آشنایی با فروش فزاینده

آنچه در این مطلب می‌خوانیم:

• فروش فزاینده چیست؟
• نحوه محاسبه مبلغ لازم برای ثبت سفارش
• وجه تضمین اولیه برای قراردادهای اختیار معامله خرید
• وجه تضمین اولیه برای قراردادهای اختیار معامله فروش
• استراتژی Covered call چیست؟
• آیا استراتژی Covered call به سود مشتری است؟
• سوالات متداول

فروش فزاینده چیست؟

فروش فزاینده یکی از انواع معاملات در قراردادهای آپشن است. فروش فزاینده به این معنی است مشتری بدون آن که موقعیت «اختیار باز» داشته باشد، اقدام به اخذ «موقعیت فروش» کرده یا «تعداد موقعیت‌های باز فروش» خود را افزایش دهد. در موقعیت فروش فزاینده، ریسک «نامحدود» و سود «محدود» است. 

فرض کنید یک مشتری، قرارداد اختیار معامله خرید نماد «ضسپا» را با قیمت اعمال «۱۰۰ ریال» و مبلغ پرمیوم «۵ ریال» می‌فروشد. در این حالت سود مشتری نهایتا تا سقف پرمیوم دریافتی بوده اما ممکن است «قیمت سهم» تا سقف «۱۵۰ ریال» افزایش پیدا کند و مشتری با توجه به فروش اختیار و تقاضای خریدار مجبور به اعمال قرارداد تا سقف «۱۰۰» ریال شود. به همین دلیل ممکن است سقف ضرر مشتری «نامحدود» باشد. 

نحوه محاسبه مبلغ لازم برای ثبت سفارش

حجم سفارش * (وجه تضمین اولیه + ضریب کارمزد فروش * مبلغ سفارش * اندازه قرارداد)

در نظر داشته باشید که وجه تضمین لازم به صورت نقدی در مانده حساب مشتری بلوکه خواهد شد. 

وجه تضمین اولیه برای قراردادهای اختیار معامله خرید

برای اخذ یک موقعیت فروش اختیار خرید، هر معامله‌گر باید مبلغی را ‌به‌عنوان وجه تضمین اولیه در حساب در اختیار خود موجود داشته باشد. وجه تضمین اولیه، فقط در مواردی که موقعیت فروش اخذ کرده‌ایم، کاربرد دارد. اگر وجه تضمین اولیه واریز نشود، معامله‌گر نمی‌تواند موقعیت فروش را اخذ کند. این مورد را در نظر داشته باشید که در معاملات اختیار معامله، جهت اخذ موقعیت خرید، نیازی به پرداخت وجه تضمین نیست. مبلغ وجه تضمین در قراردادهای اختیار معامله، مقدار مشخصی ندارد و طی جلسه معاملاتی بر اساس تغییرات قیمت، تغییر خواهد کرد.

وجه تضمین اولیه برای قراردادهای اختیار معامله خرید از طریق فرمول زیر محاسبه می‌شود:

((مبلغ حاصل از فروش قراردادهای اختیار معامله (قیمت قرارداد اختیار معامله × اندازه قرارداد) + ۲۰ درصد قیمت مبنای دارایی پایه × اندازه قرارداد – مقدار در زیان بودن قرارداد اختیار معامله))

وجه تضمین اولیه برای قراردادهای اختیار معامله فروش

وجه تضمین اولیه برای قراردادهای اختیار معامله فروش از طریق فرمول زیر محاسبه می‌شود:

((قیمت پایانی قرارداد اختیار معامله × اندازه قرارداد + ۲۰ درصد قیمت مبنای دارایی پایه × اندازه قرارداد – مقدار در زیان بودن قرارداد اختیار معامله))

نکته: وجه تضمین لازم و اولیه نباید از “مبلغ حاصل از فروش قرارداد اختیار معامله + ۱۰ درصد قیمت اعمال × اندازه قرارداد” کمتر باشد.

استراتژی Covered call چیست؟

Covered Call یا توثیق در واقع یک نوع استراتژی است که در بازار اختیار معامله استفاده می‌شود. این استراتژی به این صورت است که مشتری دارایی پایه نماد مورد نظر خود را خریداری می‌کند و سپس اختیار خرید آن را به میزانی که دارایی پایه دارد، می‌فروشد. 

به عنوان مثال مشتری ۲۰۰۰ عدد برگه سهم نماد خساپا را خریداری می‌کند و سپس تعداد ۲ قرارداد (هر قرارداد برابر با ۱۰۰۰ عدد) اختیار معامله خساپا (ضسپا) را می‌فروشد یا به اصطلاح موقعیت فروش فزاینده در این نماد اختیار اخذ می‌کند.

آیا استراتژی Covered call به سود مشتری است؟

در خصوص اینکه Covered Call به نفع مشتری است یا خیر، نیاز است که خود مشتری به صورت دقیق تحلیل و بررسی را انجام دهد، اما به صورت کلی، به دلیل کاهش قیمت دارایی پایه، فروشنده اختیار ضرر می‌کند. 

مثال) 

فرض کنید یک مشتری ۱۰۰۰۰ عدد برگه سهام نماد خساپا را به قیمت ۱۸۰۰ ریال خریداری کرده و سپس با تحلیل و پیش‌بینی به این نتیجه می‌رسد که بازار صعودی خواهد بود و نماد نیز در آینده رشد قیمتی خواهد داشت. سپس وی ۱۰ قرارداد «ضسپا» (اختیار معامله خساپا) را به قیمت اعمال ۲۲۰۰ ریال و پرمیوم دریافتی ۵۰۰ ریال می‌فروشد. 

در حالت فوق، در صورتی که قیمت سهم در سررسید برابر با ۱۲۰۰ ریال باشد، خریدار اختیار قرارداد را اعمال نمی‌کند و مبلغ ۵۰۰ ریال پرمیوم دریافتی مشتری خواهد بود. در این صورت با توجه به کاهش قیمت سهم پایه، مشتری متضرر می‌شود. با توجه به کاهش ۶۰۰ ریالی قیمت سهم و دریافت ۵۰۰ ریال پرمیوم سهم، مشتری با توجه به فرض بالا مبلغ ۱۰۰ ریال بابت هر سهم زیان می‌کند. 

سوالات متداول