انواع نمودار در تحلیل تکنیکال

آنچه در این مطلب می‌خوانید:

• نمودار خطی
• نمو‌دار میله‌ای
• نمودار شمعی
• دلیل مجبوبیت نمودارهای شمعی
• نمو‌دار هیکن آشی
• نمودار هالوچارت (توخالی)
• شخصی‌سازی تنظیمات نمودار در ایزی چارت
• سوالات متداول

نمودارها گرافی از اطلاعات قیمتی اوراق بهادار ارائه می‌دهند. به عبارت دیگر نمودار، داده‌های تاریخی طراحی شده براساس قیمت و حجم معاملات در فواصل زمانی گوناگون می‌باشد. استفاده از نمو‌دار‌ها بسیار متداول است و تکنیکالیست‌ها غالبا به چارت اشاره می‌کنند. 

نمودار سهام، از دو بعد قیمت و زمان تشکیل می‌شود. لذا با تغییر تایم فریم، نمو‌دار تغییر خواهد کرد. همچنین نمودارها داده‌ها رو به دو شکل حسابی و لگاریتمی در اختیار تحلیل‌گران می‌گذارند. نمودارهای تعدیل شده و تعدیل نشده از انواع دیگر نمودارها هستند که در نرم افزارهای نموداری بازار سهام ایران می‌توان آنها را به اختیار انتخاب کرد. نوع و مقیاس چارت براساس آنچه برای یک تکنیکالیست اهمیت دارد و اینکه کدام نمودار مورد نیاز تحلیل‌گر است، تعیین می‌گردد. 

در تشکیل و رسم نمودارها چهار نوع قیمت مؤثر است. قیمت آغازین، بالاترین قیمت، پایین‌ترین قیمت و قیمت پایانی.

اصلی‌ترین طبقه‌بندی نمودارها، نمودار خطی، نمودار میله‌ای، نمو‌دار شمعی‌های ژاپنی، نمودار هیکن آشی و نمودار هالو چارت (توخالی) می‌باشند.

نمودار خطی

نمودار خطی، ابتدایی‌ترین و ساده‌ترین نوع از انواع نمودارها است. در نمودار قیمت-زمان، با وصل نقاطی که قیمت پایانی سهم را نشان می‌دهند، به دست می‌آید. 

بسته به اینکه در کدام تایم فریم زمانی هستید، هر نقطه قیمت پایانی همان تایم فریم را نشان می‌دهد؛ برای مثال در تایم یک روزه هر نقطه قیمت پایانی یک روز را مشخص می‌کند. این نمودار برای افرادی که قصد ارائه گزارش عمومی از بازار و حرکات قیمتی گذشته را دارند، بسیار ساده و واضح است. با اینکه برای رسم نمودار خطی تنها از نقطه پایانی سهم کمک می‌گیریم، اما بسیاری تحلیل‌گران معتقدند قیمت پایانی بسیار مهم‌تر از قیمت آغازین و بالاترین و پایین‌ترین قیمت، که در یک دوره زمانی به دست می‌آیند، است.

نمو‌دار میله‌ای

از دیگر ابزارهای پایه‌ای دیگر تحلیل تکنیکال، نمودار میله‌ای است که نسبت به حالت قبل کامل‌تر است. نمودار میله‌ای علاوه بر قیمت پایانی اشاره به قیمت آغازین، بالاترین قیمت و پایین‌ترین قیمت نیز دارد. هر میله یک خط عمودی است که از پایین‌ترین قیمت شروع می‌شود و تا بالاترین قیمت می‌رود. قیمت ابتدایی یک خط کوتاه در طرف چپ و قیمت پایانی خط کوتاهی در سمت راست خط میله‌ای می‌باشد. به این صورت که اگر قیمت آغازین پایین ‌تر از قیمت پایانی باشد رنگ میله سبز و برعکس باشد رنگ میله قرمز می‌شود.

نمودار شمعی

نمودار شمعی، یکی دیگر از انواع نمودارهای محبوب و پرکاربرد تکنیکالیست‌ها است که هیچ اطلاعات اضافه‌تری نسبت به نمودار میله‌ای به ما نمی‌دهد، اما ساختار نمایشی آن طوری است که با یک نگاه می‌توان روند قیمت را تفسیر کرد که در یک تایم فریم مشخص روند صعودی بوده است یا نزولی. این گونه که روند قیمت روی یک کندل با صعود در بازه زمانی مشخص سبز رنگ یا روشن است و در هنگام نزول قیمت به رنگ قرمز یا تیره نشان داده می‌شود.

نمودار شمعی ژاپنی Candlestick نام دارد و دلیل نام گذاری شباهت آن به ساختار شمع است که مطابق شکل دارای تنه و سایه می‌باشد. تنه حرکت قیمت بین قیمت‌های باز شدن و بسته شدن را نشان می‌دهد و سایه‌ها بالاترین و پایین‌ترین قیمت را.

دلیل مجبوبیت نمودارهای شمعی

دلیل محبوبیت نمودار شمعی ساختار صریح و روشن آن می‌باشد که موجب تشکیل الگوهای شمعی است و با وجود این الگوها می‌توان برای انجام معاملات، روند آینده را سریع‌تر و بهتر پیش بینی کرد. 

همچنین با کمک شمع ژاپنی و رابطه بدنه کندل‌ها با هم می‌توان شکاف قیمتی نمودار را بسیار ساده تشخیص داد.

روندی که طی یک کندل در هر تایم فریمی که باشد اتفاق می افتد، به صورت شکل زیر است.

روندی که سمت چپ شکل بالا طی کرده تا کندل شکل بگیرد از جمله الگوهایی است که در تابلوخوانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

برای تشخیص روند حاکم بر سهم بیشتر باید روی بدنه کندل متمرکز شوید. چرا که سایه‌ها تنها نشان از نوسان بیش از حد هستند. در آینده نیز که الگوهای شمعی را مطالعه می‌کنیم متوجه می‌شوید که ساختار تمام الگوها بسته به نوع بدنه کندل‌ها می‌باشد. همچنین در رسم خطوط روند نیز ما از بدنه کندل‌ها استفاده می‌کنیم؛ هرچند که رسم خطوط از روی سایه کندل ها کار غلطی نمی‌باشد.

نمو‌دار هیکن آشی

هیکن آشی از دیگر انواع نمودارهای معامله‌گری است که از ژاپن سرچشمه گرفته است. نمودار هیکن آشی از لحاظ رنگ کندل شبیه نمودار کندل استیک ژاپنی است اما در شکل کلی با یکدیگر تفاوت دارند.

هیکن آشی قادر است که روند صعودی و نزولی را به وضوح نشان دهد. یک روند صعودی پرقدرت زمانی رخ می‌دهد که کندل‌های سبز رنگ هیکن آشی پشت سر هم بدون سایه پایینی تشکیل شوند. یک روند نزولی قدرتمند نیز زمانی تشکیل می‌شود که کندل‌های قرمز رنگ هیکن آشی پشت سر یکدیگر بدون سایه بالایی شکل بگیرند. 

تفاوت کندل استیک معمولی با کندل هیکن آشی در نوع محاسبه کندل‌های هیکن آشی است. هیکن آشی میانگین حرکت قیمت‌ها را نشان می‌دهند، به این دلیل هم ظاهر بهتری برای تشخیص روند دارند و هم مانند کندل استیک قیمت باز و بسته شدن را نشان نمی‌دهند.

Close = (open + high + low + close) / 4  

  High = maximum of high, open, or close (whichever is highest)

    Low = minimum of low, open, or close (whichever is lowest)   

 Open = (open of previous bar + close of previous bar) / 2

فرمول‌های بالا نحوه شکل‌گیری کندل هیکن آشی را نشان می‌دهند. هیکن آشی فرمت کندل‌ها را نویزگیری می‌کند و تا هنگامی که سیگنال خروج ندهد رنگ کندل تغییر نمی‌کند.

نمودار هالوچارت (توخالی)

این نوع از کندل استیک بسته به قیمت باز و بسته شدن و مقایسه دو قیمت پایانی در دو کندل، در چهار شکل دیده می‌شود.

کندل توخالی نشان از بازار صعودی دارد که در آن قیمت بسته شدن بیش از قیمت شروع می‌باشد. کندل توپر نشان از روند نزولی دارد که قیمت بسته شدن کمتر از قیمت آغازین آن است.

شاید برای‌تان سوال باشد که چطور این همه نمودار را برای یک سهم می‌توان مشاهده کرد. برای انتخاب انواع نمودارها در نرم‌افزار ایزی‌تریدر، پس از ورود به صفحه اصلی ایزی‌تریدر، در ستون سمت راست با انتخاب ایزی‌چارت وارد صفحه تحلیل تکنیکال شوید و در سمت چپ و بالا همان‌طور که در شکل نشان داده شده، با کلیک روی فلش می‌توانید انواع نمودارها را مشاهده کنید.

نمودار نقطه و شکل

نمودار نقطه و شکل یا Point & Figure که معمولا با نام مخفف P&F شناخته می‌شود، از حروف X و O برای نمایش داده‌ها استفاده می‌کند. در این نوع نمودار، X‌ها نشان‌دهنده افزایش قیمت و O‌ها نشان‌دهنده کاهش قیمت هستند.

از نمودارهای نقطه و شکل معمولا برای تشخیص نقاط ورود و خروج به موقعیت‌های معاملاتی استفاده می‌شود. ظاهر این نمودارها به شکل قابل توجهی با سایر انواع نمودارهای تحلیل تکنیکال متفاوت است.

شخصی‌سازی تنظیمات نمودار در ایزی چارت

یکی از قابلیت‌های مهم بخش ایزی چارت، امکان تغییر تنظیمات نمودار قیمتی است. برای انجام این تغییرات و شخصی‌سازی نمودار قیمتی، کافیست بر روی نمودار کلیک راست کرده یا مطابق تصویر بر روی علامت تنظیمات در پایین صفحه کلیک کنید. سپس باید در پنجره جدیدی که به نمایش در می‌آید، گزینه تنظیمات را انتخاب کنید.

با ورود به بخش تنظیمات نمودار، می‌توانید موارد مختلف مربوط به هر نوع از نمودار را تغییر دهید. برای مثال، تغییر رنگ کندل‌ها در نمودار شمعی یا انتخب مبنای قیمت در نمودارهای خطی، در بخش تنظیمات امکان‌پذیر است.

بیشتر بخوانید: کانالیزه کردن نمودار

سوالات متداول