آشنایی با صندوق سرمایه گذاری مشترک

آشنایی با صندوق سرمایه‌گذاری مشترک
زمان مطالعه: 6 دقیقه
انتشار ۶ دی ۱۴۰۲
تعداد بازدید: 22950
سطح مبتدی

صندوق های سرمایه گذاری مشترک (Mutual Funds) یکی از مهم‌ترین سازوکارهای سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی به شمار می‌روند. در واقع صندوق ها شرایط بازار را از نظر ریسک و بازده برای سرمایه‌گذاران مختلف به‌ویژه برای سرمایه‌گذاران مبتدی مساعدتر می‌کنند.

گفتنی است در کشورهای پیشرفته معمولا افراد اوراق بهادار را مستقیما معامله نمی‌کنند. در عوض، پول‌های خود را در صندوق های سرمایه گذاری، سرمایه‌گذاری می‌کنند. ایده اصلی این صندوق‌ها یک‌کاسه کردن پول‌های افراد مختلف و سرمایه‌گذاری آن‌هاست. این کار نیز توسط یک گروه از مدیران حرفه‌ای سرمایه‌گذاری که تسلط، دانش و تجربه بسیاری در این زمینه دارند، به نمایندگی از سرمایه‌گذاران انجام می‌شود.

سرمایه گذاری غیر مستقیم از طریق صندوق سرمایه گذاری مشترک

صندوق‌های مذکور با ایفای نقش واسطه مالی، سرمایه‌گذاری افراد غیرحرفه‌ای را از حالت مستقیم به غیرمستقیم تبدیل می‌کنند. از این رهگذر، مزایای متعددی را هم برای بازار سرمایه و هم برای سرمایه‌گذار فراهم می‌کنند. صندوق‌های مذکور از یک‌سو راهکار مناسبی برای رشد کمی، کیفی و توسعه پایدار بازار سرمایه، تشویق سرمایه‌گذاری غیرمستقیم و ورود افراد غیرحرفه‌ای به بازار هستند. از سوی دیگر این امکان را پدید می‌آورند که از طریق تشکیل سبد متنوعی از دارایی‌ها که هرکدام دارای ویژگی‌های خاص خود هستند، ضمن کسب بازدهی مناسب، ریسک سرمایه‌گذاران را نیز کاهش دهند. 

همان‌طور که اشاره شد، صندوق سرمایه گذاری مشترک، سرمایه افراد مختلف را جمع‌آوری می‌کند. سپس با تجمیع این سرمایه‌ها، قدرت این را پیدا می‌کند که از مزایای یک سرمایه‌گذاری در مقیاس بزرگ بهره ببرد. در واقع هر صندوق، از طرف سرمایه‌گذاران این سرمایه را در انواع اوراق بهادار مثل سهام و اوراق با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌کند. این مجموعه اوراق بهادار به‌اصطلاح پُرتفوی (portfolio) نامیده می‌شود.

سرمایه‌گذران، واحدهای صندوق سرمایه‌گذاری را می‌خرند که هر واحد نشانه سهم سرمایه‌گذار از مالکیت دارایی‌ها و درآمدهای صندوق است. شما با خرید واحدهای صندوق، پول خود را در نهاد مالی سرمایه‌گذاری می‌کنید که با استفاده از یک تیم مدیریت حرفه‌ای، سعی می‌کند تا با تشکیل پرتفویی از سهام و انواع اوراق بهادار، سود مناسبی کسب کند.

چارچوب فعالیت صندوق ها

در مجموع صندوق های سرمایه گذاری مشترک با توجه به امکانات و توانایی‌هایی که در اختیار دارند، تلاش می‌کنند که سرمایه‌گذاری در بازار را جذاب‌تر و فرصت‌ها و انتخاب‌های بیشتری را با ریسک کمتر و بازدهی بالاتر برای سرمایه‌گذاران فراهم کنند. اختیارات این صندوق‌ها در چارچوب اساسنامه و امیدنامه مصوب آن‌ها قرار دارد. مدیران سرمایه‌گذاری صرفا موظف هستند با توجه به اختیارات تعیین شده مدیریت دارایی سرمایه‌گذاران را انجام دهند. وجود اساسنامه و امیدنامه باعث قانونمندی نحوه مدیریت صندوق‌ها و اطمینان بیشتر سرمایه‌گذاران به مدیریت اصولی دارایی‌های آنان خواهد شد.

ضروری است سرمایه‌گذاران پیش از سرمایه‌گذاری در هر صندوق به دقت اساسنامه و امیدنامه صندوق مربوطه را مطالعه کنند. این موضوع موجب می‌شود تا با قواعد و مقررات تعیین‌شده آشنا شوند و در عین حال اطلاعاتی در ارتباط با نحوه سرمایه‌گذاری دارایی‌های صندوق کسب کنند. مهم‌ترین اطلاعات ارائه شده شامل تعیین حدود اختیارات مدیران برای انتخاب نوع دارایی‌ها و حداقل یا حداکثر قانونی تعیین‌شده برای هر دسته از دارایی‌ها است که در بخش اهداف سرمایه‌گذاری هر صندوق ذکر شده است. اطلاع از هزینه‌های قانونی لحاظ‌شده برای هر صندوق، اطلاعات مهم دیگری است که می‌توان در قالب جداول درج‌شده در این مستندات از آن آگاهی یافت.

محبوبیت صندوق سرمایه گذاری مشترک

بد نیست بدانید طی دو دهه گذشته صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترك از محبوبیت زیادی در بین سرمایه‌گذاران در جهان برخوردار شده‌اند. در حال حاضر بیش از ۸۰ میلیون نفر در آمریکا در این صندوق‌های سرمایه‌گذاری کرده‌اند. بسیاری از مردم، سرمایه‌گذاری در بورس را به معنای سرمایه‌گذاری در صندوق های سرمایه گذاری مشترک می‌دانند. در همین راستا در سراسر جهان صندوق‌های سرمایه‌گذاری به شکل‌ها و روش‌های مختلف و به‌عنوان ابزاری مفید و کارآمد برای سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار شکل‌گرفته‌اند. ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست. در حال حاضر صندوق‌های متعدد و متنوعی در بازار سرمایه‌ی ایران در حال فعالیت هستند که با کمی بررسی می‌توانید بهترین صندوق را از میان ‌آن‌ها انتخاب کنید.

انواع صندوق های سرمایه گذاری مشترک

به صورت کلی، صندوق های سرمایه گذاری مشترک از لحاظ ترکیب دارایی به دسته‌های مختلفی مانند سهامی، مختلط، با درآمد ثابت و … تقسیم می‌شوند. برای مثال، بخش بزرگی از سبد دارایی صندوق های سهامی در سهام شرکت‌های بورسی سرمایه‌گذاری می‌شود. همچنین اوراق بهاداری مانند اوراق مشارکت، اخذا، اوراق اجاره و …، عمده ترکیب دارایی صندوق های با درآمد ثابت را تشکیل می‌دهند.

مزیت صندوق سرمایه گذاری مشترک

مزیت عمده این روش از سرمایه‌گذاری نسبت به خرید و فروش مستقیم اوراق بهادار توسط اشخاص این است که علاوه بر استفاده از توانمندی‌ها و دانش و تجربه گروهی از مدیران حرفه‌ای در مدیریت دارایی، سرمایه‌گذار از ریسک‌های متعدد از جمله نقدشوندگی پایین‌تر، ریسک توقف معاملات در سهم، ریسک ورود به صف‌های فروش متوالی و ریزش پی‌در‌پی ارزش دارایی‌ها و سایر ریسک‌های مترتب بر خرید و فروش مستقیم سهام مصون می‌ماند.

لازم است توجه داشته باشید که در بدو شروع کار صندوق‌ها، بهای هر واحد آن‌ها معادل قیمت اسمی آن‌ها است. با گذشت زمان به دلیل کم‌وزیاد شدن دارایی‌های تشکیل‌دهنده صندوق، قیمت هر واحد تغییر می‌کند. قیمت جدید هر واحد، مبنایی برای خرید واحدهای صندوق بعد از پذیره‌نویسی و همچنین مبنایی برای تعیین نرخ هر واحد جهت ابطال و نقد کردن واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری است.

سود این صندوق از کجا بدست می‌آید؟

۱- افزایش قیمت سهام صندوق: وقتی ارزش پرتفوی صندوق بالا می‌رود، طبیعتا خالص ارزش دارایی‌های صندوق هم بالا می‌رود. به خالص ارزش دارایی هر سهم به‌اصطلاح (Net Asset Value) NAV می‌گویند. خالص ارزش دارایی‌ها برابر ارزش دارایی‌ها منهای بدهی‌ها است که بر مبنای هر واحد بیان می‌شود.

۲- سود تقسیمی Dividend: برخی صندوق‌ها ممکن است با توجه به سیاست‌هایشان از محل درآمد سودهای سهام پرتفوی خود یا بهره‌های اوراق با درآمد ثابت، سودی را در دوره‌های زمانی معین بین سهامداران خود تقسیم کنند.

بیشتر بخوانبد: صندوق بازنشستگی تکمیلی آتیه مفید

سوالات متداول

سازوکار صندوق های سرمایه گذاری مشترک چگونه است؟

صندوق سرمایه گذاری مشترک، آورده سرمایه‌گذاران مختلف را جمع‌آوری می‌کند. سپس با تجمیع این سرمایه‌ها، قدرت این را پیدا می‌کند که از مزایای یک سرمایه‌گذاری در مقیاس بزرگ بهره ببرد. در واقع صندوق، از طرف سرمایه‌گذاران این مبالغ را در انواع اوراق بهادار مانند سهام سرمایه‌گذاری می‌کند.

اختیارات صندوق های سرمایه گذاری مشترک تا چه اندازه است؟

اختیارات این صندوق‌ها در چارچوب اساسنامه و امیدنامه مصوب آن‌ها قرار دارد. مدیران سرمایه‌گذاری صرفا موظف هستند با توجه به اختیارات تعیین شده مدیریت دارایی سرمایه‌گذاران را انجام دهند.

سود صندوق های سرمایه گذاری مشترک ار کجا بدست می‌آید؟

افزایش قیمت سهام صندوق و سود تقسیمی

Mohammad Farrokhian کارشناس بازار سرمایه
guest
10 دیدگاه
قدیمی ترین
جدیدترین پر بحث ترین
Inline Feedbacks
View all comments
ناصر

سلام میخواستم بدونم خرید و فروش اعمال اختیار چطوری هست بعد بعضی ها میگن بدون کارمزد هستش ممنون

کارگزاری مفید

با سلام
تسویه اوراق تبعی به تشخیص شرکت منتشر کننده این اوراق و به دو صورت قابل انجام است:
1) تسویه نقدی: در تسویه نقدی اوراق اختیار فروش تبعی‌، تفاوت قیمت اعمال و قیمت پایانی سهم در روز سر‌رسید به مشتری پرداخت شده و سهام پایه در پرتفوی مشتری باقی می‌ماند.
2) تسویه فیزیکی: در تسویه فیزیکی اوراق‌ اختیار فروش تبعی‌، سهام پایه فرد به قیمت اعمال اوراق از دارنده آن خریداری می‌شود و وجه مورد نظر به او پرداخت می‌شود و در نتیجه دارایی سهام پایه مشتری در آن سهم از پرتفوی او برداشته می‌شود.
به علاوه در هنگام اعمال اوراق اختیار فروش تبعی کارمزد معامله انجام شده دریافت خواهد شد.
جهت کسب اطلاعات بیش‌تر به مقاله «اوراق اختیار فروش تبعی را بهتر بشناسیم!» را مطالعه نمایید.

Last edited 2 سال قبل by کارگزاری مفید
سینا

من چگونه می تونم در صندوق در امد ثابت سرمایه گذاری کنم؟

کارگزاری مفید

با سلام
صندوق‌های درآمد ثابت تحت مدیریت کارگزاری مفید با نام‌های «حامی»، «آوند» و واحد های عادی صندوق «توان» در حال فعالیت می‌باشند.
در صورت فعال بودن طرح حامی، مانده راکد حساب شما در صندوق حامی‌ سرمایه‌گذاری شده و سود آن اولین روز کاری هر ماه به قدرت خرید شما اضافه و تحت عنوان «بابت سود صندوق سرمایه‌گذاری ثابت حامی …» در گردش حساب شما قابل مشاهده خواهد‌ بود.
واحد های صندوق آوند را می‌توانید از طریق سامانه معاملاتی خود خرید و فروش کنید.
برای صدور و ابطال واحد های عادی صندوق توان هم می‌توانید از طریق اپلیکیشن مفید، سایت صندوق توان و قسمت سرمایه گذاری در ایزی‌تریدر اقدام کنید.
جهت کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید درخواست «مشاوره رایگان» ثبت کنید تا مشاوران در اسرع وقت با شما تماس بگیرند.

Last edited 2 سال قبل by کارگزاری مفید
کوثر

من من واریز اشتباه زدم چجوری پولم پس بگیر بعد درستش رو بزنم

کارگزاری مفید

با سلام.
در صورت واریز به قدرت خرید خود در کارگزاری مفید، می‌توانید تقاضای وجه ثبت کرده و مبلغ را از حساب خود برداشت نمایید.
جهت کسب اطلاعات بیشتر مقاله های «برداشت وجه در ایزی تریدر» و «تقاضای وجه در سامانه معاملاتی مفید آنلاین» را مطالعه کنید.

حسین

ضمن عرض سلام و ادب

میخواستم بدونم دقیقا تفاوت صندوق های مختلط با صندوق های مشترک در چه چیزیه؟ هر دو مطلب رو خوندم اما خیلی متوجه تفاوت هاش نشدم

پیشاپیش از پاسخ‌گوییتون مچکرم

کارگزاری مفید

با سلام
صندوق سرمایه‌گذاری مشترک، آورده سرمایه‌گذاران مختلف را جمع‌آوری می‌کند و با تجمیع این سرمایه‌ها، امکان بهره‌مندی از مزایای یک سرمایه‌گذاری در مقیاس بزرگ را فراهم می‌کند.
صندوق سرمایه‌گذاری مشترک می‌تواند انواع مختلفی مانند سهامی، مختلط و … داشته باشد. در واقع هر صندوق می‌تواند، از طرف سرمایه‌گذاران این سرمایه را در انواع اوراق بهادار مانند سهام و اوراق با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری کند. لازم به ذکر است، در صندوق‌های سهامی عمده دارایی در سهام سرمایه‌گذاری می‌گردد، در حالی که صندوق‌ مختلط معمولا دارایی خود را با نسبتی تقریبا برابر در سهام شرکت‌های پذیرفته‌شده در بازار سرمایه و همچنین اوراق بهادار کم‌ریسک مانند اوراق خزانه و اوراق بدهی دیگر سرمایه‌گذاری می‌کند. به همین دلیل ریسک و بازدهی این صندوق از صندوق‌های سهامی کمتر و از صندوق‌های با درآمد ثابت بیش‌تر است.
جهت کسب اطلاعات بیش‌تر مقاله‌ی«صندوق سرمایه‌گذاری مختلط» را مطالعه نمایید.

Last edited 2 سال قبل by کارگزاری مفید
کبری باقری

سلام چطور میتونم خودم سهمی نخرم ولی پولی که دارم در بورس سرمایه گذاری کنم

کارگزاری مفید

با سلام
جهت سرمایه‌گذاری غیرمستقیم می‌توانید در صندوق‌های کارگزاری مفید سرمایه‌گذاری نمایید. کارگزاری مفید دارای سیزده صندوق می‌باشد.
دسته اول صندوق‌های سهامی (پیشتاز، پیشرو، امید توسعه که مبتنی بر صدور و ابطال بوده و اطلس که etf می‌باشد و از طریق سامانه‌های آنلاین همانند دیگر سهام قابل معامله است.) دسته دوم صندوق‌ مختلط (ممتاز و تضمین) دسته سوم صندوق‌های درآمد ثابت (نامی، حامی و آوند) و دسته چهارم صندوق کالایی (عیار، صندوق etf قابل معامله در بورس)، دسته پنجم صندوق اهرمی (توان)، دسته ششم صندوق شاخصی مبتنی بر سهام (آرام)، دسته هفتم صندوق بخشی مبتنی بر سهام (استیل).
همچنین جهت دریافت مشاوره رایگان سرمایه‌گذاری می‌توانید در سایت کارگزاری مفید، گزینه «مشاوره رایگان سرمایه‌گذاری» را انتخاب نموده و شماره همراه خود را ثبت نمایید تا مشاوران ما با شما تماس بگیرند.
جهت کسب اطلاعات بیش‌تر مقاله «صندوق‌های سرمایه‌گذاری کارگزاری مفید در یک نگاه» را مطالعه نمایید.