استراتژی inverse iron butterfly در اختیار معامله

در دنیای پرنوسان بازارهای مالی، معامله‌گران همواره به‌دنبال استراتژی‌هایی هستند که بتوانند بدون نیاز به پیش‌بینی دقیق جهت حرکت بازار، از نوسانات قیمتی بهره‌مند شوند. یکی از این استراتژی‌های کارآمد، Inverse Iron Butterfly است؛ روشی که در معاملات اختیار (Options) جایگاه ویژه‌ای دارد. این استراتژی به معامله‌گران امکان می‌دهد از نوسانات بازار در هر دو جهت صعودی و نزولی بهره‌مند شوند، در حالی که ریسک کلی معامله در محدوده‌ای مشخص و قابل مدیریت باقی می‌ماند. در ادامه به بررسی ساختار، عملکرد و مزایای این استراتژی خواهیم پرداخت.

مفهوم استراتژی Inverse Iron Butterfly

استراتژی Inverse Iron Butterfly یکی از روش‌های پیشرفته در معاملات اختیار معامله (آپشن) است که به‌دلیل ساختار نسبتاً پیچیده و ریسک‌های پنهان آن، بیشتر برای معامله‌گران حرفه‌ای و باتجربه مناسب است.

هدف اصلی این استراتژی، کسب سود از نوسانات قابل توجه قیمت دارایی پایه است، بدون آنکه نیاز باشد جهت حرکت بازار (صعودی یا نزولی) به‌طور دقیق پیش‌بینی شود. به‌عبارت دیگر، معامله‌گر می‌تواند از افزایش یا کاهش محسوس قیمت سود کسب کند، صرف‌نظر از اینکه جهت حرکت مشخص باشد.

ساختار استراتژی Inverse Iron Butterfly

این استراتژی از ترکیب چهار موقعیت اختیار معامله با تاریخ انقضای یکسان و قیمت‌های اعمال متفاوت تشکیل می‌شود:

• خرید یک اختیار خرید (Call) با قیمت اعمال میانی (At the Money – ATM) 
•  خرید یک اختیار فروش (Put) با همان قیمت اعمال (ATM)
• فروش یک اختیار خرید (Call) با قیمت اعمال بالاتر از قیمت فعلی
• فروش یک اختیار فروش (Put) با قیمت اعمال پایین‌تر از قیمت فعلی

در واقع، معامله‌گر به طور همزمان یک جفت اختیار خرید و اختیار فروش را خریداری می‌کند و دو اختیار خرید و فروش دیگر را با قیمت‌های اعمال متفاوت می‌فروشد.
برخلاف استراتژی Iron Butterfly کلاسیک که به دنبال ثبات قیمت است، در reverse iron butterfly معامله‌گر از حرکت قابل توجه قیمت به سمت بالا یا پایین سود می‌برد.
نکته: در این استراتژی، ریسک معامله کنترل‌شده است، اما باز هم میزان ضرر می‌تواند در صورت عدم وقوع نوسان کافی، قابل توجه باشد؛ بنابراین، مدیریت سرمایه و انتخاب دقیق قیمت‌های اعمال از اهمیت بالایی برخوردار است.

مزایا و معایب استراتژی Inverse Iron Butterfly

مزایا

• پتانسیل سود بالا: این استراتژی می‌تواند سود قابل توجهی در صورت تغییرات چشمگیر دارایی پایه ایجاد کند، فارغ از اینکه تغییرات در چه جهتی باشد.
• ریسک محدود: برخلاف برخی استراتژی‌های دیگر اختیارات، در این استراتژی زیان حداکثری به پرمیوم خالص پرداختی برای موقعیت‌ها محدود است، بنابراین ریسک از پیش مشخص شده و قابل کنترل است.
• انعطاف‌پذیری در شرایط نوسانی: این استراتژی به‌ویژه برای مواقعی مناسب است که نوسانات زیادی پیش‌بینی می‌شود اما جهت حرکت قیمت مشخص نیست.
• پوشش ریسک طبیعی: ساختار این استراتژی به‌گونه‌ای است که وقتی یک بخش از موقعیت زیان می‌دهد، بخش دیگر سود می‌کند و به این ترتیب ریسک کلی معامله کاهش می‌یابد.

معایب 

• پیچیدگی: این استراتژی پیچیده است و ممکن است برای معامله‌گران مبتدی یا کم‌تجربه دشوار باشد.
• نیاز به تغییرات قابل توجه: برای بهره‌مندی از این استراتژی، لازم است که دارایی پایه تغییرات قابل توجهی را تجربه کند. تغییرات جزئی معمولاً منجر به زیان خواهند شد.
• اثر زوال زمانی:  با نزدیک شدن به تاریخ انقضا، ارزش زمانی اختیارات خریداری‌شده کاهش می‌یابد. این اثر به‌ویژه زمانی محسوس‌تر است که تغییرات پیش‌بینی‌شده به سرعت اتفاق نیفتند.
• هزینه‌های بالای ورود: در بازارهای نوسانی، پرمیوم‌های خرید و فروش اختیارات می‌تواند به‌طور قابل توجهی افزایش یابد که این امر منجر به بالا رفتن هزینه‌های ورود به استراتژی می‌شود.

سود و زیان استراتژی Inverse Iron Butterfly

در استراتژی Inverse Iron Butterfly، سود و زیان نهایی به میزان تغییر قیمت دارایی پایه تا زمان سررسید بستگی دارد.

حداکثر سود

معامله‌گر زمانی به بیشترین سود ممکن دست می‌یابد که قیمت دارایی پایه از محدوده‌ی بین قیمت‌های اعمال قراردادهای فروخته‌شده (Call و Put) عبور کند. در چنین حالتی، اختیارهای خریداری‌شده وارد ناحیه سوددهی می‌شوند و اختیارهای فروخته‌شده بی‌ارزش یا کم‌ارزش خواهند شد. این سناریو منجر به تحقق حداکثر بازدهی می‌شود.

حداکثر زیان

اگر قیمت دارایی پایه تا زمان سررسید در نزدیکی قیمت‌های اعمال اختیارهای فروخته‌شده باقی بماند و نوسان قابل توجهی نداشته باشد، معامله‌گر با زیان مواجه خواهد شد. این زیان معمولاً به خالص پریمیوم پرداخت‌شده برای خرید اختیارها محدود می‌شود. در این وضعیت، اختیارهای خریداری‌شده ارزش خود را از دست می‌دهند و معامله با ضرر بسته می‌شود.

نقاط سر به سر (Breakeven Points)

نقاط سر به سر در استراتژی reverse iron butterfly نشان می‌دهند که قیمت دارایی پایه باید از چه محدوده‌ای خارج شود تا معامله از حالت زیان‌ده به سودده وارد شود. این استراتژی دارای دو نقطه سر به سر است:

• نقطه سر به سر بالا: زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت دارایی پایه بیشتر از قیمت اعمال اختیار خرید فروخته‌شده به‌علاوه خالص پریمیوم پرداختی شود.
  
• نقطه سر به سر پایین: زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت دارایی پایه کمتر از قیمت اعمال اختیار فروش فروخته‌شده منهای خالص پریمیوم پرداختی شود.

در نمودار زیر، می‌توانید نقاط سر به سر و محدوده‌های حداکثر سود و زیان این استراتژی را مشاهده کنید.

بیشتر بخوانید: سبک اعمال در قراردادهای اختیار معامله

مثال استراتژی Inverse Iron Butterfly

فرض کنید قیمت یک سهم ۱۰٬۰۰۰ ریال است و قصد دارید از استراتژی Inverse Iron Butterfly استفاده کنید. ساختار این استراتژی به شکل زیر خواهد بود:

• خرید یک اختیار خرید (Call) با قیمت اعمال ۱۰٬۰۰۰ ریال و پرمیوم ۱۰۰۰ ریال.
• خرید یک اختیار فروش (Put) با قیمت اعمال ۱۰٬۰۰۰ ریال و پرمیوم ۱۲۰۰ ریال.
• فروش یک اختیار خرید (Call) با قیمت اعمال ۱۱٬۰۰۰ ریال و پرمیوم ۷۰۰ ریال.
• فروش یک اختیار فروش (Put) با قیمت اعمال ۹٬۰۰۰ ریال و پرمیوم ۸۰۰ ریال.

محاسبات پرمیوم‌ها:

دریافت پرمیوم‌ از فروش اختیار خرید (Call) و اختیار فروش (Put):

ریال ۱۵۰۰ = ریال ۷۰۰+ ریال ۸۰۰ = مجموع پرمیوم‌های دریافتی

پرداخت پرمیوم‌ برای خرید اختیار خرید (Call) و اختیار فروش (Put): 

ریال ۲۲۰۰ = ریال ۱۰۰۰+ ریال ۱۲۰۰= مجموع پرمیوم‌های پرداختی

مجموع نت پرمیوم پرداختی (Net Debit):

ریال به ازای هر سهم ۷۰۰ = ۱۵۰۰- ۲۲۰۰

شما برای ورود به این استراتژی باید ۷۰۰ ریال پرداخت کنید. نقاط سر به سر به صورت زیر محاسبه می‌شود:

سود حداکثری: زمانی که قیمت دارایی پایه به شدت افزایش یا کاهش یابد و از یکی از نقاط شکست عبور کند (بالاتر از ۱۱۰۰۰ ریال یا پایین‌تر از ۹۰۰۰ ریال). در این صورت، اختیارهای خریداری‌شده (Call و Put) وارد سود می‌شوند و اختیارهای فروخته‌شده بی‌ارزش خواهند شد.

زیان حداکثری: اگر زمانی که قیمت دارایی پایه در نزدیکی قیمت اعمال اختیارهای فروخته‌شده (۱۰۰۰۰ ریال) باقی بماند و نوسان قابل‌توجهی نداشته باشد. در این حالت، معامله با زیان بسته خواهد شد و زیان به اندازه هزینه پرمیوم پرداختی (۷۰۰ ریال) خواهد بود.

نقاط سر به سر (Breakeven Points)

• نقطه سر به سر بالا: قیمت دارایی پایه باید بیشتر از ۱۱۰۰۰ ریال + ۷۰۰ ریال باشد.
  نقطه سر به سر بالا = ۱۱٬۷۰۰ ریال
  
• نقطه سر به سر پایین: قیمت دارایی پایه باید کمتر از ۹۰۰۰ ریال – ۷۰۰ ریال باشد.
  نقطه سر به سر پایین = ۸٬۳۰۰ ریال

زمان‌های مناسب برای اجرای استراتژی Inverse Iron Butterfly

این استراتژی معمولاً زمانی که بازار یا دارایی پایه به نوسانات شدید و غیرقابل پیش‌بینی وارد می‌شود، کارآمد است. برخی زمان‌های مناسب برای استفاده از این استراتژی عبارتند از:

• پیش از رویدادهای کلیدی اقتصادی یا شرکتی (مانند گزارش‌های درآمدی، تصمیمات بانک‌های مرکزی، یا انتشار اخبار اقتصادی مهم).
• در شرایط ناپایداری اقتصادی یا سیاسی (مثل بحران‌های ژئوپولیتیکی یا تحریم‌ها که منجر به نوسانات غیرقابل پیش‌بینی می‌شوند).

در مواقعی که بازار دچار نوسانات شدید بدون جهت خاص است.

تأثیر زمان بر استراتژی Inverse Iron Butterfly

در استراتژی Inverse Iron Butterfly، کاهش ارزش زمانی (تتا) یکی از عوامل کلیدی تأثیرگذار بر عملکرد معامله است. هرچه به تاریخ سررسید نزدیک‌تر می‌شویم، ارزش زمانی آپشن‌ها کاهش می‌یابد. این کاهش معمولاً به زیان موقعیت‌های خرید و به نفع موقعیت‌های فروش تمام می‌شود.

در صورتی که نوسان قابل‌توجهی در قیمت دارایی به‌سرعت اتفاق نیفتد، ارزش آپشن‌های خریداری‌شده افت می‌کند و احتمال سوددهی کاهش می‌یابد. در مقابل، اگر قیمت تغییر چندانی نداشته باشد، افت ارزش زمانی می‌تواند سودی برای موقعیت‌های فروخته‌شده به همراه داشته باشد.

به همین دلیل، معامله‌گران حرفه‌ای معمولاً این استراتژی را در بازه‌های زمانی کوتاه‌مدت و در نزدیکی رویدادهای مهم و پرنوسان اجرا می‌کنند و با مدیریت فعال موقعیت‌ها، سعی می‌کنند اثر منفی کاهش ارزش زمانی را کاهش دهند.

مزایا و معایب استراتژی Inverse Iron Butterfly

مزایا

• پتانسیل سود بالا: این استراتژی می‌تواند سود قابل توجهی در صورت تغییرات چشمگیر دارایی پایه ایجاد کند، فارغ از اینکه تغییرات در چه جهتی باشد.
• ریسک محدود: برخلاف برخی استراتژی‌های دیگر اختیارات، در این استراتژی زیان حداکثری به پرمیوم خالص پرداختی برای موقعیت‌ها محدود است، بنابراین ریسک از پیش مشخص شده و قابل کنترل است.
• انعطاف‌پذیری در شرایط نوسانی: این استراتژی به‌ویژه برای مواقعی مناسب است که نوسانات زیادی پیش‌بینی می‌شود اما جهت حرکت قیمت مشخص نیست.
• پوشش ریسک طبیعی: ساختار این استراتژی به‌گونه‌ای است که وقتی یک بخش از موقعیت زیان می‌دهد، بخش دیگر سود می‌کند و به این ترتیب ریسک کلی معامله کاهش می‌یابد.

معایب 

• پیچیدگی: این استراتژی پیچیده است و ممکن است برای معامله‌گران مبتدی یا کم‌تجربه دشوار باشد.
• نیاز به تغییرات قابل توجه: برای بهره‌مندی از این استراتژی، لازم است که دارایی پایه تغییرات قابل توجهی را تجربه کند. تغییرات جزئی معمولاً منجر به زیان خواهند شد.
• اثر زوال زمانی:  با نزدیک شدن به تاریخ انقضا، ارزش زمانی اختیارات خریداری‌شده کاهش می‌یابد. این اثر به‌ویژه زمانی محسوس‌تر است که تغییرات پیش‌بینی‌شده به سرعت اتفاق نیفتند.
• هزینه‌های بالای ورود: در بازارهای نوسانی، پرمیوم‌های خرید و فروش اختیارات می‌تواند به‌طور قابل توجهی افزایش یابد که این امر منجر به بالا رفتن هزینه‌های ورود به استراتژی می‌شود.

تفاوت بین استراتژی Reverse Iron Condor و Reverse Iron Butterfly

هر دو استراتژی Reverse Iron Condor و Reverse Iron Butterfly برای استفاده از نوسانات شدید قیمت طراحی شده‌اند، اما در ساختار و نحوه پیاده‌سازی تفاوت‌هایی دارند. در استراتژی Reverse Iron Condor، معامله‌گر آپشن‌های خرید و فروش را با قیمت‌های اعمال متفاوت خریداری می‌کند که این کار باعث می‌شود بازه سوددهی گسترده‌تری ایجاد شود. این استراتژی بیشتر در مواقعی مناسب است که انتظار نوسانات وسیع در بازار وجود دارد.

از سوی دیگر، در Reverse Iron Butterfly، معامله‌گر از آپشن‌هایی با قیمت اعمال یکسان استفاده می‌کند که منجر به تمرکز بیشتر سود در یک محدوده قیمتی مشخص می‌شود. این استراتژی زمانی کاربرد دارد که معامله‌گر پیش‌بینی کند قیمت دارایی به طور شدید از نقطه فعلی خود فاصله خواهد گرفت.

بطور کلی استراتژی Inverse Iron Butterfly یک روش پیشرفته در معاملات آپشن است که برای شرایط نوسانی و زمانی که جهت حرکت قیمت مشخص نیست، مناسب است. این استراتژی به معامله‌گران این امکان را می‌دهد که از نوسانات بزرگ قیمت دارایی پایه در هر دو جهت سود ببرند، بدون نیاز به پیش‌بینی جهت حرکت آن. با استفاده از ترکیب چهار قرارداد آپشن و محدود کردن زیان به مقدار پریمیوم پرداختی، ریسک این استراتژی قابل کنترل است. اگرچه این استراتژی پتانسیل سود بالایی دارد، اما پیچیدگی‌های آن و نیاز به تغییرات قابل توجه قیمت، آن را بیشتر مناسب برای معامله‌گران با تجربه می‌سازد.

بیشتر بخوانید: اختیار معامله در ایزی تریدر

سوالات متداول