قرارداد آتی سبد سهام
قرارداد آتی سبد سهام، قراردادی است که فروشنده تعهد می‌کند در سررسید تعیین‌شده، سبد پایه را به قیمتی که در زمان انعقاد قرارداد تعیین می‌شود، بفروشد و در مقابل خریدار متعهد می‌شود آن سبد پایه را در تاریخ سررسید خریداری کند.
قرارداد آتی سبد سهام بر روی سبدی از سهام (سبد پایه) پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران منعقد می‌شود، به‌طوری‌که سهام داخل سبد با سهام یکی از شاخص‌های بورسی، یکسان و همگن باشد. این سبد طوری طراحی شده است که دقیقاً نماینده همان شاخص باشد و همان نوسانات و بازدهی شاخص را تضمین کند.
در هر قرارداد آتی سبد سهام، سبد سهام قابل تحویل، تعداد سبدها و زمان تحویل یا سررسید آن توسط بورس مشخص و اعلام می‌شود.
خریدار و فروشنده متعهد می‌شوند تا در تاریخ سررسید قرارداد آتی، به ترتیب ارزش قرارداد برحسب قیمت تسویه روزانه تاریخ سررسید و تمامی سهام داخل سبد را تامین کنند.
مزایای قرارداد آتی سبد سهام
- پوشش ریسک پرتفوی سرمایه‌گذاران در مقابل کاهش ارزش پرتفوی
- شناسایی سود از پیش‌بینی نوسانات شاخص‌های بورسی
- ایجاد امکان تحلیل بر رویکرد سرمایه‌گذاران نسبت به شاخص‌های کلان بازار سرمایه
- کسب سود از تحلیل شرایط کلان اقتصادی، بدون نیاز به تحلیل تک‌تک شرکت‌های بورسی
- کمک به افزایش جریان اطلاعات مالی در بازار سرمایه ایران
- ایجاد تنوع در ابزارهای مالی و جذب سرمایه‌گذاران با سلیقه‌های مختلف از جمله سرمایه‌گذاران خارجی
- امکان معامله مجموعه‌ای از سهام تنها با اخذ یک موقعیت در قرارداد آتی سبد
- عدم توقف نماد قرارداد آتی سبد
قیمت مبنای دارایی پایه
قیمتی است که پایه و اساس محاسبات قیمت نظری قرارداد آتی و تسویه نقدی قرارداد آتی قرار می‌گیرد و توسط بورس تعیین و در مشخصات قرارداد ذکر می‌شود.
اساس محاسبات قیمت نظری قرارداد آتی در قراردادهای آتی سبد سهام، قیمت پایانی هر یک از سهام موجود در سبد پایه است.
مهم‌ترین موارد مشخصات قرارداد آتی سبد سهام
- سررسید: تعریف قراردادهای آتی سبد با مدت زمان مشخص
- دارایی پایه: تعریف سبد مرجع بر اساس شاخص‌های زیر:
۱) ۳۰ شرکت بزرگ
۲) صنعت فلزات اساسی
۳) صنعت استخراج کانه‌های فلزی
۴) صنعت فرآورده‌های نفتی، کک و سوخت هسته‌ای
۵) صنعت محصولات شیمیایی
۶) صنعت بانک‌ها، مؤسسات اعتباری و سایر نهادهای پولی
۷) صنعت خودرو و ساخت قطعات
- اهرم: ۲۰ درصد ارزش معامله قرارداد به‌عنوان وجه تضمین اولیه
- دامنه نوسان: ۵± درصد قیمت تسویه روزانه روز معاملاتي قبل
دلایل جایگزینی عدد شاخص به‌عنوان ارزش سبد پایه
با فرض ثابت بودن دیگر پارامترها، قرارداد آتی مبتنی بر سبد پایه بازدهی دقیقاً برابر با بازده شاخص خواهد داشت؛ زیرا بتای سبد پایه نسبت به شاخص مربوطه، برابر با یک است.
مضرب سبد در کل دوره معاملاتی قرارداد آتی، ثابت می‌ماند و تغییر، تنها در صورت اقدامات شرکتی سهام هر یک از ناشران موجود در سبد مرجع و یا بازنگری ترکیب شاخص مربوطه صورت می‌گیرد.
بنابراین سرمایه‌گذار برای به دست آوردن ترکیب سبد پایه، کافی است تنها دو پارامتر عدد شاخص و ارزش بازار سبد مرجع را در اختیار داشته باشد.
کارمزد معاملات
کارمزد معاملات آتی سبد سهام به شرح زیر است:
نماد معاملاتی
نماد معاملاتی قرارداد آتی سبد سهام به شکل زیر ساخته می‌شود:
ج + دارایی پایه + سررسید
به‌عنوان‌مثال:
جفلز ۹۱۲= ج + شناسه دارایی پایه (فلزات اساسی) + سال و ماه سررسید (اسفند ماه سال ۱۳۹۹)
برای مشاهده اطلاعات مربوط قرارداد های آتی سبد سهام کافی است از قسمت جست‌و‌جوی سایت TSETMC.com ، عبارت “آتی ش” را جست‌و‌جو کنید.
به عنوان مثال، صفحه مربوط به نماد جفلز ۹۱۲ مطابق تصویر زیر است:
با سلام
قرار بود سود سهام وسپه درتاریخ ۲۰ ،۲ ،۱۴۰۰ به حساب کارگزاران حقیقی واریز شه که تاریخ آن جلو افتاد وبه تاریخ ۶ ،۲ ،۱۴۰۰ موکول شد ولی در این تاریخ هم واریز نشد
لطفا پیگیری بفرمایید و تاریخ واریز را اطلاع بدین
باتشکر
با سلام
جهت اطلاع از نحوه پرداخت سود نقدی، می‌بایست آگهی «زمان‌بندی پرداخت سود» نماد مد نظر را در سایت کدال بررسی نمایید.
مطابق با آگهی منتشر شده برای نماد مورد نظر، سود سهامدارن حقیقی توسط شرکت سپرده‌گذاری مرکزی به شماره‌حساب معرفی شده در سامانه سجام در تاریخ 1400/02/06 پرداخت شده است.
همچنین سایر سهامداران حقیقی جهت دریافت سود مجمع سهام خود می‌توانند از تاریخ 20 اردیبهشت 1400 به مدت دو ماه با در دست داشتن کارت ملی و یا کد سهامداری به شعب بانک سپه در سراسر کشور مراجعه نمایند.