الگوی کندل ستاره صبحگاهی و شامگاهی

نمودارها در تحلیل تکنیکال ابزارهای اساسی برای درک روندهای بازار هستند و نمودارهای شمعی (کندل) یکی از پرکاربردترین نوع آن‌ها به شمار می‌روند. این نمودارها شامل بدنه و سایه‌ها هستند و الگوی دوجی زمانی شکل می‌گیرد که قیمت شروع و پایان در یک دوره زمانی تقریباً برابر باشد.

دو الگوی مهم بازگشتی در تحلیل تکنیکال، «ستاره صبحگاهی» و «ستاره شامگاهی» هستند که از ترکیب سه کندل،  در صورتیکه کندل میانی دوجی باشد شکل می‌گیرند. ستاره صبحگاهی در انتهای روند نزولی و ستاره شامگاهی در انتهای روند صعودی نمایان می‌شود و هر دو می‌توانند هشدارهایی برای بازگشت قیمت‌ها باشند. آشنایی با این الگوها و نشانه‌های اعتبار آنها به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا تصمیمات بهتری در بازار سرمایه اتخاذ کنند.

نمودار شمعی چیست؟

برای فعالیت در بورس، یکی از نکات مهم که نیاز است مورد توجه قرار گیرد، میزان فشار خرید و فروش است. نمودارهای شمعی ابزار مؤثری برای شناسایی الگوها و تحلیل روانشناسی بازار هستند. این نمودارها شامل سه بخش بدنه، سایه بالایی و سایه پایینی هستند. در نمودارهای شمعی، بدنه مثبت معمولاً به رنگ سبز یا سفید و بدنه منفی به رنگ قرمز یا مشکی نشان داده می‌شود که بسته به نرم‌افزار مورد استفاده ممکن است متفاوت باشد. سایه بالایی نمایانگر فشار فروش و سایه پایینی نشان‌دهنده فشار خرید است. برای اطلاعات بیشتر، می‌توانید مقاله “سایه کندل چیست و چه کاربردی در تحلیل تکنیکال دارد؟” را مطالعه کنید.

الگوی کندل ستاره صبحگاهی (morning star)

الگوی کندل ستاره صبحگاهی در انتهای یک روند نزولی تشکیل می‌شود و نشان‌‌دهنده‌‌ی آغاز یک روند صعودی است. این الگو شامل سه کندل به ترتیب زیر است:

• کندل بزرگ نزولی
• کندل با بدنه‌ای کوتاه
• کندل صعودی

با تشکیل الگوی کندل ستاره صبحگاهی انتظار می‌رود قیمت سهم تغییر جهت داده و به صورت صعودی شود. بنابراین در چنین موقعیتی بهتر است وارد موقعیت خرید سهم شویم و تا ادامه روند صعودی با آن همراه باشیم.

نشانه‌های الگوی کندل ستاره صبحگاهی

• اولین نشانه‌ی این الگو یک کندل فرفره یا دوجی (با بدنه کوچک) در انتهای روند، همراه با فاصله (gap) از کندل قبلی (کندلی منفی با بدنه بزرگ) است. بنابراین بدنه کندل اول و دوم همپوشانی ندارند. 
• کندل دوم نشان از سردرگمی و عدم قطعیت بازار است. لازم به ذکر است رنگ کندل میانی اهمیتی ندارد.
• کندل سوم حتما باید مثبت و بالاتر از کندل قبل (یعنی همان کندل دوجی یا فرفره) باشد.
• قیمت بسته شدن کندل سوم باید از نصف کندل اول بالاتر باشد.

نحوه تعیین حد سود، ضرر و توقف در الگوی ستاره صبحگاهی

در الگوی ستاره صبحگاهی، حد ضرر معمولاً در نقطه آغاز یا سایه پایین کندل دوم (کندل دوجی) قرار می‌گیرد. اگر قیمت به این نقطه برسد، احتمال دارد که الگو شکست خورده و باید از تصمیم‌گیری بر اساس آن اجتناب شود. همچنین، در این الگو، سایه بالای کندل سوم به عنوان حد سود در نظر گرفته می‌شود. این بدان معناست که بازار بالاتر از این سطح تجربه نکرده و نقاط بالاتر می‌توانند ریسک بیشتری داشته باشند. به‌طور کلی، معامله‌گران بهتر است با این الگو به‌دنبال معاملات کوتاه‌مدت باشند؛ زیرا شواهد قطعی برای تغییر روند بازار وجود ندارد.

الگوی کندل ستاره شامگاهی (evening star)

الگوی کندل ستاره شامگاهی در انتهای یک روند صعودی تشکیل می‌شود و نشان‌‌دهنده‌‌ی آغاز یک روند نزولی است. این الگو شامل سه کندل به ترتیب زیر است:

• کندل بزرگ صعودی
• کندل با بدنه‌ای کوتاه
• کندل نزولی

با تشکیل الگوی کندل ستاره شامگاهی انتظار می‌رود قیمت سهم تغییر جهت داده و به صورت نزولی شود. بنابراین در چنین موقعیتی که یک هشدار به حساب می‌آید، بهتر است وارد موقعیت خرید سهم نشویم. لازم به ذکر است در صورتی که سهم در یک بازار دوطرفه معامله شود، می‌توان در چنین شرایطی و پس از تشکیل الگوی کندل ستاره شامگاهی، با اتخاذ موقعیت فروش، سود کسب کرد. لازم به ذکر است اتخاذ موقعیت فروش، تنها در بازارهای دوطرفه امکان‌پذیر است.

نحوه تعیین حد سود، ضرر و توقف در الگوی ستاره شامگاهی

برای الگوی ستاره شامگاهی، نقطه مناسب برای فروش معمولاً در زیر کندل نزولی سوم تعیین می‌شود. حد ضرر (Stop Loss) می‌تواند در بالای کندل دوم (دوجی) قرار گیرد. همچنین، حد سود باید به اندازه‌ی روند صعودی قبل از الگو، پایین‌تر از نقطه فروش قرار داده شود.

این الگو به‌صورت ساده عمل می‌کند؛ بنابراین پس از تشکیل کندل سوم، می‌توان سفارش فروش را ثبت کرد و حد ضرر را در بالای کندل دوجی تعیین کرد. این رویکرد به معامله‌گران کمک می‌کند تا تصمیمات بهتری در زمینه ورود و خروج از بازار بگیرند.

نشانه‌های الگوی کندل ستاره شامگاهی

• اولین نشانه‌ی این الگو یک کندل فرفره یا دوجی (با بدنه کوچک) در انتهای روند، همراه با فاصله از کندل قبلی (کندلی مثبت با بدنه بزرگ) است. بنابراین بدنه کندل اول و دوم همپوشانی ندارند.
• کندل دوم نشان از سردرگمی و عدم قطعیت بازار است. لازم به ذکر است رنگ کندل میانی اهمیتی ندارد.
• کندل سوم حتما باید منفی و پایین‌تر از کندل قبل (یعنی همان کندل دوجی یا فرفره) باشد.
• قیمت بسته شدن کندل سوم باید از نصف کندل اول پایین‌تر باشد.

الگوهای کندل ستاره صبحگاهی و شامگاهی از جمله ابزارهای مهم در تحلیل تکنیکال هستند که به معامله‌گران کمک می‌کنند تا تغییرات احتمالی در روند بازار را پیش‌بینی کنند و تصمیمات بهتری بگیرند. این الگوها، به خصوص زمانی که با سایر ابزارهای تکنیکال ترکیب شوند، می‌توانند دقت و اثربخشی استراتژی‌های معاملاتی را بهبود بخشند.

سوالات متداول