معرفی شرکتهای تامین سرمایه
شرکتهای تامین سرمایه یا بانکهای سرمایهگذاری (Investment Bank)، شرکتهایی هستند که بهعنوان واسط بین ناشر اوراق بهادار و عموم سرمایهگذاران فعالیت میکنند و میتوانند با اخذ مجوزهای مربوطه از سازمان بورس و اوراق بهادار، به فعالیتهای دیگری نیز بپردازند.
نقش اصلی شرکتهای تامین سرمایه
نقش اصلی شرکتهای تامین سرمایه این است که با بهکارگیری ابزارهای مناسب، به شرکتهایی که به منابع مالی نیاز دارند کمک کنند تا سرمایه مورد نیاز خود را تأمین نمایند.
فعالیت بانکهای تجاری (Commercial Bank) در حوزه تأمین مالی، نسبت به شرکتهای تأمین سرمایه قدمت بیشتری دارد و تفاوتهایی هم میان آنها وجود دارد که عبارتاند از:
- افراد و شرکتها میتوانند در موارد مختلفی از بانک وام دریافت کنند اما شرکتهای تامین سرمایه عمدتاً تأمین مالی شرکتها و اشخاص حقوقی را انجام میدهند.
- بانکها عمدتاً در بازار پول و شرکتهای تامین سرمایه، در بازار سرمایه فعالیت دارند.
- بانکها وجوه را در قالب انواع سپرده از عموم مردم دریافت کرده و در قالب وام در اختیار متقاضیان قرار میدهند و درآمد آنها از تفاوت بین نرخ بهره یا سود سپردههای دریافتی و وامهای پرداختی ایجاد میشود اما در شرکتهای تامین سرمایه، سپردهگذاری انجام نمیشود و عمده درآمد آنها از محل کارمزدی است که برای مشاوره یا سایر امور دریافت میکنند.
مهمترین فعالیتهای شرکتهای تامین سرمایه
۱.پذیرهنویسی و توزیع اوراق بهادار جدید و تعهد پذیرهنویسی
پذیرهنویسی فرآیندی است که طی آن اوراق بهادار از ناشر اوراق خریداریشده و وجه آن به صورت کامل پرداخت میشود. تعهد پذیرهنویسی به این معناست یک شخص متعهد میشود که اگر اوراق در مهلت پذیرهنویسی به فروش نرفت، آن را خریداری نماید.
معمولاً دو روش برای تعهد پذیرهنویسی وجود دارد:
- در روش اول متعهد پذیرهنویسی حداکثر تلاش خود را برای فروش کامل اوراق بهادار در عرضه عمومی به کار میگیرد و اگر اوراق به صورت کامل فروش نرفت، ریسک عدم فروش اوراق بین ناشر و متعهد تقسیم میشود.
- در روش دوم اگر در عرضه عمومی اگر اوراق به صورت کامل فروش نرفت، متعهد پذیرهنویسی طی مهلت مقرر باقیمانده اوراق را از ناشر خریداری نموده و ناشر ریسکی بابت عدم فروش کامل اوراق، نمیپذیرد.
۲.مشاوره در خصوص انتشار اوراق بهادار، ساختار مالی شرکتها، نحوه تأمین مالی آنها
از گذشته تأمین منابع مالی در ایران از طریق دریافت وام از بانکها انجام میشده است که عمدتاً هم کوتاهمدت هستند. با گسترش بازار سرمایه، امکان استفاده از ابزارها و روشهای جدید تأمین مالی فراهم شده است.
بدین ترتیب میتوان با استفاده از سه روش ابزارهای مبتنی بر سرمایه، ابزارهای مبتنی بر بدهی و ایجاد نهاد مالی، تأمین مالی را انجام داد. در ادامه، به بررسی عناوین موجود در هر روش و نه جزئیات آنها، پرداخته میشود:
- ابزارهای مبتنی بر سرمایه: افزایش سرمایه از محل اندوخته یا سود انباشته، افزایش سرمایه از محل مطالبات حال شده، افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی داراییها، افزایش سرمایه از محل آورده نقدی.
- ابزارهای مبتنی بر بدهی: اوراق مشارکت، اوراق اجاره، اوراق مرابحه، اوراق استصناع، اوراق مضاربه، اوراق سلف، اوراق منفعت، اوراق رهنی.
- ایجاد نهاد مالی: ایجاد صندوق پروژه، ایجاد صندوق زمین و ساختمان
۳. بازارگردانی اوراق بهادار
بازارگردان با عملیات خریدوفروش خود، به افزایش نقدینگی، محدود شدن دامنه نوسان و تعادل عرضه و تقاضای اوراق بهادار کمک مینماید.
- ادغام و تملیک: در فرآیند ادغام دو یا چند شرکت با یکدیگر ترکیب شده و یک شرکت جدید به وجود میآید. در فرآیند تملیک، یک شرکت بزرگ، شرکت (کوچک) دیگری را خریداری مینماید و تحت مدیریت خود قرار میدهد.
- مشاور عرضه و پذیرش: تأسیس و پذیرهنویسی شرکتهای سهامی عام، تبدیل شرکتهای سهامی خاص به سهامی عام و عرضه اولیه سهام شرکتها در بازار سرمایه از فعالیتهایی است که در زمینهٔ مشاور عرضه و پذیرش انجام میشود.
- مطالعات اقتصادی و امکانسنجی و ارائه گزارشهای توجیهی
- مدیریت دارایی، مدیریت صندوق سرمایه گذاری، سبدگردانی
- مشاوره مالی و بهبود فرآیند کسبوکار
- و …
نکته: در صورتی که نمیدانید سبدگردانی چیست و چگونه انجام میشود، ما در «سامانه آموزش مفید» و در مطلب «هرآنچه که باید در خصوص سبدگردانی بدانید» در خصوص این خدمت توضیحات لازم را ارائه کردهایم.
شرکتهای تامین سرمایه فعال در ایران
در حال حاضر ۱۰ شرکت تامین سرمایه در کشور فعالیت میکنند که عبارتاند از:
جزئیات بیشتر درباره هر کدام از شرکتهای تامین سرمایه از طریق این لینک قابل مشاهده است.
سوالات متداول
شرکتهای تامین سرمایه یا بانکهای سرمایهگذاری (Investment Bank)، بهعنوان واسط بین ناشر اوراق بهادار و عموم سرمایهگذاران فعالیت میکنند. این شرکتها میتوانند با اخذ مجوزهای مربوطه از سازمان بورس و اوراق بهادار، به فعالیتهای دیگری نیز بپردازند.
نقش اصلی شرکتهای تامین سرمایه بهکارگیری ابزارهای مناسب، برای تامین شرکتهایی که به منابع مالی نیاز دارند، است.
افراد و شرکتها میتوانند در موارد مختلفی از بانک وام دریافت کنند. اما شرکتهای تامین سرمایه عمدتاً تأمین مالی شرکتها و اشخاص حقوقی را انجام میدهند. بانکها عمدتاً در بازار پول و شرکتهای تامین سرمایه، در بازار سرمایه فعالیت دارند. بانکها وجوه را در قالب سپرده از عموم مردم دریافت کرده و به صورت وام در اختیار متقاضیان قرار میدهند. درآمد آنها نیز از تفاوت بین نرخ بهره یا سود سپردههای دریافتی و وامهای پرداختی ایجاد میشود. اما در شرکتهای تامین سرمایه، سپردهگذاری انجام نمیشود. عمده درآمد آنها از محل کارمزدی است که برای مشاوره یا سایر امور دریافت میکنند.
پذیرهنویسی و توزیع اوراق بهادار جدید و تعهد پذیرهنویسی.
مشاوره در خصوص انتشار اوراق بهادار، ساختار مالی شرکتها، نحوه تأمین مالی آنها.
بازارگردانی اوراق بهادار.