خرید و فروش اوراق مشارکت چطور انجام می‌شود؟

با وجود آنکه همه کم‌وبیش درباره «اوراق مشارکت» شنیده‌ایم، اما اغلب افراد از نحوه خریدوفروش این اوراق بی‌اطلاع هستند. در مطلب «سود اوراق مشارکت چقدر است؟» برایتان مفهوم و کاربرد اوراق مشارکت در سرمایه‌گذاری‌ را توضیح دادیم. گفتیم که اوراق مشارکت، اوراق بهادار با نام یا بی‌نامی است که با قیمت و مدت معین ‌و برای تأمین بخشی از منابع مالی مورد نیاز طرح‌های مورد نظر دولت، شهرداری‌ها، شرکت‌های بزرگ دولتی و خصوصی و تحت نظارت بانک مرکزی جهت تأمین مالی آن‌ها منتشر شده و بازپرداخت آن توسط دولت یا بانک‌ها تضمین می‌شود. حال با توجه به اینکه سرمایه‌گذاری در این اوراق ریسک ‌بسیار پایینی دارند، افرادی بسیاری هستند که علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در اوراق مشارکت هستند؛ در ادامه با نحوه خریدوفروش این اوراق بیشتر آشنا می‌شوید.

نحوه خریدوفروش اوراق مشارکت

۱- اوراق مشارکت بورسی:

اوراق مشارکت بورسی اوراق با نامی است که توسط دولت و شرکت‌های مختلف – که به آن‌ها ناشر اوراق گفته می‌شود- در بورس عرضه می‌شود. برای خرید این اوراق هر سرمایه‌گذاری که دارای کد بورسی باشد می‌تواند از طریق سامانه معاملاتی آنلاین یا ثبت سفارش اینترنتی اقدام به خرید نماد اوراق مشارکت مورد نظر کند.

لازم است بدانید این اوراق با توجه به بازاری که در آن منتشر می‌شوند، ممکن است در سامانه آنلاین قابلیت معامله داشته باشد، اما اگر اوراق مشارکت در بازار پایه فرابورس عرضه شود، خریدوفروش آن از طریق ثبت سفارش اینترنتی و از طریق کارگزار انجام خواهد شد. اطلاعیه‌های پذیره‌نویسی اوراق قابل معامله در فرابورس همراه با سایر اطلاعات مالی مربوطه، قبل از انتشار اوراق بر روی سایت فرابورس برای عموم منتشر می‌شود.

قیمت این اوراق پس از پذیره‌نویسی از طریق عرضه و تقاضا در فرابورس مشخص می‌شود. سود علی‌الحساب این اوراق در دوره‌های مشخص و مبلغ اسمی اوراق در زمان سررسید از طریق شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق و تسویه وجوه به‌حساب اعلامی توسط سرمایه‌گذار واریز می‌شود.

درصورتی‌که سرمایه‌گذار در وسط دوره قصد خرید اوراق را داشته باشد، علاوه بر پرداخت قیمت اوراق، سود اوراق از تاریخ آخرین پرداخت سود تا لحظه خرید را باید به فروشنده پرداخت کند و در مقابل در پایان دوره پرداخت سود، کل سود دوره به خریدار تعلق می‌گیرد. مبلغ این سود از طریق شرکت سپرده‌گذاری به‌حساب اعلامی توسط سرمایه‌گذار واریز خواهد شد.

۲- اوراق مشارکت خارج از بورس:

سرمایه‌گذار برای خرید یا فروش اوراق مشارکت غیر بورسی که معمولا بی‌نام است باید ضمن مراجعه به شعب عامل بانک‌های منتخب، نسبت به معامله اوراق مذکور اقدام کند.

۳- سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری:

اگر علاقه‌ای به سرمایه‌گذاری به روش های بالا(خرید اوراق از طریق بورس یا بانک‌های عامل) ندارید، گزینه‌ ساده‌تری هم برای خرید اوراق مشارکت وجود دارد. می‌توانید از طریق خرید واحد‌های صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت، در گزیده‌ای از سودآورترین اوراق مشارکت سرمایه‌گذاری کنید و سود ماهیانه تعیین‌شده را دریافت کنید. مزیت این نوع سرمایه‌گذاری این است که نیازی نیست منتظر عرضه اوراق مشارکت بمانید یا نگران نحوه خریدوفروش آن باشید. برای سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها کافی است کد بورسی داشته باشید و واحدهای چنین صندوق‌هایی را به میزان سرمایه تعیین‌شده خریداری کنید.

گفتنی است صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت حداقل بازده مورد انتظار را نصیب سرمایه‌گذاران خود می‌کنند و افرادی که واحدهای این صندوق‌ها را خریداری می‌‏کنند‏، در واقع سرمایه‌گذارانی کم ریسک هستند و انتظار دارند سودی معقول با حداقل ریسک ممکن را به دست آورند. به همین علت مدیران این صندوق‌های سرمایه‌گذاری منابع مالی حاصل از فروش واحدهای این صندوق‌ها را عمدتاً به خرید اوراق بهادار بدون ریسک یا کم ریسک مثل اوراق مشارکت، اوراق اجاره و اوراق خزانه و… اختصاص می‌‏دهند تا بتوانند سود مورد نظر را برای سرمایه‌گذاران محقق کنند.

سوالات متداول