بهترین صندوق سرمایه گذاری

بهترین صندوق سرمایه گذاری باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟ چگونه در میان تنوع بی‌شمار صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌توان بهترین صندوق سرمایه گذاری را شناسایی کرد؟ در این مطلب می‌خواهیم در خصوص ویژگی‌ها و نحوه انتخاب یک صندوق سرمایه‌گذاری مناسب صحبت کنیم.

در شرایط کنونی اقتصادی که حفظ ارزش پول اولویت بالایی دارد، اهمیت سرمایه‌گذاری بسیار پررنگ‌تر از گذشته است. سرمایه‌گذاری روش‌های مختلفی دارد که هر کدام جزئیات و پیچیدگی‌های مختص خود را دارد. در این میان صندوق‌های سرمایه‌گذاری به دلیل عدم نیاز به صرف زمان و هزینه برای یادگیری، گزینه مناسبی برای سرمایه‌گذاران محسوب می‌شوند.

صندوق‌ سرمایه‌گذاری چیست؟

صندوق‌های سرمایه‌گذاری ابزارهای مالی هستند که به افراد این امکان را می‌دهند تا سرمایه خود را به‌صورت غیرمستقیم در بازارهای مختلف سرمایه‌گذاری کنند. این صندوق‌ها معمولاً توسط مدیران حرفه‌ای صندوق‌ها مدیریت می‌شوند و شامل ترکیبی از سهام و دیگر دارایی‌ها هستند. صندوق‌ها به افراد این امکان را می‌دهند تا بدون نیاز به مدیریت مستقیم سرمایه‌گذاری، از رشد بازار بورس بهره‌مند شوند.صندوق‌ها انواع مختلفی دارند که هر کدام با توجه به ترکیب دارایی تحت مدیریت، سطح ریسک متفاوتی دارند. در نتیجه هر شخص با هر درجه از میزان ریسک‌پذیری می‌تواند صندوق مناسب خود را انتخاب کند. علاوه بر این ویژگی‌های دیگری مانند عملکرد صندوق، دارایی تحت مدیریت و… وجود دارد که به شما در انتخاب بهترین صندوق کمک خواهد کرد.

 مزایای سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها نسبت به سایر ابزارهای سرمایه‌گذاری 

سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها نسبت به سایر ابزارهای سرمایه‌گذاری مزایای قابل توجهی دارد که آن را به گزینه‌ای جذاب برای بسیاری از سرمایه‌گذاران تبدیل می‌کند. این صندوق‌ها امکان تنوع بالا در سبد سرمایه‌گذاری، مدیریت حرفه‌ای توسط کارشناسان با تجربه و دسترسی به بازارهایی را فراهم می‌کنند که برای برخی از سرمایه‌گذاران ممکن است دشوار باشد. علاوه بر این، صندوق‌ها معمولاً دارای نقدشوندگی بالا و هزینه‌های پایین‌تر نسبت به خرید مستقیم سهام یا سایر دارایی‌ها هستند. همچنین، این نوع سرمایه‌گذاری به افراد این امکان را می‌دهد که با مبالغ کمتر شروع کنند و از شفافیت مالی و گزارش‌دهی منظم بهره‌مند شوند. این ویژگی‌ها موجب می‌شود که صندوق‌ها به‌ویژه برای کسانی که زمان یا دانش کافی برای مدیریت مستقیم سرمایه خود ندارند، گزینه مناسبی باشد.

پیش از انتخاب بهترین صندوق این نکته را در نظر داشته باشید

یکی از مهمترین مواردی که برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه‌گذاری باید در نظر داشت، میزان ریسکی است که هر سرمایه‌گذار حاضر به پذیرش آن است. انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری شامل صندوق‌های اهرمی، شاخصی، بخشی، کالایی، سهامی، مختلط، صندوق تضمین اصل سرمایه و درآمد ثابت است که به ترتیب بیشترین تا کمترین میزان ریسک را دارند. شما باید ابتدا میزان ریسک‌پذیری خود را بسنجید سپس با در نظر گرفتن آن، صندوق سرمایه گذاری مناسب خود را انتخاب کنید. 

همینطور تجربه تیم مدیریت دارایی صندوق در مدیریت طیف وسیعی از صندوق‌ها و سبدها نیز می‌تواند نشانه مثبتی باشد. تیم‌های مدیریت باتجربه، متشکل از تحلیل‌گران و کارشناسان خبره‌ای است که سا‌ل‌ها در بازار سرمایه فعالیت کرده‌اند. این افراد به خوبی بازار را می‌شناسند و در بزنگاه‌های حیاتی، بهینه‌ترین تصمیم‌ها را اتخاذ می‌کنند.

شناخت انواع صندوق‌های سرمایه گذاری

اولین قدم برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه‌گذاری، شناخت انواع و سازوکار آنهاست. در ادامه به طور خلاصه با برخی از پرطرفدارترین صندوق‌های سرمایه گذاری آشنا می‌شوید.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری در اوراق با درآمد ثابت:

صندوق‌های سرمایه‌گذاری در اوراق با درآمد ثابت، یکی از پایین‌ترین نرخ‌های ریسک‌ سرمایه‌گذاری را در میان انواع صندوق‌ها دارند. البته باید توجه داشت که هر چقدر ریسک سرمایه‌گذاری کمتر باشد، بازده آن نیز پایین‌تر خواهد بود. این دسته از صندوق‌ها بخش اعظم دارایی تحت مدیریت خود را به خرید اوراق بهادار با ریسک کم از جمله اوراق مشارکت، اوراق اجاره، اوراق خزانه و… اختصاص می‌دهد.

صندوق های مختلط:

صندوق سرمایه‌گذاری مختلط تقریبا نیمی از دارایی خود را در اوراق با درآمد ثابت و مابقی آن را در سهام سرمایه‌گذاری می‌کند. در نتیجه سطح ریسک سرمایه‌گذاری در صندوق مختلط کمتر از صندوق سهامی و بیشتر از صندوق سرمایه‌گذاری در اوراق با درآمد ثابت است. سرمایه‌گذاران در صندوق‌های مختلط از مزایای سرمایه‌گذاری در سهم و اوراق درآمد‌ثابت همزمان بهره‌مند خواهند شد.

صندوق های سهامی:

صندوق‌های سهامی بیشتر دارایی تحت مدیریت خود را در سهام شرکت‌های حاضر در بازار سرمایه، سرمایه‌گذاری می‌کنند. سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سهامی ریسک بالایی دارد و بازدهی آن‌ها نیز تا حد زیادی از شرایط کلی بازار تاثیر می‌پذیرد.

صندوق‌های مبتنی بر سکه طلا:

بخش اعظم دارایی‌های این صندوق‌ها به اوراق بهادار مبتنی بر سکه طلا تخصیص می‌یابد. صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا تلاش می‌کنند که بازدهی مشابه با سکه طلا داشته باشند و در نتیجه از جمله صندوق‌های سرمایه‌گذاری با ریسک بالا محسوب می‌شوند. 

صندوق های بخشی:

صندوق بخشی در یک صنعت خاص یا بخش مشخصی از اقتصاد سرمایه‌گذاری می‌کند. صنایعی که عموما این نوع صندوق‌ها در آن سرمایه‌گذاری می‌کنند شامل فلزات اساسی، پتروشیمی، تکنولوژی، غذایی، املاک و … است. صندوق‌های بخشی می‌توانند از نوع مشترک یا قابل معامله در بورس باشند.

صندوق اهرمی:

صندوق اهرمی با بهره‌گیری از تکنیک‌های اهرم مالی، به منظور دستیابی به بازدهی بیشتر از سرمایه‌گذاری‌های خود استفاده می‌کند. این صندوق‌ها برای سرمایه‌گذاری و انتقال مالکیت واحدها از دو روش «صدور و ابطال» و «قابل معامله در بورس (ETF)» بهره می‌برند. نوع واحدهای این صندوق‌ها با سطح ریسک آن‌ها مرتبط است. به این معنا که واحدهای صدور و ابطال به عنوان واحدهای بدون ریسک و واحدهای قابل معامله در بورس به عنوان واحدهای پرریسک در نظر گرفته می‌شوند. پرتفوی این صندوق‌ها عمدتاً شامل سهام و حق تقدم سهام است.

صندوق تضمین اصل سرمایه:

هدف صندوق تضمین اصل سرمایه ارائه بازدهی مناسب به سرمایه‌گذاران همراه با تضمین حفظ اصل سرمایه آن‌هاست. این صندوق‌ها به دو نوع کلی تقسیم می‌شوند: صندوق‌های تضمین با رکن ضامن و صندوق‌های تضمین با مکانیزم اهرمی. در صندوق‌ تضمین با رکن ضامن، پس از پذیره‌نویسی واحدهای صدور و ابطالی، صندوق تاسیس و فعالیت خود را آغاز می‌کند، چرا که سرمایه اولیه سرمایه‌گذاران توسط یک شرکت سبدگردان تضمین می‌شود. اما در نوع دیگر، یعنی صندوق‌های با مکانیزم اهرمی، ابتدا واحدهای ETF پذیره‌نویسی می‌شوند و پس از آن، مجوز فعالیت صندوق ETF صادر می‌گردد.

صندوق‌های شاخصی:

صندوق‌های شاخصی به منظور پیروی از یک شاخص مرجع تأسیس می‌شوند. این صندوق‌ها تلاش می‌کنند تا پرتفوی خود را به شکلی تنظیم کنند که به شاخص مورد نظر شباهت داشته باشد، به همین دلیل نوسانات آن‌ها نیز مشابه نوسانات آن شاخص خواهد بود. شاخص مرجع می‌تواند شاخص کل بورس یا هر یک از شاخص‌های دیگر بازار سرمایه باشد. این صندوق‌ها به دلیل ریسک پایین در مدیریت و هزینه‌های مدیریتی کمتر، جذابیت خاصی برای سرمایه‌گذاران دارند.

صندوق بازنشستگی:

صندوق بازنشستگی تکمیلی نوعی سازوکار سرمایه‌گذاری ویژه است که به منظور جمع‌آوری و مدیریت وجوه برای استفاده در دوران بازنشستگی طراحی شده است. هدف اصلی این صندوق، تامین مالی آینده افراد در زمان بازنشستگی از طریق سرمایه‌گذاری‌های پایدار و معقول است. به این ترتیب، افراد به جای اینکه مستقیماً در سهام و اوراق قرضه سرمایه‌گذاری کنند، وجوه خود را به این صندوق می‌سپارند تا از سود مناسبی که به دست می‌آورد، بهره‌مند شوند.

بیشتر بخوانید: انواع سرمایه گذاری

ویژگی‌های بهترین صندوق سرمایه گذاری

• کارنامه عملکرد (بازده تاریخی صندوق)
• ضریب بتا
• ضریب آلفا
• دارایی تحت مدیریت
• ارزش معاملات صندوق

در ادامه با ویژگی‌های بهترین صندوق سرمایه‌گذاری آشنا خواهید شد.

کارنامه عملکردی (بازده تاریخی) صندوق

همانطور که پیش‌تر اشاره شد صندوق‌ها انواع مختلفی دارند و عملکرد هر یک متفاوت از دیگری است. برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه‌ گذاری بررسی بازده صندوق در ادوار گذشته کمک زیادی به شما خواهد کرد. در وبسایت همه صندوق‌ها امکان بررسی بازده دوره‌ای کسب شده وجود دارد. بررسی بازده می‌تواند سنگ محک خوبی برای سنجش عملکرد صندوق باشد، چرا که توان صندوق را در مواجهه با فراز و فرودهای اقتصادی نشان می‌دهد. البته باید در نظر داشت که بازدهی در تناسب با ریسک معنا پیدا می‌کند. به عنوان مثال قیاس یک صندوق درآمد ثابت با نوسانات شاخص کل، نمی‌تواند اطلاعات دقیقی در اختیار شما قرار دهد. 

ضریب بتا

ضریب بتا میزان ریسک صندوق سرمایه‌گذاری را با ریسک سیستماتیک مربوط به شاخص کل بورس مقایسه می‌کند. در نتیجه ضریب بتا فاکتور مهمی برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری است. برای محاسبه ضریب بتا می‌توان از فرمول زیر استفاده کرد:

در این رابطه rm لیست بازدهی روزانه شاخص کل بورس برای دوره مربوطه، ri لیست بازدهی روزانه صندوق برای دوره مربوطه و n تعداد روزهای دوره است.

اگر ضریب بتای صندوق برابر با یک باشد، انتظار می‌رود درصد افزایش و کاهش قیمت واحدهای آن صندوق درست به اندازه درصد افزایش یا کاهش شاخص کل باشد.

اگر ضریب بتای صندوق بیشتر از یک باشد، نوسانات بازدهی آن بیشتر از نوسانات بازار خواهد بود. بالعکس، صندوق‌هایی که ضریب بتای آن‌ها کمتر از یک باشد، نوساناتی کمتر از نوسانات بازار را تجربه خواهند کرد.

اگر ضریب بتای یک صندوق ۲ باشد، افزایش و کاهش قیمت آن ۲ برابر شاخص بازار خواهد بود. یعنی هنگامی‌که بازار ۱۰ درصد رشد قیمت را تجربه می‌کند، ارزش واحدهای این صندوق ۲۰ درصد افزایش می‌یابد و زمانی که بازار ۱۰ درصد سقوط می‌کند، ارزش واحدهای این صندوق ۲۰ درصد کاهش می‌یابد. همینطور صندوقی که بتای آن ۰/۵ است، اگر رشد شاخص بازار ۱۰ درصد باشد، رشد قیمت واحدهای آن صندوق پنج درصد خواهد بود و اگر بازار ۱۰ درصد افت کند، ارزش واحدهای آن پنج درصد افت خواهد کرد.

صندوقی که بتای صفر دارد، با نوسانات بازار تغییر نمی‌کند و این بدان معنا است که نمی‌توان هیچ رابطه‌ای میان رشد و افت بازار و رشد یا افت این سهم پیدا کرد.

اگر علاقه‌مند به کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه هستید، مقاله «کاربرد ضریب بتا در سرمایه‌گذاری» را مطالعه کنید.

ضریب آلفا

ضریب آلفا مقدار بازدهی مازاد یک صندوق را نسبت به شاخص معیار (شاخص بازار) نشان می‌دهد. به ضریب آلفا بازده فعال نیز گفته می‌شود. آلفا می‌تواند عددی مثبت، منفی یا صفر باشد. آلفای منفی، به معنای عملکرد ضعیف‌تر نسبت به شاخص معیار و آلفای مثبت، به معنای عملکرد بهتر نسبت به شاخص معیار است. آلفای صفر نیز یعنی بازدهی صندوق متناسب با ریسک آن بوده است. در حالت کلی هر چقدر مقدار آلفا بیشتر باشد، بدین معناست که صندوق عملکرد بهتری داشته است. در نتیجه محاسبه ضریب آلفا می‌تواند به شما در انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری کمک کند.

برای محاسبه ضریب آلفا می‌توان از فرمول زیر استفاده کرد:

در این رابطه Rm برابر بازدهی شاخص کل، Rp بازدهی صندوق از آغاز فعالیت، Rf معادل نرخ بازده بدون ریسک و Bp ضریب بتا صندوق است.

لازم به ذکر است که می‌توان ضریب آلفا و بتا صندوق‌های سرمایه‌ گذاری را از سایت فیپیران نیز استخراج کرد.

همانگونه که در تصویر بالا قابل مشاهده است، می‌توان مشخصات صندوق‌ها را در کنار هم مقایسه کرد. همچنین با کلیک بر روی هر کدام از صندوق‌ها جزییات آن به نمایش در خواهد آمد.

دارایی تحت مدیریت صندوق در انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری

یکی دیگر از معیارهای مهم برای بررسی بهترین صندوق سرمایه گذاری، میزان دارایی تحت مدیریت (AUM) است. هر چه یک صندوق دارایی بیشتری را تحت مدیریت داشته باشد، نشان از اعتماد تعداد بیشتری از سرمایه‌گذاران به صندوق است. همچنین هر چه میزان دارایی تحت مدیریت صندوق بیشتر باشد، مدیریت آن سخت‌تر خواهد بود و به تیم مجرب‌تری نیاز خواهد داشت. به طور مثال صندوق پیشتاز کارگزاری مفید با بیش از ۴۰ هزار میلیارد ریال دارایی تحت مدیریت، در جایگاه بزرگترین صندوق سهامی غیر دولتی بازار سرمایه ایران قرار دارد.

ارزش معاملات صندوق

ارزش معاملات صندوق‌های قابل معامله (ETF)، به ارزش خرید و فروش واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری در یک دوره زمانی مشخص اشاره دارد. این معیار می‌تواند شاخص مهمی برای سنجش نقدشوندگی صندوق‌ باشد. بالا بودن ارزش معاملات صندوق‌های قابل معامله (ETF)، معمولاً نشان‌دهنده نقدشوندگی بهتر صندوق است، در حالی که ارزش پایین معاملات می‌تواند به معنای نقدشوندگی کمتر صندوق باشد.

ترکیب دارایی‌های صندوق

ترکیب دارایی صندوق به نحوه تخصیص سرمایه‌ها در انواع مختلف دارایی‌ها مانند سهام، اوراق قرضه، طلا و دیگر ابزارهای مالی اشاره دارد. انتخاب ترکیب مناسب از این دارایی‌ها تأثیر زیادی بر ریسک و بازده صندوق دارد. صندوق‌های با ترکیب متنوع می‌توانند ریسک سرمایه‌گذاری را کاهش دهند، زیرا تنوع دارایی‌ها باعث می‌شود که نوسانات یک بخش از بازار اثر کمتری بر کل صندوق بگذارد. این اطلاعات معمولاً در سایت رسمی صندوق یا در سایت‌های معتبر مانند کدال در دسترس است و به صورت ماهانه منتشر می‌شود.

اعتبار و تجربه سبدگردان

تجربه و اعتبار سبدگردان در مدیریت صندوق‌های سرمایه‌گذاری نقش حیاتی در جلب اعتماد سرمایه‌گذاران ایفا می‌کند و به عنوان شاخصی برای ارزیابی کیفیت و کارایی مدیریت صندوق‌ها شناخته می‌شود. سبدگردان‌هایی که سابقه قوی دارند، معمولا توانایی لازم برای شناسایی بهترین فرصت‌ها و مدیریت ریسک‌ بازارهای پرنوسان را به خوبی کسب کرده‌اند. 

صندوق های سرمایه گذاری کارگزاری مفید

کارگزاری مفید با تاسیس صندوق‌های سرمایه‌گذاری متنوع، در تلاش است خواسته طیف گسترده‌ای از سرمایه‌گذاران را پوشش دهد. این صندوق‌ها شامل صندوق‌های سهامی (پیشتاز، پیشرو، امید توسعه، اطلس)، شاخصی(آرام)، مختلط (ممتاز)، درآمد ثابت (حامی، حامی۲ و آوند)، صندوق تضمین، صندوق سرمایه گذاری طلا (عیار)، صندوق اهرمی (توان)، صندوق بازنشستگی تکمیلی (آتیه) و صندوق بخشی (استیل، خودران، سیمانو، اکتان، دارونو و معدن) هستند.

همانطور که پیش‌تر اشاره شد صندوق‌های سهامی بیشترین ریسک، و به طبع آن بالاترین بازده مورد انتظار را دارند. میزان ریسک و بازده مورد انتظار صندوق‌های مختلط و درآمد ثابت به ترتیب پس از صندوق‌های سهامی قرار می‌گیرد. به لطف حضور تحلیل‌گران حرفه‌ای بازار سرمایه در تیم مدیریت سرمایه گذاری هر یک از صندوق‌های سرمایه گذاری مفید، ریسک و بازده به نحو مطلوبی کنترل شده و مدیریت دارایی به گونه‌ای حرفه‌ای انجام می‌شود. 

همچنین برای خرید و فروش واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر صدور و ابطال کارگزاری مفید، می‌توانید با کلیک بر روی لینک زیر، درخواست خود را از طریق مفید اپ ثبت کنید.

برای سرمایه‌گذاری در صندوق‌های ETF کارگزاری مفید، شما می‌توانید از طریق مفید اپ، قسمت «صندوق‌های مفید» نسبت به خرید واحد‌های صندوق  اقدام کنید. همچنین می‌توانید وارد سامانه‌های معاملاتی ایزی تریدر و مفید آنلاین شوید و نام صندوق مورد نظر را با نماد مربوطه جستجو کرده و همانند خرید و فروش سهام عادی، اقدام به خرید یا فروش واحدهای صندوق کنید.

بیشتر بخوانید: صندوق بازنشستگی تکمیلی آتیه

بهترین صندوق برای سرمایه گذاری کدام است؟

انتخاب بهترین صندوق سرمایه‌گذاری بستگی به اهداف مالی و سطح ریسک‌پذیری فرد سرمایه‌گذار دارد. برای افراد ریسک پذیری که به دنبال بازده بالا هستند، صندوق‌های سهامی گزینه مناسبی هستند. افرادی که به تعادل بین ریسک و بازده علاقه دارد، صندوق‌های مختلط انتخاب بهتری خواهند بود. افرادی که ریسک کمتری می‌خواهند و به دنبال کسب سود ثابت هستند، می‌توانند به صندوق‌های درآمد ثابت توجه کنند. برای حفظ ارزش سرمایه در برابر تورم، صندوق‌های طلا گزینه مناسبی هستند.

چگونه به اطلاعات صندوق‌ها دسترسی پیدا کنیم؟

مقایسه صندوق‌های مختلف با هم می‌تواند کمک شایانی به انتخاب بهترین صندوق سرمایه‌گذاری کند. شما می‌توانید با مراجعه به سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران یا سایت فیپیران، اطلاعات صندوق‌های مختلف را مشاهده کنید. همینطور اطلاعات مورد نظر را می‌توان به صورت جداگانه در سایت هر صندوق نیز مشاهده کرد. 

در نهایت، انتخاب بهترین صندوق سرمایه‌گذاری نیازمند توجه به عوامل مختلفی از جمله میزان ریسک‌پذیری، اهداف مالی و ویژگی‌های خاص هر صندوق است. صندوق‌های مختلف با توجه به نوع سرمایه‌گذاری و استراتژی‌های مدیریتی خود، سطح ریسک و بازده متفاوتی ارائه می‌دهند. بنابراین، مهم است که قبل از سرمایه‌گذاری، اطلاعات کاملی درباره انواع صندوق‌ها و عملکرد آن‌ها کسب کنید و صندوقی را انتخاب کنید که با شرایط مالی و ریسک‌پذیری شما هم‌خوانی داشته باشد. استفاده از ابزارهایی مانند بررسی بازده تاریخی، ضریب بتا و آلفا و مقایسه صندوق‌ها می‌تواند به شما در اتخاذ تصمیمی آگاهانه و هوشمندانه کمک کند.

بیشتر بخوانید: صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت

سوالات متداول