کد نقش چیست و چگونه می‌توان آن را دریافت کرد؟

زمان مطالعه: 8 دقیقه
انتشار ۲۲ مهر ۱۴۰۲
تعداد بازدید: 36699
سطح مبتدی

واحدهای اقتصادی عرضه کننده کالا از جمله شرکت‌های پخش بخش دولتی، عمومی و خصوصی، (کلیه فعالین تجاری از مبدا وارداتی و تولیدی تا سطح عمده فروشی و خرده فروشی) ملزم به ثبت اطلاعات توزیع و تجارت در سامانه‌های تجارت و انبارها هستند. لازمه‌ ثبت اطلاعات در سامانه‌ تجارت و انجام معاملات در این سامانه داشتن کد نقش است. در این مقاله قصد داریم توضیحات و نکات مهمی را در خصوص کد نقش ارائه کنیم و نحوه دریافت این کد را آموزش دهیم. 

سامانه جامع تجارت و دریافت کد نقش

سامانه جامع تجارت نوعی سامانه برای یکپارچه‌سازی و نظارت بر عملکرد دستگاه‌های مرتبط بر تجارت بین الملل است. می‌توان گفت که این سامانه به‌نوعی راه ارتباطی بین تجار و بازرگانان با اداره‌ها و سازمان های ذیربط در این خصوص است. این سامانه برای ثبت اطلاعات تجّار، آن‌ها را ملزم به ثبت‌نام در سامانه و دریافت کد نقش کرده است. کد نقش در واقع کدی همانند کد بورسی است که تمامی تولید کنندگان و خریداران محصولات (تجّار) برای انجام فعالیت در سامانه جامع تجارت به آن نیاز دارند. متقاضیان با استفاده از این سامانه می‌توانند به صورت آنلاین (غیرحضوری) کالای مورد نظر خود را ثبت سفارش کنند. در برخی از موارد نیز امکان اخذ مجوزهای واردات و صادرات کالاها از طریق این سامانه امکان‌پذیر است.

کد نقش در بورس کالا

مدیر بازرسی و امور اعضا بورس کالای ایران در نامه‌ای به شماره ۴۰۰/۳۰۰/۱۱۵۴۸ در تاریخ ۱۴۰۰/۱۱/۰۹ به مدیران شرکت‌های کارگزاری اعلام نمود که از این پس تمامی تاجرین در بورس کالا، برای انجام معامله کالاهای مشمول کد نقش، باید نسبت به دریافت کد نقش اقدام کنند و اطلاعات معاملات خود را در سامانه جامع تجارت ثبت کنند. همچنین  افرادی که نسبت به دریافت کد نقش (سامانه جامع تجارت) اقدام نکرده باشند، امکان ثبت سفارش را نخواهند داشت. پیش از این نیز مدیر پذیرش و ارزیابی بورس کالا طی نامه‌ای به مدیران کارگزاری‌ها اعلام کرده بود که کلیه خریداران محصولات فولادی برای خرید محصولات در بورس کالا نیازمند دریافت کد نقش و ثبت اطلاعات معاملات در سامانه جامع تجارت هستند. 

همه واحدهای اقتصادی شامل واحدهای صنفی، فروشگاه‌های زنجیره‌ای، شرکت‌های پخش، کسب‌وکارهای مجازی عرضه‌کننده مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی، کالاهای پتروشیمی، روغن موتور تصفیه اول، لوازم خانگی، شیرخشک صنعتی و مقاطع فولادی، مکلف به ثبت اطلاعات از جمله ثبت‌‌نام در سامانه جامع تجارت و دریافت کد نقش هستند. 

بیشتر بخوانید: صندوق بخشی چیست؟

گواهی‌های سپرده کالایی مشمول کد نقش

گواهی سپرده کالایی، اوراق بهاداری است که نشان‌دهنده مالکیت فرد بر مقدار مشخصی از کالای معین در انبارهای مورد تایید بورس کالا است. این گواهی‌ها به دارنده خود، حق تحویل فیزیکی کالای مورد نظر را تا تاریخ سر رسید از انبار بورس کالا می‌دهند. برخی از اوراق گواهی‌ سپرده کالایی معاملات ثانویه ندارند. در معاملات ثانویه، فرد می‌تواند به خرید و فروش گواهی سپرده کالایی بپردازد. در گواهی‌های سپرده کالایی‌ فاقد معاملات ثانویه، فقط امکان خرید وجود دارد و پس از خرید، نیاز است که خریدار، کالای مورد نظر را از انبار تحویل بگیرد.

خرید بعضی از گواهی‌های سپرده کالایی و تحویل کالای مربوطه از انبارهای بورس کالا، یکی دیگر از مواردی به شمار می‌رود که نیازمند دریافت کد نقش از سوی معامله‌گران است. تا به این لحظه، گواهی‌های سپرده کالایی زیر مشمول کد نقش می‌شوند:

  • سیمان: ۱۷ نماد گواهی سپرده کالایی سیمان ارومیه، صوفیان، کویر کاشان، منددشتی، دشتستان، گیلان سبز، سامان غرب، هگمتان، فراز، خوزستان، نهاوند، آبیک، کرمان، زاوه تربت، ماهان کرمان، خاش، فارس نو.
  • جهت دریافت تمامی گواهی‌های سپرده کالایی شیشه، میلگرد و سنگ آهن دریافت کد نقش الزامی است.

راهنمای مراحل دریافت کد نقش

۱. برای دریافت کد نقش ابتدا باید در سامانه جامع تجارت ایران به نشانی ntsw.ir ثبت‌نام کنید. سپس از بخش «ثبت‌نام»، گزینه «ثبت‌نام کاربران ایرانی» را انتخاب کرده و در صورتی که قبلا در این سامانه ثبت‌نام کرده‌اید، بر روی دکمه «ورود» کلیک کنید.

برای ورود کافیست تا با وارد کردن کد ملي و رمز عبور خود در سامانه کد نقش، به این سامانه وارد شوید. همچنین شما قادر خواهید بود تا اطلاعات خود را به صورت تکميل شده در فرم ثبت‌نام مشاهده کرده و آن را در صورت نیاز ویرایش کنید.

دریافت کد نقش
دریافت کد نقش ۲

۲. در این مرحله به صفحه بعد منتقل می‌شوید که باید در این صفحه اطلاعات خواسته شده را به درستی تکمیل کنید. سپس با انتخاب گزینه «ذخیره اطلاعات و ادامه» به مرحله بعدی بروید. 

چگونگی دریافت کد نقش

۳. در این مرحله شما باید شماره تلفن همراه خود را اعتبارسنجی کنید. برای اعتبارسنجی شما می‌توانید از دو روش استفاده کنید.

 روش اول، صحت‌سنجی و ارسال کد اعتبارسنجی به شماره تلفن همراه

شما با انتخاب این گزینه و سپس وارد کردن شماره تلفن همراه خود، یک «کد تایید» دریافت می‌کنید که پس از وارد کردن کد تایید در قسمت مربوطه، شماره تلفن همراهتان اعتبارسنجی خواهد شد. 

روش دوم، اعتبارسنجی شماره تلفن همراه از طریق شماره‌گیری کد USSD

با انتخاب این گزینه یک کد ussd به شما نمایش داده خواهد شد که با شماره‌گیری آن از طریق تلفن همراه خود، یک کد تایید در تلفن همراهتان به شما نمایش داده می‌شود. شما باید این کد تایید را در کادر مربوطه در سامانه دریافت کد نقش وارد کنید و سپس به مرحله بعدی بروید. 

کد تایید برای دریافت کد نقش

۴. در این مرحله شما به صفحه کاربری خود در سامانه دریافت کد نقش هدایت می‌شوید. در این صفحه به منظور ادامه فرآیند دریافت کد نقش، باید بر روی گزینه «عملیات پایه» کلیک کنید و سپس گزینه «بارگذاری صلاحیت‌ها» را انتخاب نمایید.

۵. پس از انتخاب گزینه فوق شما به صفحه جدیدی هدایت می‌شوید که باید گزینه «فعالیت‌های تجاری جدید» را انتخاب کنید. 

۶. سپس به صفحه‌ای منتقل می‌شوید که باید اطلاعات مورد نیاز را تکمیل کنید. دقت داشته باشید که در این مرحله حوزه فعالیت خود را به درستی انتخاب کنید، همچنین شماره تماس و کد پستی مندرج در مجوز خود را وارد نمایید. سپس با کلیک بر روی گزینه «افزودن مجوزهای فعالیتی» و سپس «ثبت اطلاعات»، به مرحله بعدی فرآیند دریافت کد نقش منتقل شوید. 

۷. پس از کلیک بر روی گزینه ثبت درخواست، درخواست شما برای دریافت کد نقش ثبت خواهد شد.  توجه داشته باشید که مدت زمان مورد نیاز برای بررسی درخواست شما بین ۱۵ دقیقه تا ۲۴ ساعت خواهد بود. در صورت تایید درخواست شما، در بخش بارگذاری صلاحیت‌ها کد نقش تخصیص داده شده به شما قابل مشاهده خواهد بود.

رد و تایید فاکتورها در سامانه جامع تجارت 

خریدارها پس از خرید محصولات تولیدکنندگان یا فروشندگان ملزم هستند به این سامانه وارد شوند. سپس نسبت به رد یا تایید فاکتورها اقدام کنند. در صورت عدم تایید فاکتورهای خرید در زمان مقرر در سامانه جامع تجارت، هنگام ثبت سفارش محصول در سامانه‌های معاملاتی بورس، پیغام “عدم تایید بابت فاکتور‌های خرید تایید نشده توسط خریدار” اعلام می‌شود. بروز این خطا اجازه خرید به مشتری در سامانه‌های معاملاتی بورس را نخواهد داد. 

چند نکته مهم: 

شماره تلفن همراه و کد ملی درخواست کننده کد نقش باید با هم هم‌خوانی داشته باشند. (شماره تلفن متعلق به شماره ملی باشد)

کدپستی و تلفن ثابت ثبت شده در درخواست دریافت کد نقش، با کدپستی و شماره تلفن ثابت ثبت شده در مجوز صنفی یکسان باشد. 

بیشتر بخوانید: صندوق بازنشستگی تکمیلی آتیه مفید

سوالات متداول

۱. چه کسانی ملزم به دریافت کد نقش و استفاده از سامانه تجارت داخلی هستند؟

محصولاتی که در سامانه تجارت داخلی معامله می‌شود، شامل گروه‌های کالایی گسترده‌ای می‌شوند. از جمله این محصولات می‌توان به محصولات کشاورزی (برنج، چای، روغن، شکر، قند، حبوبات)، دخانیات، صنایع پایین‌دست پتروشیمی، تایر، لوازم‌خانگی، شوینده‌ها، تلفن همراه و کاغذ اشاره کرد. 

۲. گزینه افزودن مجوزهای فعالیتی در تعریف نقش تاجر به چه منظور است؟

اگر کاربر با نقش «تاجر» ایجادشده فعالیتی نداشته باشد می‌تواند با انتخاب نقش پایه حقیقی یا حقوقی نقش «تاجر» را حذف کند. برای این کار از منوی نقش جاری، وارد پایه‌ی حقیقی/حقوقی شده و در بارگذاری صلاحیت‌ها، استعلام تاجر داخلی، نقش را حذف می‌کند. اما اگر کاربر با نقش تاجر فعالیتی انجام داده باشد، پس از تعیین تکلیف اسناد و موجودی آن، برای حذف نقش باید با پشتیبانی تماس بگیرد و یا از طریق سیستم ثبت و پیگیری درخواست، مشکل خود را ثبت نماید.

۳. نحوه‌ی حذف نقش اضافی «تاجر» به چه صورت می‌باشد؟

اگر کاربر با نقش «تاجر» ایجادشده فعالیتی نداشته باشد می‌تواند با انتخاب نقش پایه حقیقی یا حقوقی نقش «تاجر» را حذف کند. برای این کار از منوی نقش جاری، وارد پایه‌ی حقیقی/حقوقی شده و در بارگذاری صلاحیت‌ها، استعلام تاجر داخلی، نقش را حذف می‌کند. اما اگر کاربر با نقش تاجر فعالیتی انجام داده باشد، پس از تعیین تکلیف اسناد و موجودی آن، برای حذف نقش باید با پشتیبانی تماس بگیرد و یا از طریق سیستم ثبت و پیگیری درخواست، مشکل خود را ثبت نماید.

۴. تولیدکنندگان در سامانه تجارت داخلی چگونه فعالیت خود را شروع می‌کنند؟

تولیدکنندگان ابتدا باید از منوی «اظهار تولید» تولیدات خود را اظهار نمایند تا برای آن‌ها موجودی ثبت شود. سپس فروش این موجودی را از منوی انتقال مالکیت ثبت کنند.

پیام خزائی کارشناس بازار سرمایه
Subscribe
Notify of
36 دیدگاه
قدیمی ترین
جدیدترین پر بحث ترین
Inline Feedbacks
View all comments

بسیار عالی

با سلام
از همراهی با شما مفتخریم و از لطف شما کمال تشکر را داریم.

بسیار مقاله خوبی است

با سلام
از اینکه همراه ما هستید مفتخریم. با تشکر از حسن نظر شما

از راهنمایی دقیق و مرحله به مرحله شما کمال تشکر را دارم بنده خودم به شخصه بر حسب توضیحات شما بصورت غیر حضوری اطلاعات را ثبت و موفق به دریافت کد نقش تجاری شدم .

باسلام
از اینکه همراه ما هستید مفتخریم. با تشکر از حسن نظر شما

سلام برای من پیام اخطار میاد که بیش از یک نقش برای خریدار وجود دارد لطفا نقش مورد نظر را وارد نمایید یعنی چی؟؟

باسلام
برای دریافت کد نقش میباست از سامانه جامع تجارت اقدام کنید.سپس همکاران با شما جهت هماهنگی تحویل از انبار ارتباط خواهند گرفت.

مفید بود

باسلام
از اینکه همراه ما هستید مفتخریم.

سلام. خسته نباشید. شرکت های تولید نرم افزاری چطور از سامانه تجارت استفاده کنند.

با سلام.
همه واحدهای اقتصادی شامل واحدهای صنفی، فروشگاه‌های زنجیره‌ای، شرکت‌های پخش، کسب و کارهای مجازی عرضه کننده مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی، کالاهای پتروشیمی، روغن موتور تصفیه اول، لوازم خانگی، شیرخشک صنعتی و مقاطع فولادی، مکلف به ثبت اطلاعات از جمله ثبت‌‌نام در سامانه جامع تجارت و دریافت کد نقش هستند.

سلام در قسمت افزودن تجاری جدید نمیشه اطلاعات را وارد کرد دلیلش چیه

با سلام.
جهت پیگیری این مورد با پشتیبانی سامانه جامع تجارت ایران در ارتباط باشید.

سلام ممنون
مدت و زمان اعتبار کد نقدش چقدر است؟

با سلام
کد نقش همانند کد بورسی است و کافی ست یکبار آن را دریافت کنید. لذا اعتبار با محدودیت زمانی ندارد.

عالیییی

با سلام.
از اینکه همراه ما هستید، مفتخریم. با تشکر از حسن نظر شما

سلام وقت بخیر
آیا برای خرید روغن موتور از شرکت های پخش و نمایندگی ها نیاز به کد نقش هست؟

با سلام.
همه واحدهای اقتصادی شامل واحدهای صنفی، فروشگاه‌های زنجیره‌ای، شرکت‌های پخش، کسب و کارهای مجازی عرضه کننده مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی، کالاهای پتروشیمی، روغن موتور تصفیه اول، لوازم خانگی، شیرخشک صنعتی و مقاطع فولادی، مکلف به ثبت اطلاعات از جمله ثبت‌‌نام در سامانه جامع تجارت و دریافت کد نقش هستند.