قیمت تعدیل شده سهام

تعدیل قیمت ابزاری است که با استفاده از آن شکاف‌های قیمتی‌ (Price Gap) ناشی از افزایش سرمایه و توزیع سود نقدی پوشش داده می‌شود. به‌طور معمول قیمت تئوریک سهم پس از افزایش سرمایه یا توزیع سود نقدی در مجمع کاهش می‌یابد و محاسبه قیمت تعدیل شده سهام بعد از این رویدادها یکی از دغدغه‌های فعالان تازه‌وارد بازار می‌باشد.

آنچه در این مطلب می‌خوانیم:

• فرمول مورد استفاده در تعدیل قیمت سهام
• نکات مهم
• تعدیل قیمت در نمودار
• سوالات متداول

به این منظور یک فرمول کلی بیان می‌شود که در صورت ایجاد درآمد نقدی به ازای هر سهم در مجمع عمومی عادی سالیانه یا افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات، سود انباشته یا تجدید ارزیابی دارایی‌ها به‌موجب تصمیم مجمع عمومی فوق‌العاده (به‌طور همزمان یا هرکدام به‌تنهایی) بتوان قیمت تئوریک سهم مورد نظر را محاسبه کرد. 

البته این محاسبات توسط بورس و فرابورس در قسمت «افزایش‌ها و تغییرات» سایت tsetmc، انجام و اطلاع‌رسانی می‌شود، ولی شاید چگونگی این محاسبات برای سهامداران جدید مورد سوال باشد.

فرمول مورد استفاده در تعدیل قیمت سهام

نسبت افزایش سرمایه از تقسیم مبلغ افزایش سرمایه بر مبلغ آخرین سرمایه ثبت شده به دست می‌آید.

در این مورد توجه به چند نکته مهم است:

**  در صورت افزایش سرمایه به هر کدام از روش‌های ذکرشده، قیمت سهام کاهش می‌یابد. اما با کاهش قیمت سهام پس از افزایش سرمایه، ارزش روز دارایی سهامداران بعد از افزایش سرمایه تغییری نمی‌کند، زیرا به‌ همان میزان بر تعداد سهام سرمایه‌گذاران قبلی اضافه‌ شده است یا به آنها حق تقدم خرید سهام تعلق می‌گیرد.

**  همچنین در صورت توزیع سود نقدی در مجمع مربوطه و کاهش قیمت سهم پس از بازگشایی به میزان سود نقدی، سهامداران از طرق مختلف مبلغ سود نقدی را به صورت ریالی از شرکت مورد نظر دریافت خواهند کرد.

**  براساس این روش قیمت سهم در زمان بازگشایی محاسبه می‌شود و پس از بازگشایی قیمت جدید با توجه به روند عرضه و تقاضای سهم در بازار ممکن است بالاتر یا پایین‌تر از این قیمت معامله شود.

**   در افزایش سرمایه از محل آورده نقدی، سهامداران به ازای هر سهم، به اندازه درصد افزایش سرمایه حق تقدم دریافت می‌کنند. 

به عنوان مثال در افزایش سرمایه ۱۰۰ درصدی، به ازای هر سهم یک حق تقدم و در افزایش سرمایه ۵۰ درصدی، به ازای هر دو سهم یک حق تقدم دریافت می‌کنند.

 نکته قابل توجه این است که برای تبدیل حق تقدم به سهام لازم است مبلغ اسمی هر سهم (۱۰۰۰ ریال) پرداخت شود؛ بنابراین قیمت حق تقدم و قیمت سهام عادی پس از برگزاری مجمع معمولا با یکدیگر رابطه زیر را خواهند داشت:

مبلغ اسمی – قیمت تعدیلی سهام در زمان بازگشایی = قیمت تعدیلی حق تقدم

گفتنی است که با توجه به جذابیت قیمت سهام در بازار، قیمت معاملاتی حق تقدم می‌تواند کمتر یا بیشتر از قیمت تعدیلی آن باشد.

به عنوان مثال

فرض کنیم قیمت سهام شرکتی قبل از مجمع عادی سالیانه و مجمع فوق‌العاده جهت افزایش سرمایه ۲۹۰ تومان باشد و این شرکت در مجمع عادی سالیانه ۳۰ تومان بین سهامداران تقسیم کرده است و در مجمع فوق‌العاده ۱۰۰ درصد افزایش سرمایه تصویب کرده که ۴۰ درصد آن از محل مطالبات و آورده نقدی سهامداران و ۶۰ درصد از محل سود انباشته بوده است؛ در این صورت قیمت تعدیل شده سهام بعد از مجمع مطابق فرمول به صورت زیر خواهد بود:

قیمت حق تقدم ۱۰۰ تومان پایین‌تر از قیمت تعدیل شده سهام است که در این مثال قیمت تعدیل شده حق تقدم هر سهم ۵۰ تومان محاسبه می‌شود.

تعدیل قیمت در نمودار

در صورتی که سهمی شامل افزایش سرمایه شده باشد، اگر در نمودار گپ قیمتی به علت افزایش سرمایه یا پرداخت سود نقدی مشاهده نشد، نمودار تعدیل شده است، به همین علت تغییر سرمایه نیز برای سهامداران قابل بررسی نیست. اگر در نمودار به اصطلاح فاصله قیمتی بین قیمت قبل از افزایش سرمایه و یا سود نقدی مشاهده شود، نمودار تعدیل نشده است. در این حالت تغییر سرمایه برای سهامداران در نمودار قابل بررسی خواهد بود.

بیشتر بخوانید: قیمت تئوریک چیست؟

سوالات متداول