صنعت کانی‌های غیرفلزی

در این گفت‌وگو در خصوص صنعت کانی‌های غیرفلزی که جزء یکی از چندین صنایع فعال در بورس است صحبت خواهیم کرد. شناخت و آشنایی با این صنعت می تواند دید مناسبی به سرمایه گذاران و فعالین بازار سرمایه بدهد. همچنین اگر شما قصد فعالیت در بازار سرمایه را دارید، انجام دادن یک تحلیل صحیح به شما برای شناخت سهام مناسب و ارزنده کمک خواهد کرد. شما می‌توانید ویدیو این گفت‌و‌گو را مشاهده نمایید یا متن زیر، که گزارشی از مهم‌ترین بخش‌های این گفت‌وگو است را مطالعه کنید.

صنعت کانی‌های غیر فلزی شامل چه گروه‌هایی می‌شود؟

گروه محصولات کانی‌های غیرفلزی به‌عنوان یکی از گروه‌های موجود در بازار سرمایه شناخته می‌شود. با توجه به ماهیت تاسیس این گروه و حوزه فعالیت شرکت‌های فعال در آن، محصولات مختلف و خدمات متنوعی در این صنعت ارائه می‌شود. از جمله بخش‌هایی که شرکت‌های این گروه در آن فعال هستند می‌توان به تولید شیشه، کاشی، فرآورده‌های نسوز و … اشاره کرد.

اولین و بزرگترین شرکت فعال در گروه محصولات کانی غیرفلزی

شرکت صنایع خاک چینی (کخاک) ایران با ارزش بازاری بالغ بر ۴ هزار میلیارد تومان به عنوان بزرگ‌ترین و پر سابقه‌ترین شرکت تولید کننده انواع کائولن فرآوری شده، رشته‌ای و میکرونیزه در این گروه شناخته می‌شود. محصولات این شرکت مواد اولیه پشتیبان صنایعی همچون ظروف چینی، چینی بهداشتی، کاشی و سرامیک، مقره سازی عایق‌ها، سیمان سفید، بتن سبک، آجر نسوز و … است.

 این شرکت در سال ۱۳۶۴ تاسیس شد و کارخانه فرآوری آن در سال ۱۳۷۲ به بهره‌برداری رسید. شرکت صنایع خاک چینی ایران را می‌توان به‌عنوان بزرگ‌ترین شرکت تولید کننده انواع کائولن فرآوری شده در خاورمیانه و ایران نام‌گذاری کرد. 

شرکت خاک‌چینی به دلیل تامین مواد اولیه در داخل کشور، (خاک ماده اولیه تولید این محصول بوده که به وفور در کشور وجود دارد) از حاشیه سود بالایی برخوردار است. محل فعالیت شرکت در شهر تبریز  و به مساحت ۲۵ هکتار است. راندمان این شرکت حدود ۳۳ درصد و ارزش بازار آن حدود ۴ هزار میلیارد تومان است.

محصولات تولیدی

کائولن یا خاک چینی نام رایج برای محصولات معدنی است که کاملاً از کائولینیت معدنی یا سیلیکات آلومینیوم تشکیل می‌شوند. کائولن به‌صورت آسیاب شده و طبقه‌بندی شده تولید می‌‌‌شود. کائولن خام ممکن است حاوی مقادیر کمی از سیلیکات مربوطه و کوارتز باشند.

دسته‌بندی محصولات تولیدی خاک‌چینی

محصولات خاک‌چینی به دسته‌های زیر از نظر تولید تقسیم‌بندی می‌شوند:

• پودری
• رشته‌ای
• درجه‌بندی 
• میکرونیزه

معادن شرکت خاک چینی (کخاک)

شرکت خاک چینی دارای سه معدن کائولن زنوز، خاک صنعتی ساری تپه مرند و خاک صنعتی کوهناب مرند است. مهم‌ترین و استراتژیک‌ترین معدن این شرکت، معدن کائولن زئوس است. این معدن دارای ذخیره قطعی ۶۹ میلیون تن و ذخیره احتمالی ۱۰۰ میلیون تن است. میزان ذخیره کلی دو معدن خاک صنعتی ساری تپه مرند و کوهناب مرند نیز هرکدام به میزان ۱ میلیون تن برآورد شده است.

ذخیره احتمالی توسط کارشناسان معدن و با استفاده از عکس برداری‌های تخصصی، بررسی و تخمین‌های صورت گرفته مشخص می‌شود.همچنین میزان بهره‌برداری از معدن کائولن زنوز به‌صورت سالیانه ۵۵۰ هزار تن است. در اطراف این معدن نیز در مجموع ۷ کارگاه قرار گرفته است. 

ظرفیت کارگاه‌های اطراف معدن کائولن زنوز شرکت خاک چینی 

چهار کارگاه کائولن با ظرفیت کلی ۶۰ میلیون تن و ۳ کارگاه سنگ لاشه به ظرفیت کلی ۳ میلیون تن در اطراف معدن کائولن زنوز شرکت خاک‌چینی قرار دارد.

عمده سهام‌داران شرکت خاک‌چینی را چه شرکت‌ها و افرادی تشکیل می‌دهند؟

عمده سهام‌داران شرکت خاک‌چینی را شرکت‌های سرمایه گذاری صدر تامین با حدود ۷۸ درصد مالکیت، شرکت معدنی و املاح ایران با حدود ۶ درصد مالکیت، شرکت تعاونی مصرف کارگران با حدود ۲ درصد مالکیت، شرکت سرمایه‌گذاری آتیه سرمایه با حدود ۱ درصد مالکیت تشکیل می‌دهند. همچنین حدود ۱ درصد از سهام‌داران این شرکت را افراد حقیقی و ۱۲ درصد نیز سایر سهام‌داران تشکیل می‌دهد. 

مشتریان کخاک چه شرکت‌هایی هستند؟

شرکت به صورت انحصاری تامین خاک را انجام می‌دهد و تمام قراردادهای خود را به‌صورت پیش دریافت و فروش نقد انجام می‌دهد. قبل از احداث این خط تولید، شرکت قادر به تامین حداکثر درخواست مشتریان نبود و با این طرح نیازهای مشتریان را  توانست پوشش دهد. از جمله مشتریان این شرکت می‌توان به کسعدی، کلوند، شلعاب، کپارس، توس چینی، مروارید و ایفا سرام اشاره کرد.

آيا می‌توان رویه مشخصی را برای سودآوری شرکت‌های گروه کانی غیر فلزی پیش‌بینی کرد؟

با توجه به تنوع محصولات و خدمات ارائه شده توسط شرکت‌های گروه محصولات کانی غیرفلزی، نمی‌توان رویه مشخصی برای سودآوری آن‌ها پیش‌بینی کرد. هرکدام از این شرکت‌ها‌ را با توجه به محصولی که تولید می‌کنند باید تحلیل کرد. اما به دلیل تحریم‌های اقتصادی و عدم ورود کالاهای مرتبط با محصولات این گروه، خدمات ارائه شده توسط این شرکت‌ها را می‌توان انحصاری دانست که این عامل باعث به وجود آمدن چشم‌انداز خوب برای سودآوری آن‌ها می‌شود.

سایر گروه‌های موجود در صنعت کانی‌های غیر فلزی

یکی دیگر از دسته بندی‌های کانی‌های غیر‌فلزی، انواع شیشه، بطری و جار می‌باشد. کشور ایران با در اختیار داشتن بیشترین منابع و مواد اولیه مورد نیاز صنعت شیشه كم‌ترین سهم را در تجارت جهانی این صنعت پرسود دارا است. این صنعت پر سابقه در کشورمان هیچگاه در برنامه‌ریزی‌ها و نگرش‌های كلان اقتصاد در اولویت نبوده است. در کل طی سال‌های اخیر صنایع داخلی به هیچ‌وجه متناسب با تحولات جهانی این صنعت پیش نرفته‌اند.

اهمیت صنعت شیشه در بسته‌بندی

بسـته‌بندی یکی از الزامات مهم در توسعه صنايع از جمله صنایع غذایی اسـت. یکـی از پوشش‌هایی که به کرات در بسـته‌بندی مواد غذایی و آشامیدنی مورد استفاده قرار می‌گیرد، ظروف شیشه‌ای هستند. شیشه برخلاف جامدات دیگـر فاقد ساختار درونی منظم و یک‌نواخت بـوده و فرآیند تولید آن شامل چند مرحله است.