کارمزد معاملات

معاملات بازار سرمایه مانند معاملات در هر بازار دیگری با هزینههایی همراه است. این هزینهها شامل کارمزد ارکان مختلف بازار سرمایه مانند کارگزار، شرکت سپردهگذاری مرکزی، شرکت مدیریت فناوری و … و نیز هزینه مربوط به مالیات است.
نکات مربوط به هزینه معاملات
- به محض انجام معامله، هزینههای مربوط به آن از طرفین معامله دریافت میشود.
- کلیه هزینههای معاملات، به صورت خودکار در حساب نزد کارگزار طرفین معامله لحاظ میشود.
- در معاملات بازار سرمایه، از خریدار مالیاتی دریافت نمیشود و فقط فروشنده باید مالیات پرداخت کند.
- همه معاملات بازار سرمایه مشمول مالیات نمیشوند. به عنوان مثال، معاملات واحدهای صندوق سرمایه گذاری معاف از مالیات است.
- هزینه انجام معامله ارتباطی به سود یا زیان طرفین معامله ندارد و تنها به ارزش معامله وابسته است. به عبارت دیگر، مهم نیست که فروشنده سود کرده است یا زیان کرده است و به هر حال، باید هزینههای معامله را بپردازد.
- با توجه به نوع هر ورقه بهادار، کارمزد ارکان مختلف بازار سرمایه و در نتیجه کارمزد معاملات آن تعیین میشود.
واریز ۳۷/۵٪ از کارمزد کارگزاریها به حساب صندوق توسعه بازار
مطابق با دستور العملها، معادل ۳۷/۵ درصد از درآمد ناشی از کارمزد معاملات سهام و حق تقدم سهام کارگزاریها به حساب صندوق سرمایه گذاری مشترک توسعه بازار واریز میشود. این کار با هدف حمایت از حقوق و منافع سرمایهگذاران در بازار اوراق بهادار صورت میپذیرد.
محاسبه کارمزد معاملات ۵ میلیون ریالی و کمتر
بر اساس مصوبه سازمان بورس اوراق و بهادار تهران در تاریخ ۱۳۸۶/۱۰/۳۰، سقف کارمزد دریافتی کارگزاران برای معاملاتی که ارزش آنها ۵ میلیون ریال (۵۰۰ هزارتومان) یا کمتر باشد، مبلغ ۲۰ هزار ریال (۲ هزار تومان) در نظر گرفته شده است. با این حساب کارگزاران میتوانند برای هر معامله ۵۰۰ هزار تومانی یا کمتر، مبلغ ۲ هزار تومان کارمزد دریافت کنند. علیرغم این مصوبه، کارگزاری مفید در معاملات ۵۰۰ هزار تومانی یا کمتر، سقف کارمزد را دریافت نکرده و کارمزد متناسب با هر معامله را لحاظ میکند.
بهعنوان مثال، در عرضه اولیه «ددانا» که قیمت تمام شده آن کمتر از ۵۰۰ هزار تومان بود، کارگزاری مفید علیرغم اینکه امکان لحاظ مبلغ ۲ هزار تومان بهعنوان کارمزد برای هر معامله را داشت، مبلغ ۷۷۲ تومان را دریافت کرد.
کارمزد معاملات در بورس اوراق بهادار
کارمزد خرید و فروش سهام و حق تقدم سهام در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران به تفکیک ارکان مختلف به شرح زیر است:
بورس | | | فرابورس | |||
شرح کارمزد | خرید | فروش | | | خرید | فروش |
کارگزاری | ۰/۰۰۱۹ | ۰/۰۰۱۹ | | | ۰/۰۰۱۹ | ۰/۰۰۱۹ |
صندوق توسعه بازار | ۰/۰۰۱۱۴ | ۰/۰۰۱۱۴ | | | ۰/۰۰۱۱۴ | ۰/۰۰۱۱۴ |
بورس یا فرابورس | ۰/۰۰۰۲۵۶ | ۰/۰۰۰۲۵۶ | | | ۰/۰۰۰۲۵۶ | ۰/۰۰۰۲۵۶ |
سپرده گذاری مرکزی | ۰/۰۰۰۰۹۶ | ۰/۰۰۰۱۴۴ | | | ۰/۰۰۰۰۹۶ | ۰/۰۰۰۱۴۴ |
مدیریت فناوری | ۰/۰۰۰۰۸ | ۰/۰۰۰۱۲ | | | ۰/۰۰۰۰۸ | ۰/۰۰۰۱۲ |
حق نظارت سازمان | ۰/۰۰۰۲۴ | ۰/۰۰۰۲۴ | | | ۰/۰۰۰۱۶ | ۰/۰۰۰۲۴ |
مالیات | ۰ | ۰/۰۰۵ | | | ۰ | ۰/۰۰۵ |
جمع کل | ۰/۰۰۳۷۱۲ | ۰/۰۰۸۸ | | | ۰/۰۰۳۶۳۲ | ۰/۰۰۸۸ |
با توجه به جدول فوق، مجموع کارمزد برای خرید و فروش سهام در بورس ۰/۰۱۲۵۱۲ و در فرابورس ۰/۰۱۲۴۳۲ یا به صورت تقریبی ۱/۲۵٪ میباشد. در ادامه ضمن آشنایی با مفاهیم ارزش خالص و ارزش ناخالص سفارش، به ارائه مثالهایی در این خصوص میپردازیم.
ارزش خالص و ارزش ناخالص سفارش
ارزش ناخالص سفارش عبارت است از حاصل ضرب قیمت در حجم سفارش. ارزش خالص سفارش نیز از لحاظ شدن هزینههای مربوط به معامله در ارزش ناخالص سفارش به دست میآید.
در یک معامله، طرف خریدار باید مبلغی به اندازه ارزش ناخالص سفارش به اضافه هزینههای مربوط به آن را بپردازد. به فروشنده نیز مبلغی برابر با ارزش ناخالص سفارش منهای هزینههای مربوط به آن، پرداخت میشود. به عبارت دیگر:
CB = (P×V) + Cb
CS = (P×V) – Cs
P: قیمت V: حجم (تعداد) Cb: هزینه خرید Cs: هزینه فروش
CB: ارزش خالص سفارش خرید CS: ارزش خالص سفارش فروش
مثال
فرض کنید سهام شرکت الف در بورس اوراق بهادار تهران پذیرش شده و معامله میشود. شخصی برای خرید ۱,۰۰۰ سهم از این شرکت به نرخ ۲۰,۰۰۰ ریال ثبت سفارش کرده است و در همین نرخ، معامله انجام شده است. میدانیم مجموع کارمزدی که خریدار و فروشنده برای این معامله باید بپردازند به ترتیب معادل ۰/۰۰۳۷۱۲ و ۰/۰۰۸۸ حاصل ضرب قیمت در تعداد سهام معامله شده است. خواهیم داشت:
CB = (P×V) + Cb = (۲۰,۰۰۰×۱,۰۰۰) + [( ۲۰,۰۰۰×۱,۰۰۰)×۰/۰۰۳۷۱۲] = ۲۰,۰۷۴,۲۴۰
CS = (P×V) – Cs = (۲۰,۰۰۰×۱,۰۰۰) – [( ۲۰,۰۰۰×۱,۰۰۰)×۰/۰۰۸۸] = ۱۹,۸۲۴,۰۰۰
در این معامله، خریدار مبلغ ۲۰,۰۷۴,۲۴۰ ریال پرداخت کرده است و در طرف مقابل، فروشنده مبلغ ۱۹,۸۲۴,۰۰۰ دریافت میکند.
در مثالی دیگر، فرض کنید سهام شرکت ب در فرابورس ایران پذیرش شده و معامله میشود. شخصی برای خرید ۳,۰۰۰ سهم از این شرکت به نرخ ۴۰,۰۰۰ ریال ثبت سفارش کرده است و در همین نرخ، معامله انجام شده است. میدانیم مجموع کارمزدی که خریدار و فروشنده برای این معامله باید بپردازند به ترتیب معادل ۰/۰۰۳۶۳۲ و ۰/۰۰۸۸ حاصل ضرب قیمت در حجم سهام معامله شده است. خواهیم داشت:
CB = (P×V) + Cb = (۴۰,۰۰۰×۳,۰۰۰) + [(۴۰,۰۰۰×۳,۰۰۰)×۰/۰۰۳۶۳۲] = ۱۲۰,۴۳۵,۸۴۰
CS = (P×V) – Cs = ( ۴۰,۰۰۰×۳,۰۰۰ ) – [(۴۰,۰۰۰×۳,۰۰۰)×۰/۰۰۸۸] = ۱۱۸,۹۴۴,۰۰۰
در این معامله، خریدار مبلغ ۱۲۰,۴۳۵,۸۴۰ ریال پرداخت کرده است و در طرف مقابل، فروشنده مبلغ ۱۱۸,۹۴۴,۰۰۰ دریافت میکند.
لازم به ذکر است که کارمزد معامله سهام با سایر اوراق بهادار مانند اوراق با درآمد ثابت، گواهی سپرده کالایی، واحدهای صندوقهای قابلمعامله (ETF) و … متفاوت است. برای اطلاع از جزئیات کارمزد همه اوراق بهادار قابل معامله در بازار سرمایه ایران میتوانید به گزارش “سقف نرخ کارمزدها و خدمات در بازار سرمایه ایران” تهیه شده توسط اداره نظارت بر بورسها مراجعه کنید.
بسیار عالی ممنون از نمونه مثال
با سلام
رضایت شما باعث افتخار ماست. با تشکر
سلام عالی توضیح داده شده. خلاصه و مفید، کامل و دقیق. واقعا ممنون از زحماتتون.
با سلام
از توجه و حمایت شما سپاسگزاریم.
حداقل مبلغ معامله چقدر باید باشد؟
باسلام
حداقل مبلغ خرید سهام پنج میلیون ریال+کارمزد خرید (حداقل معامله =۵۰۴۰۰۰ تومان) میباشد.
همچنین حداقل مبلغ فروش سهام نیز 5هزار تومان به همراه کارمزد معاملات می باشد.
باسلام
من یه سوال دارم،چرا وقتی یک سهمی میخرم همان زمان 1.2% در ضرر هستم؟
مگه فقط کارمزد خریدار رو ازم کسر نمیکنه؟
ممنون میشم راهنمایی بفرمائید.
با سلام.
در پرتفوی عملکرد محاسبات متناسب با مجموع کارمزد خرید و فروش میباشد که مجموع کارمزد برای خرید و فروش سهام در بورس و یا فرابورس به صورت تقریبی 1.25 درصد است اما برای خرید فقط همان کارمزد خرید از شما کسر خواهد شد.
سلام عرض می کنم،
وقت شما بخیر؛
در خصوص صندوق های ETF (علی الخصوص مبتنی بر طلا)، لطفا ریز کارمزد دریافتی از خریدار و فروشنده را بر اساس آخرین ابلاغیه ها بفرمایید. بسیار ممنونم از لطف تون.
با سلام.
کارمزد خرید برای صندوقهای مبتنی بر گواهی سپرده کالایی سکه طلا برابر با 0.115 درصد است. میزان کارمزد فروش نیز مشابه کارمزد خرید است.
کارمزد خرید صندوقهای سهامی ETF برابر با 0/116 درصد و میزان کارمزد فروش 0/11875 درصد میباشد.
کارمزد خرید صندوقهای سرمایه گذاری مختلط ETF برابر با 0/06075 درصد و میزان کارمزد فروش 0/066125 میباشد.
کارمزد خرید صندوقهای سرمایه گذاری با درآمد ثابت ETF برابر با 0/01875 درصد و میزان کارمزد فروش 0/01875 درصد میباشد.
کارمزد خرید صندوقهای سرمایه گذاری کالایی ETF برابر با 0/115 درصد و میزان کارمزد فروش نیز مشابه کارمزد خرید است.
سلام کارمزد خرید و فروش صندوق سهامی کاریزما اهرمی چنده ؟
باسلام
کارمزد خرید 0/00116 و کارمزد فروش 0.00118 است.
سلام نمیخواد این همه فرمول طرح کنید ساده بگوید مثلا یک نفر 1 میلیون سهام میخواهد بفروشد چند تومان کار مزد به او تعلق میگیرد
باسلام
کارمزد فروش 88صدم درصد است که طبق فرمولی که اعلام شد میتوانید کارمزد مورد نظر را محاسبه فرمایید.