پیش‌بینی قیمت سهام به کمک روش های تحلیل

سرمایه‌گذاری در بازار بورس نیازمند دانش و ابزارهای تحلیلی دقیق برای پیش‌بینی روند قیمت سهام است. قیمت سهام تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله شرایط اقتصادی، عملکرد شرکت‌ها، عرضه و تقاضا و حتی روانشناسی بازار قرار دارد. برای پیش‌بینی قیمت سهام، از روش‌های تحلیلی متنوعی مانند  تحلیل تکنیکال، تحلیل بنیادی، تابلوخوانی و… استفاده می‌شود که هر یک دارای نقاط قوت و محدودیت‌هایی هستند. در ادامه، به بررسی روش‌های رایج تحلیل در بازار بورس، از جمله تحلیل بنیادی، تحلیل تکنیکال و روش‌های مبتنی بر هوش مصنوعی، پرداخته می‌شود.

قیمت سهام هر لحظه و بر اثر تغییرات عرضه و تقاضای بازار قابل‌تغییر است. وجه اشتراک تمام این افراد تمایل به پیش‌بینی قیمت سهام است. اگر تعداد خریداران یک سهم از تعداد فروشندگان آن بیشتر باشد، یعنی تقاضای خرید یک سهم بیشتر از میزان عرضه آن برای فروش باشد، قیمت آن سهم افزایش می‌یابد و برعکس.

درک مفهوم عرضه و تقاضا

درک عرضه و تقاضا و تغییرات قیمتی ناشی از آن بسیار آسان است؛ اما آنچه دشوار است، فهم آن چیزی است که به تغییرات عرضه و تقاضا در بازار سهام می‌انجامد و سبب می‌شود برخی خواهان یا خریدار سهم خاصی شوند و برخی دیگر، رویگردان یا فروشنده آن باشند.

برای تشریح این رفتار، نظریه‌های مختلفی شکل‌گرفته است؛ اما یک نظریه اصلی دراین‌باره آن است که تغییرات قیمت یک سهم بازتاب‌دهنده دیدگاه شخصی سرمایه‌گذاران نسبت به ارزش شرکت ناشر آن است.

از این دیدگاه، قیمت یک سهم به لزوم و همواره با ارزش واقعی یا ذاتی آن برابر نیست. در این راستا تحلیل بازارهای سرمایه گذاری، اغلب به دو دسته تحلیل‌های بنیادی و تکنیکی منجر می‌شود. هر دو نوع تحلیل‌ها، رویکردهای متفاوتی برای تصمیم‌گیری در زمینه تجارب یا سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی دارد. استفاده از تحلیل‌های بنیادی و تکنیکی می‌تواند در تصمیم‌گیری خرید یا فروش سهام نقشی راهبردی ایفا کند.

استفاده از تحلیل بنیادی برای یافتن ارزش ذاتی یک سهم و استفاده از تحلیل تکنیکال برای تشخیص زمان مناسب برای خرید یا فروش آن نقش مهمی دارد؛ بنابراین، همواره این امکان وجود دارد که حتی در یک بازار کارآمد، بتوان با استفاده از تحلیل‌های بنیادی و تکنیکی، ارزش واقعی یا ذاتی یک سهم را شناسایی و سپس در سنجش با قیمت بازاری آن، نسبت به خرید یا فروش سهام مزبور اقدام کرد.

نقش تحلیل تکنیکال در پیش‌بینی قیمت سهام

تحلیل تکنیکالی سهام و بورس، مطالعه و بررسی قیمت سهام است. در این تحلیل فقط از نمودار قیمت‌ها، حجم معاملات و مقادیر محاسبه‌ شده از قیمت‌ها استفاده می‌شود و محتوای اطلاعات فقط قیمت و حجم معاملات است.

تجزیه‌وتحلیل تکنیکالی به‌هیچ‌وجه به بررسی نقاط ضعف یا قوت ساختار شرکت یا صنعت نمی‌پردازد. هدف بررسی رفتار سرمایه‌گذار و روند تغییرات قیمت است. به‌عبارتی‌دیگر، تحلیل تکنیکی، مطالعه رفتارهای بازار با استفاده از نمودارها و باهدف پیش‌بینی آینده روند قیمت‌ها است.

سه محور اصلی در مباحث تحلیل تکنیکال به شرح زیر است:

• همه‌چیز در قیمت لحاظ شده است
• قیمت‌ها براساس روندها حرکت می‌کنند
• تاریخ تکرار می‌شود

دو سوال مهم در تکنیکال

یک تحلیلگر تکنیکال بر این باور است که هر چیزی که بتواند در قیمت‌ها تأثیرگذار باشد، در قیمت یک سهم لحاظ شده است. از طرفی، همه این تحلیلگران بر این باورند که تغییرات قیمت تابعی از عرضه و تقاضاست. چنانچه تقاضا بیش از عرضه باشد، آنگاه قیمت صعود خواهد کرد و اگر عرضه بر تقاضا پیش بگیرد، قیمت کاهش خواهد یافت. دومین اصل تحلیل تکنیکال این است که حرکات قیمت تصادفی نیست و معمولاً این حرکات در روندها اتفاق می‌افتد. سومین اصل تحلیل تکنیکال از دو سؤال مهم تشکیل‌شده؛ اول اینکه «قیمت فعلی چیست؟»، دوم اینکه «تاریخچه‌ حرکات قیمت چگونه است؟»

مزایای تحلیل تکنیکال

• این نوع تحلیل قابل استفاده برای تمامی بازارهای دارای نمودار قیمتی از جمله بازار طلا، سهام و ارز است.
• نسبت به سایر روش‌های تحلیلی آسان‌تر و قابل دسترس است.
• با استفاده از این تحلیل می‌توان نقاط احتمالی خروج و ورود به سهم را مشخص کرد.

نقش تحلیل بنیادی در پیش‌بینی قیمت سهام

بررسی علمی درباره عوامل اساسی تعیین ‌کننده ارزش سهام را تجزیه‌وتحلیل بنیادی می‌نامند.

در این نوع تحلیل از اطلاعات وسیعی مانند اطلاعات درون شرکت، نسبت‌های مالی، میزان استفاده از ظرفیت، طرح‌های توسعه، دریافتی‌های احتمالی شرکت بابت مابه‌التفاوت، سوبسیدها و… استفاده می‌شود.

نخستین مسئله‌ای که هر سرمایه‌گذار در تحلیل بنیادی باید حل کند، انتخاب صنعت است. اگر در بحران اقتصادی باشیم و میزان بیکاری نیز زیاد باشد و تمام سعی مردم تنها پرداخت بدهی‌هایشان باشد، احتمالاً صنایعی از قبیل صنایع غذایی، نفت و خرده‌فروشی مورد توجه قرار می‌گیرد و هرگاه که اوضاع اقتصادی کشور رونق داشته و نرخ بیکاری کاهش یابد، صنایعی نظیر فناوری که بر اوضاع کشور تأثیرگذار هستند، برای سرمایه‌گذاری بررسی می‌شوند.

پس از انتخاب نوع صنعت، باید شرکت‌هایی را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کرد که نسبت به رقبایشان سودآوری بیشتری دارند، البته روش‌های دیگری مانند مدل‌های اقتصاد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سنجی مالی، مدل‌های دینامیکی با محوریت شبکه‌های عصبی و نظریه شواب، مدل‌های نظری سقوط بازار سهام(نظریه رویدادهای ناگهانی) شاخص‌های پیشرو، روش‌های پیش‌بینی نقاط برگشت، مدل‌های نوسان، تحلیل روانشناسی بازار بورس، تحلیل زیرساخت‌های بازار به‌طور کامل در دو طبقه قرار نگرفته‌اند و از جهت‌هایی شبیه به تحلیل بنیادی و از نظرهایی در گستره روش‌های تکنیکی قرار می‌گیرند.

هر یک از تحلیل‌های تکنیکی و بنیادی نقاط ضعف و قوت بسیاری دارند. می‌توان گفت هیچ‌یک از آن‌ها به‌تنهایی کاربرد ندارند، بلکه مکمل یکدیگر هستند. سرمایه‌گذاران عموماً در تصمیم‌گیری‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت، هر دو مورد را با هم تلفیق می‌کنند تا بتوانند به تصمیماتی بهینه دست یابند.

مزایای تحلیل بنیادی

• این نوع تحلیل، با توجه به اینکه اطلاعات وسیعی را بررسی می‌کند، یک تحلیل قدرتمند برای ارزیابی سهام به شمار می‌رود.
• با استفاده از این تحلیل، امکان شناسایی و خرید سهامی که زیر قیمت واقعی خود معامله می‌شوند، فراهم است.

پیش‌بینی قیمت سهام و نقش تابلوخوانی در معاملات بورس

تابلوخوانی یکی از ابزارهای کاربردی در بازار سرمایه است که به سرمایه‌گذاران امکان شناسایی ورود و خروج پول هوشمند را می‌دهد. تابلو خوانی در بورس به بررسی اطلاعات معاملاتی یک سهم، از جمله حجم معاملات، خرید و فروش حقیقی و حقوقی و تغییرات قیمتی می‌پردازد. این اطلاعات در تابلوی معاملاتی هر سهم نمایش داده شده و از طریق سایت tsetmc.com کاملا رایگان در دسترس سرمایه‌گذاران قرار دارد. اما باید توجه داشت که پیش‌بینی قیمت سهام تنها با استفاده از تابلوخوانی امکان‌پذیر نیست. تابلوخوانی باید در کنار روش‌های تحلیلی دیگر، مانند تحلیل تکنیکال و بنیادی، مورد استفاده قرار گیرد تا تصمیم‌گیری‌های دقیق‌تر و کم‌ریسک‌تری انجام شود. 

پیش‌بینی قیمت سهام یک فرآیند پیچیده است که نیازمند ترکیب روش‌های تحلیلی مختلف از جمله تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی است. هیچ روش تحلیلی به‌تنهایی نمی‌تواند موفقیت را تضمین کند، بلکه استفاده هم‌زمان از این ابزارها، شناخت رفتار بازار و مدیریت ریسک، می‌تواند منجر به تصمیم‌گیری‌های آگاهانه‌تر شود. در نهایت، موفقیت در سرمایه‌گذاری وابسته به یادگیری مستمر، بررسی دقیق داده‌ها و داشتن استراتژی منسجم است.

سوالات متداول