پایه پولی (Monetary Base) یا پول پرقدرت به بیان ساده مقدار پولی است که بانک مرکزی به شکل اسکناس و مسکوک منتشر کرده است و در اختیار اشخاص یا بانکها و موسسات اعتباری قرار دارد یا به شکل مانده حساب بانکها و موسسات اعتباری نزد بانک مرکزی (ذخایر بانکها و موسسات اعتباری) است. بانک مرکزی میتواند با تغییرات پایه پولی، بر قدرت وامدهی بانکها تاثیر گذاشته و عرضه پول را تغییر دهد.
پایه پولی را میتوان بر اساس فرمول زیر محاسبه کرد:
پایه پولی = خالص داراییهای خارجی بانک مرکزی + خالص مطالبات بانک مرکزی از بخش دولتی + مطالبات بانک مرکزی از بانکها + خالص سایر داراییهای بانک مرکزی
بنابراین پایه پولی معادل حاصل جمع خالص داراییهای خارجی و داخلی بانک مرکزی است.