوان بیماری اقتصاد نام‌برده می‌شود و اكثریت یا بهتر است بگوییم كلیه حکومت‌ها تلاش می‌کنند تا تورم را به حداقل ممكن برسانند. تورم باعث ایجاد شغل‌های كاذب می‌شود. به همین دلیل دولت‌ها و شبكه اقتصادی كشورها سعی می‌کنند با ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضا، تورم را كنترل كنند.
بازار پول و ارز
بازاری برای دادوستد پول و دیگر دارایی‌های مالی جانشین نزدیک پول است که سر رسید کمتر از یکسال دارند. به عبارت صحیح‌تر می‌توان از بازار پول به‌عنوان بازار ابزارهای مالی کوتاه‌مدت با ویژگی اندک بودن ریسک عدم پرداخت، نقدشوندگی بالا و نوسان کم نام برد. تمرکز فعالیت این بازار در استفاده از ابزارهایی است که به اشخاص و بنگاه‌های تجاری این امکان را دهد تا به‌سرعت نقدینگی خود را به میزان مطلوب درآورند.
بانک‌ها، مؤسسات مالی و اعتباری و سایر مکان‌هایی که دادوستد ابزارهای مالی بازار پول در آن انجام می‌شود، تشکیل‌دهنده بازار پول هستند. مشارکت‌کنندگان در بازار پول، افراد یا واحدهای دارای مازاد نقدینگی هستند. این افراد منابع خود را از طریق مستقیم یا غیرمستقیم با سررسیدهای کوتاه‌مدت در اختیار واحدهای نیازمند منابع مالی قرار می‌دهند.
بازار سرمایه
بازار سرمایه به بازارهای مالی جهت خریدوفروش ابزارهای مالی، با سررسید بیشتر از یکسال و دارایی‌های بدون سررسید، اطلاق می‌شود. بازار سرمایه پلی است که پس‌انداز واحدهای اقتصادی دارای مازاد مانند شرکت‌ها یا دولت‌ها را به واحدهای سرمایه‌گذاری که بدان نیازمندند، انتقال می‌دهد. بنابراین بازار سرمایه، واحدهای پس‌انداز و سرمایه‌گذاران را با یکدیگر ارتباط می‌دهد. این بازار نقش مهمی در تجمیع سرمایه‌های اندک و پراکنده و تأمین مالی شرکت‌ها، واحدهای صنعتی و تولیدی در قالبی منسجم، قانونمند، پیوسته و شفاف دارد. نهادهای فعال در این بازار عبارت‌اند از:
- بورس اوراق بهادار
- بورس کالا
- بانک‌های سرمایه‌گذاری
- کارگزاران
- معامله‌گران
- بازارگردانان
- مشاوران سرمایه‌گذاری
- شرکت‌های سرمایه‌گذاری
- و …
سهام عادی، سهام ممتاز، اوراق مشارکت، قراردادهای اختیار معامله، آتی و… ازجمله ابزارهای تأمین مالی در این بازار به‌حساب می‌آید. بازار سرمایه نسبت به بازار پول بسیار گسترده‌تر و از تنوع ابزاری بیشتری برخوردار است. کشورهای پیشرفته و توسعه‌یافته بیشتر شراکت محور(بورس محور) هستند و کشورهای توسعه نیافته بیشتر بانک محور(وام محور) هستند.
انواع بازار بورس اوراق بهادار
در حال حاضر بازار بورس اوراق بهادار شامل دو دسته بازار اول و بازار دوم است. از علت‌های تفاوت این دو بازار، می‌توان به شرایط متفاوت پذیرش شرکت از سمت سازمان بورس اشاره کرد. از تفاوت‌های بازار اول و دوم بورس می‌توان به شفافیت و اطلاع‌رسانی، میزان نقد شوندگی سهام، تداوم سود آوری، میزان سرمایه ثبت شده توسط شرکت و … اشاره کرد. لازم به ذکر است، بازار اول بورس نیز به دو تابلو فرعی و اصلی تقسیم می‌شود.
سوالات متداول
بازار سرمایه به بازارهای مالی جهت خریدوفروش ابزارهای مالی، با سررسید بیشتر از یکسال و دارایی‌های بدون سررسید گفته می‌شود.
این ارزش در بازار با قیمت عرضه و تقاضا مشخص می‌شود.
سلام
خسته نباشید
بسیار خوب و عالی
با سلام
از همراهی شما با کارگزاری مفید صمیمانه سپاسگزاریم.
با سلام و وقت بخیر
ممنون از مطالب مفیدتون
لطفا مطالبی در راستای اشنایی شرکت ها ازبازار سرمایه قرار بدین .تا دانش و شناختشون از بازار سرمایه افزایش پیدا کنه
با سلام
می‌توانید در کلاس‌های آموزشی کارگزاری مفید که به‌صورت آنلاین و رایگان برگزار می‌شوند شرکت نمایید. جهت بررسی کلاس‌های آموزشی می‌توانید به بخش «رویدادها» در سایت آموزش کارگزاری مفید مراجعه کنید. سپس در صورت تمایل به شرکت در کلاس مورد نظر در زمان اعلام‌شده روی لینک «ورود به رویداد» کلیک نموده و پس از ثبت اطلاعات، گزینه «میهمان» را انتخاب نمایید. لازم به ذکر است، در سایت آموزش کارگزاری مفید در بخش «دوره‌ها» امکان مشاهده ویدئوها آموزشی مهیا می‌باشد. دقت داشته باشید، ورود به سایت آموزش کارگزاری مفید و مشاهده ویدئو‌های آموزشی می‌بایست از طریق حساب مفید انجام گردد. توجه فرمایید که در بخش «مطالب» سایت آموزش کارگزاری مفید مقاله‌های آموزشی متعدد جهت بهره‌مندی سرمایه‌گذاران قرار داده شده است.