نمودار لگاریتمی و حسابی

نمودار لگاریتمی و حسابی چه تفاوتی دارند؟ همان‌طور که می‌دانید تمامی چارت‌های قیمتی از دو محور افقی و عمودی تشکیل شده‌اند. محور افقی نمودار‌‌ها بیان‌گر زمان می‌باشد و محور عمودی، تغییرات قیمت را نشان می‌دهد. در همه نرم‌افزار‌های تحلیل تکنیکال مانند ایزی چارت سامانه معاملاتی ایزی تریدر، امکان تغییر مقیاس در دو محور افقی و عمودی چارت‌ها وجود دارد.

تغییر مقیاس محور زمان (افقی)، در بخش timeframe نرم‌افزار‌های تحلیل تکنیکال، امکان‌پذیر می‌باشد. معامله‌گران‌ بسته به‌ نوع تحلیل و‌ استراتژی‌ معاملاتی‌ شخصی‌‌‌ای که اتخاذ کردند، سعی در انتخاب مناسب‌ترین مقیاس زمانی‌ دارند. 

ممکن است برخی با دید کوتاه‌مدت سرمایه‌گذاری کنند از این رو مقیاس محور زمان (x) را، ساعت یا روز برگزینند و برخی نیز که قصد سرمایه‌ گذاری میان‌مدت یا بلندمدت دارند، مقیاس هفته یا ماه را انتخاب کنند.

محور قیمت (عمودی) تمامی چارت‌ها، در دو مقیاس حسابی و لگاریتمی قابل‌ مشاهده می‌باشد. لازم به ذکر است که برخی از نرم‌افزار‌های تحلیل تکنیکال قابلیت‌ لگاریتمی‌کردن نمودارها را ندارند و نمودار‌ها را تنها به صورت حسابی نمایش می‌دهند.

مطالبی که در ادامه می‌خوانید:

• نمودار‌ حسابی
• نمودار‌ لگاریتمی 
• برای تحلیل کدام یک از این نمودارها مناسب‌تر می‌باشد؟
• سوالات متداول

نمودار‌ حسابی

نمودار‌های حسابی رایج‌ترین نوع نمودار‌های تحلیل تکنیکال هستند. در این‌ نوع از نمودار‌ها تغییرات قیمت به صورت عددی‌ محاسبه می‌شود. به این معنی که در محور عمودی، فواصل قیمتی کاملاً یکسان می‌باشند. به عنوان مثال در نمودار حسابی زیر، فاصله‌‌ تشکیل شده بین قیمت‌‌‌های ۱۰۰۰۰ و ۲۰۰۰۰، دقیقاً هم‌اندازه با‌ فاصله‌ بین قیمت‌های ۲۰۰۰۰ و ۳۰۰۰۰ می‌باشد، زیرا در هر‌کدام از این فواصل، مقدار ۱۰۰۰۰ واحد سود محقق شده است.

نمودار‌ لگاریتمی 

در نمودار‌های لگاریتمی تغییرات قیمت به صورت درصدی محاسبه می‌شود؛ در نتیجه فواصل قیمتی، وابسته به درصد تغییرات قیمت می‌باشند. به عبارتی دیگر، اگر میزان تغییرات قیمت بر حسب درصد یکسان باشد، میزان افزایش یا کاهش در نمودار ثابت خواهد بود

برای درک بهتر این موضوع، در شکل زیر مثال قبل را‌ به صورت لگاریتمی نمایش داده‌ایم. کاملاً مشهود‌ است که فاصله تشکیل شده در محور عمودی بین قیمت‌های ۱۰۰۰۰ و ۲۰۰۰۰، دو برابر فاصله بین قیمت‌های ۲۰۰۰۰ و ۳۰۰۰۰ است؛ چرا که طبق محاسبات لگاریتمی، هنگامی که قیمت از‌۱۰۰۰۰ به ۲۰۰۰۰ صعود می‌کند، ۱۰۰٪ سود محقق می‌شود. در حالی که تغییر‌ قیمت از ۲۰۰۰۰ به ۳۰۰۰۰ تنها ۵۰٪ سود‌ به همراه دارد.

برای تحلیل کدام یک از این نمودارها مناسب‌تر می‌باشد؟

با توجه‌ به این که مقدار سود‌ محقق شده در بازار سرمایه عموماً به صورت‌ درصدی از اصل‌ مبلغ سرمایه‌گذاری شده بیان می‌شود، نمودار‌های لگاریتمی‌ هم‌خوانی بیشتری با‌ ماهیت بازار‌ دارند؛ اما هیچ پاسخ قطعی وجود ندارد که نشان دهد کدام‌ نوع از نمودار‌ها کاربردی‌تر می‌باشند. به‌طور‌کلی در مقیاس‌های زمانی کوتاه‌مدت تفاوت‌ چندانی میان نمودار‌های لگاریتمی و حسابی مشاهده نمی‌شود، اما در بازه‌های زمانی بلند‌مدت تفاوت دو نوع نمودار کاملاً مشهود می‌باشد. لذا‌ انتخاب نوع نمودار در تایم فریم‌های بزرگ‌تر، اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد.

نکته بسیار مهم

ابزار‌های فیبوناچی یکی از مهم‌ترین‌ ابزار‌های تحلیل تکنیکال می‌باشند. این نوع ابزار‌ها اغلب به‌صورت حسابی برنامه‌نویسی‌ شده‌اند و با نمودار‌های لگاریتمی هم‌خوانی ندارند؛ در نتیجه گاهی اوقات هنگام اعمال ابزار‌های فیبوناچی به روی نمودار‌های لگاریتمی، شاهد اشتباهات محاسباتی بسیاری‌ از سوی این ابزارها می‌باشیم.  

برای حل این مشکل ابتدا نیاز است به یاد‌ داشته باشیم در نمودار‌های لگاریتمی باید از محاسبات درصدی استفاده شود. در نتیجه بعد از لگاریتمی‌کردن نمودار می‌بایست محاسبات ابزار فیبوناچی به حالت درصدی صورت گیرد. این امکان در نرم‌افزار‌ Mofidtrader فراهم شده است. در این نرم‌افزار با اضافه کردن اندیکاتور‌ Logarithmic Scale، علاوه‌ بر لگاریتمی شدن نمودار، تمامی محاسبات به طور خودکار به صورت درصدی انجام می‌شوند و به سادگی می‌توان از‌ ابزار فیبو‌ناچی و سایر ابزار‌ها استفاده کرد.  

در ایزی چارت سامانه ایزی تریدر و ایزی تریدر نسخه جدید (اربیس) نیز، پس از انتخاب ابزار فیبوناچی از نوار ابزار موجود، افراد می‌توانند از قسمت تنظیمات این ابزار و بخش نحوه نمایش، تیک گزینه «Fib levels based on log scale» را انتخاب کرده و به راحتی از این ابزار در نمودارهای لگاریتمی استفاده کنند.

سوالات متداول