آشنایی با شاخص S&P 500

در بازار سرمایه، شاخص‌ها مجموعه‌ای از سهام شرکت‌ها هستند که عملکرد کلی یک بخش از صنعت را نشان می‌دهند. یکی از شاخص‌های مهم، S&P 500 است. این شاخص که مخفف عبارت Standard and Poor’s 500 می‌باشد، عملکرد سهام ۵۰۰ شرکت بزرگ و معتبر ایالات متحده را اندازه‌گیری کرده و به عنوان معیاری کلیدی برای ارزیابی وضعیت بازار بورس آمریکا شناخته می‌شود. در ادامه، به بررسی دقیق‌تر این مفهوم خواهیم پرداخت.

تاریخچه شاخص S&P 500

شرکت (Henry Varnum Poor) توسط هنری ورنام پور در سال ۱۸۶۰ میلادی تاسیس شد و کار آن جمع‌آوری اطلاعات و تحلیل دیتاهای مالی شرکت‌ها است.

در سال 1923 میلادی، شرکت آمار استاندارد (Standard Statistics Co) اولین شاخص برای بازار سهام را تشکیل داد. این شاخص شامل سهام 233 شرکت از ایالت متحده آمریکا بود. در سال 1926، شرکت آمار استاندارد یک شاخص را که متشکل از 90 سهام بود را توسعه داد که به صورت روزانه محاسبه و منتشر می‌شد.

در سال ۱۹۴۱ میلادی، شرکت‌های آمار استاندارد (Standard Statistics Co) و انتشارات پور (Poor’s Publishing Co) باهم ادغام شدند و نام آن به Standard & Poor’s تغییر کرد. در ۴ مارس سال ۱۹۵۷ میلادی، این شاخص به‌عنوان اولین شاخص بازار سهام در جهان، با قابلیت ردیابی توسط کامپیوتر به بازار معرفی شد. این شاخص در ابتدا تعداد سهام کمی را دنبال می‌کرد، اما با گذشت زمان، تعداد سهام حاضر در این شاخص از ۹۰ به ۵۰۰ شرکت افزایش یافت و شاخص S&P 500 ایجاد شد.

S&P 500، شاخصی برای سهام شرکت‌های بزرگ

با بررسی شاخص‌های بورسی می‌توان وضعیت گذشته و حال بورس را ارزیابی و با کمک روش‌های نموداری، روند آینده بورس را پیش‌بینی کرد.

شاخص S&P‌ 500 به‌عنوان یکی از بهترین شاخص‌های سهام شرکت‌های بزرگ در بازار سرمایه ایالات‌متحده شناخته می‌شود. این شاخص ۵۰۰ شرکت پیشرو و ۸۰ درصد ارزش بازار را پوشش دهد. 

در محاسبه S&P 500 از میانگین وزنی استفاده می‌شود، بنابراین هرچه ارزش بازار شرکتی بیشتر باشد، میزان اثرگذاری آن شرکت بر شاخص نیز بیشتر خواهد بود. همچنین در محاسبه این شاخص تنها سهام شناور آزاد شرکت‌ها که به صورت عمومی قابل معامله است، در نظر گرفته می‌شود. 

لیست ۵۰۰ شرکت برتر در S&P‌ 500‌

در شاخص S&P 500، ۵۰۰ شرکت برتر و معتبر ایالات متحده حضور دارند، اما این شرکت‌ها ثابت نیستند و به طور مستمر تغییر می‌کنند. کمیته‌ای ویژه مسئول انتخاب شرکت‌ها برای ورود به این شاخص است. برای اینکه یک شرکت به این لیست افزوده شود، باید مجموعه‌ای از شرایط خاص را برآورده کند.

مهم‌ترین این شرایط عبارتند از:

• شرکت باید یک شرکت آمریکایی باشد.
• ارزش بازار آن حداقل ۸.۲ میلیارد دلار باشد و حداقل ۵۰ درصد سهام آن قابل خرید و فروش باشد.
• سهام آن شرکت باید در یکی از بورس‌های معتبر ایالات متحده، نظیر بورس نیویورک یا بورس نزدک، معامله شود.
• شرکت باید در سه ماهه گذشته و همچنین مجموع چهار سه‌ماهه قبل، درآمد مثبت داشته باشد.
• حداقل ۲۵۰ هزار سهم روزانه باید در شش ماه گذشته از سهام آن شرکت معامله شده باشد.

علاوه بر شرایط تعیین‌شده، کمیته انتخاب شرکت‌های شاخص S&P 500 تلاش می‌کند تا تنوع مناسبی از صنایع مختلف اقتصاد آمریکا را در این شاخص حفظ کند. هدف این است که شاخص نمایانگر کلیت اقتصاد ایالات متحده باشد و تنها به چند بخش محدود نشود.

زمانی که شرکتی به این شاخص افزوده می‌شود، معمولاً با افزایش قیمت سهام خود روبه‌رو می‌شود. دلیل این موضوع آن است که صندوق‌های سرمایه‌گذاری شاخص‌محور، برای هماهنگ‌سازی پرتفوی خود با ساختار جدید شاخص، ناچار به خرید سهام آن شرکت می‌شوند. این افزایش تقاضا اغلب به رشد ارزش سهام منجر می‌شود. این روند باعث می‌شود که تقاضا برای سهام آن شرکت افزایش یابد و در نتیجه ارزش آن رشد کند.

حوه محاسبه شاخص S&P 500

برای محاسبه شاخص S&P 500، ابتدا ارزش بازار هر یک از ۵۰۰ شرکت عضو محاسبه می‌شود. این کار با ضرب قیمت فعلی هر سهم در تعداد سهام قابل معامله آن شرکت در بازار آزاد انجام می‌گیرد. پس از محاسبه ارزش بازار تمام شرکت‌ها، مجموع آن‌ها بر عددی ثابت که از سوی شرکت Standard & Poor’s تعیین شده، تقسیم می‌شود. این عدد به‌گونه‌ای تنظیم شده تا مقدار نهایی شاخص قابل تفسیر و مقایسه باشد.

 شاخص S&P 500 یکی از معتبرترین معیارهای سنجش وضعیت اقتصادی در سطح بین‌المللی به‌شمار می‌رود. این شاخص نماینده عملکرد شرکت‌های پیشروی آمریکایی است و به طور منظم با تغییرات بازار به‌روزرسانی می‌شود. با پوشش بخش قابل توجهی از ارزش کل بازار سهام ایالات متحده، نقش مهمی در تحلیل‌های اقتصادی و تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاری ایفا می‌کند. از آنجا که ترکیب شرکت‌های آن از صنایع مختلف انتخاب می‌شود، می‌توان آن را بازتابی از کل اقتصاد آمریکا دانست؛ و نوسانات آن اغلب نشانه‌ای از تحولات بزرگ اقتصادی در داخل و خارج از آمریکا هستند.

سوالات متداول