روش مارتینگل | نحوه میانگین کم کردن در بورس

روش مارتینگل یکی از استراتژی‌های معروف در بازارهای مالی است که با هدف جبران ضررهای قبلی و کسب سود از روندهای پیش‌بینی‌نشده طراحی شده است. این روش بیشتر در بازارهای نوسانی مانند بورس استفاده می‌شود و به دلیل ساختار خاص خود، مزایا و معایب قابل توجهی دارد. در این مقاله، به بررسی مفهوم مارتینگل، نحوه استفاده از آن، انواع استراتژی‌های مارتینگل، و کاربرد این روش در بازار سهام پرداخته خواهد شد.

مفهوم میانگین کم کردن

مفهوم میانگین کم کردن (Averaging Down) به فرآیندی گفته می‌شود که در آن یک سرمایه‌گذار با خرید بیشتر یک دارایی پس از کاهش قیمت آن، میانگین قیمت خرید خود را کاهش می‌دهد. این استراتژی معمولاً در زمانی که قیمت یک سهم یا دارایی در حال کاهش است و سرمایه‌گذار انتظار بازگشت قیمت را دارد، استفاده می‌شود. هدف از میانگین کم کردن، کاهش قیمت تمام‌شده دارایی است تا در صورت افزایش قیمت، سود بیشتری کسب شود.

مفهوم مارتینگل (Martingale)

استراتژی مارتینگل یک روش سرمایه‌گذاری است که در بازارهای مالی به‌ویژه در بورس استفاده می‌شود. پایه و اساس این استراتژی بر افزایش میزان سرمایه‌گذاری پس از هر زیان استوار است تا بتوان زیان‌های گذشته را جبران کرده و به سود رسید. به عبارت دیگر، مارتینگل نوعی خرید پله‌ای است که هدف آن بازگشت سریع‌تر به سود و پوشش ضررهای قبلی است.

با این حال، استفاده از استراتژی مارتینگل باید با دقت انجام شود زیرا ریسک‌های قابل توجهی به همراه دارد. اگر زیان‌ها افزایش یابد، ممکن است بخش زیادی از سرمایه به سرعت از دست برود. بنابراین، مدیریت ریسک و داشتن تحلیل و آگاهی مناسب هنگام استفاده از این استراتژی ضروری است.

نحوه استفاده از روش مارتینگل

برای استفاده از استراتژی مارتینگل، باید مراحل زیر را دنبال کنید:

۱. انتخاب یک سهم یا دارایی: ابتدا باید یک سهم یا دارایی خاص را بر اساس تحلیل و بررسی خود برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنید. این سهم باید دارای نوسانات مشخص و قابل پیش‌بینی‌ باشد.

۲. سرمایه‌گذاری اولیه: در گام اول، یک مبلغ مشخص را برای خرید سهم تعیین کرده و آن را به بخش‌های کوچک‌تر تقسیم می‌کنید تا در مراحل مختلف خرید از آن‌ها استفاده کنید.

۳. جبران زیان با افزایش حجم سرمایه‌گذاری: در صورت زیان در مرحله اول معامله، حجم سرمایه‌گذاری در معامله بعدی با توجه به تحلیل شما دو برابر می‌شود. این روند در صورت ادامه زیان تکرار می‌شود.

۴.  کسب سود و جبران ضررها: زمانی که معاملات سودآور باشد و قیمت میانگین خرید کاهش یابد، زیان‌های قبلی جبران شده و کسب سود حاصل می‌شود.

مثال عددی از روش مارتینگل

فرض کنید یک سهم را با قیمت ۱۲۰ تومان خریداری می‌کنید. سپس قیمت سهم ۱۰ درصد افت می‌کند و به ۱۰۸ تومان می‌رسد. شاید کمی نگران شوید، اما طبق روش میانگین کم کردن، حالا می‌توانید دو برابر خرید اولیه، یعنی دو سهم دیگر را در این قیمت خریداری کنید. با این کار، میانگین قیمت تمام‌شده‌ شما به صورت زیر محاسبه خواهد شد:

اکنون میانگین قیمت خرید شما به ۱۱۲ تومان رسیده است. در صورتی که قیمت سهم به ۱۱۳ تومان برسد، شما می‌توانید از معامله خارج می‌شوید و با سود ۱ تومانی برای هر سهم، زیان اولیه‌ خود را جبران می‌کنید.

حال فرض کنیم سهم باز هم افت می‌کند و به ۱۰۲ تومان می‌رسد. شما مجدد تصمیم می‌گیرید میانگین کم کنید و این بار ۴ برابر خرید اولیه سهم بخرید. در این حال میانگین قیمت خرید جدید مطابق با مراحل زیر است:

در این حالت، میانگین خرید شما به ۱۰۶ تومان کاهش پیدا کرده است. حالا اگر سهم تا قیمت ۱۰۷ یا بالاتر رشد کند، شما می‌توانید با سود از معامله خارج شوید. همان‌طور که می‌بینید، با استفاده از استراتژی میانگین کم کردن، قیمت سر‌به‌سر معامله کاهش می‌یابد و شانس خروج از زیان افزایش پیدا می‌کند.

انواع استراتژی‌های مارتینگل

استراتژی مارتینگل در چندین نسخه مختلف قابل استفاده است که به شرح زیر می‌باشند:

۱. مارتینگل بزرگ (Grand Martingale)

مارتینگل بزرگ یکی از نسخه‌های محبوب استراتژی مارتینگل است. در این روش، علاوه بر دو برابر کردن حجم معامله پس از هر زیان، یک واحد اضافی نیز به حجم معامله افزوده می‌شود. به عنوان مثال، اگر در ابتدا با ۸ واحد معامله کرده‌اید و ضرر کرده‌اید، در معامله بعدی باید ۱۷ واحد (۸×۲+۱) سرمایه‌گذاری کنید. اگر این معامله نیز زیان‌ده باشد، حجم معامله بعدی ۳۵ واحد (۱۷×۲+۱) خواهد بود.

در این استراتژی، محدودیتی برای حجم معاملات (محدودیت میز) تعیین می‌شود. برای مثال، اگر محدودیت میز ۱۰۰۰ تعیین شود، پس از چندین معامله زیان‌ده، معامله‌گر باید از دو برابر کردن حجم معاملات بیشتر از مقدار تعیین‌شده خودداری کند.

هدف این روش این است که یک رشته ضرر با کسب سود شکسته شود و سود خالص از مجموع ضررها بیشتر شود. در نهایت، سود خالص در استراتژی مارتینگل بزرگ برابر با مقدار اولیه معامله به‌علاوه یک واحد اضافی برای هر ضرر خواهد بود.

بیشتر بخوانید: آشنایی با انواع سود

۲. مارتینگل معکوس (Reverse Martingale)

مارتینگل معکوس برعکس استراتژی مارتینگل سنتی عمل می‌کند. در این روش، معامله‌گر به جای افزایش حجم معاملات پس از ضرر، پس از هر سود حجم معامله خود را دو برابر می‌کند و پس از هر زیان، به حجم اولیه معامله باز می‌گردد.

این استراتژی برای معامله‌گرانی مناسب است که به دنبال استفاده از روندهای موفق و کسب سود‌های پی در پی هستند. به این ترتیب، معاملات را می‌توان با حجم بیشتر ادامه داد و از آن‌ها سود برد، در حالی که پس از زیان، حجم معامله به مقدار اولیه خود باز می‌گردد تا از ریسک بیش از حد جلوگیری شود.

۳. مارتینگل هرمی (Pyramid Martingale)

مارتینگل هرمی یک نسخه تغییر یافته از استراتژی مارتینگل است که برای معاملات روندی طراحی شده است. در این روش، حجم معاملات پس از هر سود افزایش می‌یابد. هدف این است که با حرکت در جهت روند بازار، سود بیشتری به‌دست آید.

در این استراتژی، هر بار که یک معامله سودآور انجام می‌شود، معامله‌گر یک واحد به حجم معامله خود اضافه می‌کند. به این ترتیب، سری معاملات بر اساس روند بازار به‌طور متوالی افزایش می‌یابد. این روش برای معامله‌گرانی مناسب است که تمایل دارند با روند بازار حرکت کنند و به دنبال بهره‌برداری از فرصت‌های بیشتر در زمانی که بازار به سوددهی می‌رسد هستند.

مزایا و معایب روش مارتینگل

مزایا

• جبران ضررها: با استفاده از این روش، می‌توان ضررهای قبلی را سریع‌تر جبران کرد و به سود رسید.
• بهره‌برداری از نوسانات بازار: در صورت کاهش قیمت، می‌توان از افت قیمت‌ها بهره برد و میانگین قیمت خرید را کاهش داد.
• سادگی و اجرای آسان: استراتژی مارتینگل نسبتاً ساده است و نیازی به تحلیل‌های پیچیده ندارد.
• استفاده در بازارهای نوسانی: این روش در بازارهایی با نوسانات زیاد، مانند بورس و ارز دیجیتال، می‌تواند مفید باشد.
• حد سود قابل پیش‌بینی: در صورت پیاده‌سازی درست، این استراتژی می‌تواند باعث کسب سود نسبی در معاملات شود.

معایب

استراتژی مارتینگل با وجود مزایای خود، معایبی نیز دارد که باید به آن‌ها توجه کرد:

• افزایش مکرر مبلغ سرمایه‌گذاری: در این روش، هر بار که ضرر می‌کنید، میزان سرمایه‌گذاری شما به سرعت افزایش می‌یابد. این افزایش حجم سرمایه‌گذاری می‌تواند منجر به مشکلات مالی و کمبود سرمایه شود.
  
• هزینه‌های تراکنش: هر معامله هزینه‌هایی مانند کارمزد و هزینه‌های دیگر دارد که ممکن است با افزایش تعداد معاملات متوالی، این هزینه‌ها افزایش یابند و فشار مالی بیشتری به شما وارد کنند.
  
• متوقف شدن معاملات: در برخی مواقع، به دلایل مختلف مانند توقف معاملات در بورس یا تعطیلی شرکت‌هایی که در آن‌ها سرمایه‌گذاری کرده‌اید، ممکن است سرمایه‌گذاری شما متوقف شود.
  
• ریسک بالا: در سیستم مارتینگل، ریسک سرمایه‌گذاری ممکن است بسیار بیشتر از میزان سود باشد. با هر ضرر، حجم سرمایه‌گذاری افزایش می‌یابد، در صورت زیان و عدم کسب سود می‌تواند باعث افزایش سریع ریسک‌ها شود.
  
• تمام شدن سرمایه: در صورت مواجهه با کمبود سرمایه و عدم توانایی در افزایش حجم سرمایه‌گذاری، ممکن است کل سرمایه‌تان را از دست بدهید.
  
• اعتماد به بازگشت میانگین: استراتژی مارتینگل به این فرضیه استوار است که بازار‌ها به‌طور طبیعی به میانگین خود باز می‌گردند، اما این بازگشت ممکن است در زمان‌های مختلف و تحت تاثیر عواملی مانند تغییرات اقتصادی یا نوسانات بازار به تاخیر بیفتد، که می‌تواند ریسک این استراتژی را افزایش دهد.

نکات مهم برای استفاده از استراتژی مارتینگل

استراتژی مارتینگل می‌تواند در معاملات نتایج خوبی به همراه داشته باشد، اما برای کسب بهترین نتیجه، رعایت برخی نکات ضروری است. این نکات به شما کمک می‌کنند تا از ریسک‌های احتمالی جلوگیری کنید و به‌طور مؤثرتر از این استراتژی استفاده کنید. 

۱. در استفاده از استراتژی مارتینگل، تعیین یک حد اهمیت ویژه‌ای دارد. این حد مشخص می‌کند که تا چه میزان حاضرید در معاملات خود پیشروی کنید. بدون تعیین این حد، ممکن است دچار زیان‌های بزرگ شوید. بنابراین، پیش از آغاز معاملات، باید حد ضرر و محدودیت زمانی مشخصی برای هر معامله تعیین کنید. این اقدام به شما کمک خواهد کرد تا ریسک‌ها را مدیریت کرده و با اطمینان بیشتری وارد معاملات شوید.

۲. قبل از استفاده از استراتژی مارتینگل در بازار بورس، لازم است تحلیل جامعی از تاریخچه قیمت‌ها و روندهای مختلف بازار داشته باشید. این استراتژی نیازمند بررسی و پیش‌بینی نوسانات بازار است. بنابراین تاریخچه تغییرات قیمت و روند نمادهای مختلف را مورد بررسی قرار دهید و تغییرات صعودی و نزولی قیمت‌ها را تحلیل کنید.

۳. اگرچه استراتژی مارتینگل با افزایش میزان سرمایه‌گذاری موثرتر عمل می‌کند، اما شروع با مبالغ بالا می‌تواند خطرناک باشد. برای کسانی که بودجه محدودی دارند، بهتر است با مقادیر کوچکتر شروع کنند و به تدریج در صورت نیاز، حجم سرمایه‌گذاری را افزایش دهند. این کار به شما اجازه می‌دهد تا ریسک خود را کنترل کرده و در صورت لزوم، از ضررهای بزرگ جلوگیری کنید.

۴. یکی از اصول اساسی در استراتژی مارتینگل، محدود کردن تعداد دفعات در دو برابر کردن حجم معاملات است. بهترین راهکار این است که از این روش بیشتر از پنج یا شش بار استفاده نشود. اگر پس از این تعداد، همچنان در زیان هستید، ادامه دادن این روند تنها به تشدید ریسک منجر خواهد شد. در این مرحله بهتر است صبر کرده و وضعیت بازار را ارزیابی کنید، تا از ضررهای بیشتر جلوگیری شود.

استراتژی مارتینگل می‌تواند ابزاری قدرتمند برای مدیریت ریسک و بهره‌برداری از نوسانات بازار باشد، اما استفاده صحیح از آن نیازمند آگاهی، تحلیل دقیق و مدیریت مالی مناسب است. این روش، اگر به‌ طور هوشمندانه و با تعیین محدودیت‌های مشخص برای حجم سرمایه‌گذاری و زمان‌بندی دقیق به کار رود، می‌تواند به معامله‌گران در بازار بورس کمک کند تا در مواجهه با زیان‌های موقت، از بازگشت به سود بهره‌مند شوند. با این حال، باید توجه داشت که در صورت عدم رعایت اصول مدیریت ریسک، ممکن است به سرعت با زیان‌های سنگین مواجه شد.

سوالات متداول