بورس انرژی

بورس انرژی
زمان مطالعه: 6 دقیقه
انتشار ۲۰ آبان ۱۴۰۲
تعداد بازدید: 8370
سطح مبتدی

بورس انرژی ایران بستری برای انجام معاملات حامل‌های انرژی (شامل نفت، گاز، برق و غیره) و اوراق بهادار مبتنی بر آن‌هاست. بورس انرژی نیز مانند سایر بورس‌ها یک بازار رقابتی است که تعداد زیادی خریدار و فروشنده در آن حضور دارند که در اثر معاملات آن‌ّها، قیمت حامل‌های انرژی به تعادل می‌رسد.

آنچه در این مطلب می‌خوانیم:

تاسیس بورس انرژی

شرکت بورس انرژی‌ ایران در تاریخ ۱۳۹۱/۰۴/۱۷ با مجوز شورای عالی بورس و اوراق بهادار به عنوان چهارمین بورس رسمی کشور به صورت شرکت سهامی عام تاسیس شد و فعالیت خود را تحت نظارت سازمان بورس‌ و اوراق بهادار آغاز کرد.

موضوع فعالیت شرکت بورس انرژی

مطابق با اساسنامه شرکت بورس انرژی ایران، موضوع فعالیت این شرکت در موارد زیر خلاصه می‌گردد:

  • تشکیل، سازماندهی و اداره بورس‌ انرژی‌ به صورت متشکل، سازمان‌یافته و خودانتظام به منظور انجام معاملات کالاهای پذیرفته شده و اوراق بهادار مبتنی بر کالای پذیرفته شده، توسط اشخاص ایرانی و غیر ایرانی مطابق قانون و مقررات.
  • پذیرش کالاها و اوراق بهادار مبتنی بر آن مطابق قانون و مقررات.
  • تعیین شرایط عضویت برای گروه‌های مختلف از اعضاء، پذیرش متقاضیان عضویت، وضع و اجرای ضوابط حرفه‌ای و انضباطی برای اعضاء، تعیین وظایف و مسئولیت‌های اعضاء و نظارت بر فعالیت آن‌ها و تنظیم روابط بین آن‌ها مطابق قانون و مقررات.
  • فراهم‌آوردن شرایط لازم برای دسترسی منصفانه اعضا به منظور انجام معاملات کالاها و اوراق بهادار مبتنی بر کالای پذیرفته شده مطابق قانون و مقررات.
  • تبادل به موقع اطلاعات بین شرکت و سایر نهادهای متولی بازار فیزیکی انرژی از جمله مدیریت شبکه برق ایران، شرکت ملی نفت ایران و شرکت ملی گاز ایران در چارچوب مقررات مصوب سازمان.

سایر فعالیت‌های شرکت بورس انرژی

  • انجام تحقیقات، آموزش و فرهنگ‌سازی مرتبط با فعالیت بورس‌ انرژی‌ برای تسهیل، بهبود و گسترش دادوستد در بورس انرژی.
  • همکاری با بورس‌های دیگر در ایران و خارج از ایران به منظور تبادل اطلاعات و تجربیات، یکسان‌سازی مقررات و استانداردها جهت تسهیل انجام مبادلات برون مرزی.
  • نظارت بر حسن انجام معاملات کالاهای پذیرفته شده و اوراق بهادار مبتنی بر کالای پذیرفته شده در ‌بورس انرژی.
  • تهیه، جمع‌آوری، پردازش، انتشار و یا اعلام اطلاعات مربوط به سفارش‌ها و معاملات کالاهای پذیرفته شده و اوراق بهادار مبتنی بر کالای پذیرفته شده طبق قانون و مقررات.
  • نظارت بر عرضه کنندگان کالاهای پذیرفته شده در بورس‌ انرژی و دادوستد کنندگان اوراق بهادار مبتنی بر کالای پذیرفته شده طبق قانون و مقررات.
  • پذیرش انبارها، نظارت بر فعالیت آن‌ها و انجام عملیات مربوط به انبارها که در جهت تسهیل دادوستد معاملات در بورس انرژی انجام می‌شود.
  • اجرای سایر وظایفی که مطابق قانون و مقررات به عهده شرکت گذاشته شده یا می‌شود.

بازارهای بورس انرژی

بورس انرژی دارای چهار بازار فیزیکی، مشتقه، فرعی و سایر اوراق بهادار قابل معامله است. بازار فیزیکی شامل سه تابلوی برق، نفت و گاز و تابلوی سایر حامل‌های انرژی، بازار مشتقه شامل سه تابلوی قرارداد سلف موازی استاندارد، قرارداد آتی و قرارداد اختیار معامله و بازار سایر اوراق بهادار قابل معامله شامل گواهی صندوق های سرمایه گذری قابل معامله و اوراق گواهی ظرفیت است.  همچنین هر یک از تابلوها دارای دو رینگ داخلی و بین‌‏المللی هستند.

مزایای پذیرش و معامله در بورس انرژی ایران

از جمله مزایای پذیرش شرکت‌ها و معامله در بورس انرژی ایران می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • معافیت مالیاتی
  • معافیت از تشریفات مزایده و مناقصه
  • امکان بازاریابی و عرضه محصولات در رینگ داخلی و بین‎الملل
  • امکان تأمین کالاهای مورد نیاز از طریق ساز و کار شفاف و منصفانه بورس‌ انرژی‌
  • امکان تأمین مالی و پوشش ریسک عرضه ‎کنندگان از طریق ابزارهای مالی موجود در ‌بورس انرژی‌
  • امکان پوشش ریسک و تأمین کالاهای مورد نیاز مصرف کنندگان برای دوره‌های زمانی مختلف
  • کاهش هزینه‌های معاملاتی برای مشتریان در مقایسه با معامله در خارج از بورس‌
  • کاهش ریسک‎های معاملاتی از جمله ریسک عدم ایفای تعهدات طرفین و …
  • وجود قراردادهای استاندارد و مشخص همچنین تضمین استاندارد بودن و کیفیت کالاهای مورد معامله در بورس
  • برخورداری از چارچوب مقرراتی جامع در حوزه پذیرش، معاملات، ثبت و سپرده ‎گذاری و تسویه پایاپای کالاها و اوراق بهادار مبتنی بر کالا

انجام معاملات در بورس انرژی

انجام معامله در بورس‌ انرژی مستلزم دریافت کد معاملاتی مخصوص این بازار است. معاملات بورس انرژی نیز تنها از طریق کارگزاران دارای مجوز فعالیت در بورس‌ انرژی‌ امکان‌پذیر است. کارگزاری مفید به عنوان یکی از کارگزاران فعال در معاملات بورس‌ انرژی، به متقاضیان معامله در این بازار خدمت‌رسانی می‌کند.

کارمزد معاملات بورس انرژی

طبق قوانین بازار سرمایه تمامی معاملات از جمله بورس انرژی شامل کارمزد معاملات می‌شود. با توجه به آخرین اطلاعیه منتشر شده در خصوص میزان کارمزد که در سایت بورس انرژی در تاریخ ۱۳۹۶/۰۶/۲۸ منتشر شده‌است، کارمزد معاملات کالاها و قراردادهای سلف موازی (فیزیکی.برق) برای خرید و فروش ۰.۰۰۰۱۳۵ است. لازم به ذکر است، ساعت معاملات مربوط بورس انرژی (برق) روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۹ الی ۱۲:۳۰ است.

سایت شرکت بورس انرژی

شرکت بورس انرژی ایران تمامی اطلاعات مورد نیاز و اخبار مربوط به این بازار از جمله تابلوی معاملات بازارهای مختلف، آمار معاملات، قوانین و دستورالعمل‌ها و … را از طریق درگاه رسمی خود به نشانی www.irenex.ir در اختیار فعالین بازار سرمایه قرار می‌دهد.

منبع: سایت شرکت بورس انرژی ایران

سوالات متداول

بورس انرژی ایران در چه زمینه‌ای فعالیت دارد؟

بورس انرژی ایران بستری برای انجام معاملات حامل‌های انرژی (شامل نفت، گاز، برق و…) و اوراق بهادار مبتنی بر آن‌هاست.

بورس انرژی در چه سالی تاسیس شد؟

شرکت بورس انرژی‌ ایران در سال ۱۳۹۱ با مجوز شورای عالی بورس و اوراق‌بهادار به صورت شرکت سهامی‌عام تاسیس شد.

بورس‌ انرژی چند بازار زیر شاخه دارد؟

بورس انرژی دارای چهار بازار فیزیکی، مشتقه، فرعی و سایر اوراق بهادار قابل معامله است.

آیا برای انجام معامله در بورس‌ انرژی به دریافت کد معاملاتی جداگانه نیاز است؟

بله برای انجام معامله در بورس‌ انرژی مستلزم دریافت کد معاملاتی مخصوص این بازار است.

Amir dejman کارشناس بازار سرمایه
guest
4 دیدگاه
قدیمی ترین
جدیدترین پر بحث ترین
Inline Feedbacks
View all comments
امیر

با سلام
من قسط خرید فرآورده های پلیمری جهت صادرات و همچنین مشتقات نفتی چون گازوئیل را دارم بدین منظور باید چه اقداماتی را انجام دهم

کارگزاری مفید

با سلام.
جهت پیگیری این مورد با شماره 02142274 تماس حاصل فرمایید.

سینا

سلام وقت بخیر من میخواستم از بورس انرژي برق خریداری کنم ولی نمیدونم باید چجوری کد بورس انرژی بگیرم راهنمایی کنید لطفا

کارگزاری مفید

سلام، لطفا جهت راهنمایی بیشتر در این مورد با شماره تلفن ۸۱۹۰۱۴۷۱ و یا ۸۱۹۰۱۴۷۴ تماس حاصل فرمایید.