جزئیات نماد اختیار در ایزی تریدر 

اختیار معامله، به عنوان یکی از ابزارهای مالی پیشرفته، به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد که حق (نه الزام) خرید یا فروش یک دارایی را در تاریخ مشخص و با قیمت معین داشته باشند. برای آشنایی بیشتر با این نوع از قراردادها، می‌توانید مطلب «اختیار معامله سهام» را مطالعه کنید. در بخش جزئیات نمادهای اختیار معامله در ایزی تریدر، معامله‌گران می‌توانند به بررسی دقیق و جامع اطلاعات مربوط به هر قرارداد اختیار معامله بپردازند تا با آگاهی کامل از شرایط هر نماد، تصمیمات بهتری در خصوص خرید و فروش اتخاذ کنند.

جزئیات نماد‌های اختیار

با جستجوی نمادهای اختیار معامله یا کلیک بر روی نام هر یک از نمادها در بخش‌ «‌موقعیت‌های من» یا «زنجیره آپشن»، جزئیات آن نماد در بخش سمت چپ صفحه به نمایش در می‌آید. تفاوت اصلی این بخش با جزئیات نماد سایر دارایی‌ها، در بخش «اطلاعات قرارداد» نمادهای اختیار است.

در این بخش، اطلاعاتی از قبیل نوع قرارداد، قیمت اعمال، نماد پایه، قیمت نماد پایه، وجه تضمین، موقعیت‌های باز و مواردی از این دست قابل مشاهده است.

در این بخش، اگر گزینه «بیشتر» را انتخاب کنید و سپس بر روی «زنجیره اختیار نماد» کلیک کنید، صفحه «زنجیره آپشن» به شما نمایش داده خواهد شد. در این قسمت می‌توانید اطلاعات کامل‌تری درباره نماد مورد نظر را مشاهده کنید. نماد مورد نظر با کادری آبی رنگ در این بخش مشخص می‌شود.

همچنین در قسمت اطلاعات قرارداد، جزئیات مربوط به قرارداد اختیار معامله ارائه شده است که برای معامله‌گران بسیار حائز اهمیت است. در ادامه با برخی از این موارد آشنا خواهیم شد.

• نوع: نوع قرارداد اختیار خرید یا فروش را نمایش می‌دهد.
• قیمت اعمال: قیمتی که دارنده اختیار معامله می‌تواند در زمان سررسید، معامله را با آن قیمت انجام دهد.
• قیمت سربه سر: قیمت سر به سر یکی از مفاهیم کلیدی در معاملات آپشن است که به معامله‌گران کمک می‌کند تا محاسبه کنند دارایی پایه باید به چه سطح قیمتی برسد تا هزینه پرداخت‌شده برای خرید قرارداد (پریمیوم) به‌طور کامل جبران شود.
• وضعیت قرارداد: وضعیت اختیار معامله شامل (ITM، ATM، OTM) را نمایش می‌دهد.
• سقف موقعیت‌ها: حداکثر تعداد موقعیت‌های مجاز که می‌تواند در قراردادهای اختیار این دارایی پایه وجود داشته باشد.
• موقعیت‌های باز هم گروه: تعداد کل موقعیت‌های باز نمادهای هم گروه برای نمادهای بورسی.
• سقف حقیقی و حقوقی: حداکثر تعداد قراردادهای مجاز برای اشخاص حقیقی و حقوقی.
• وجه تضمین لازم : حداقل وجه تضمین مورد نیاز برای افرادی که دارای موقعیت باز فروش در این قرارداد اختیار معامله هستند.
• وجه تضمین اولیه: حداقل وجه تضمین مورد نیاز برای افرادی که برای بار اول اقدام به اخذ موقعیت فروش در این نماد می‌کنند.
• تاریخ تسویه نقدی: تاریخ تسویه نقدی قرارداد را نمایش می‌دهد. در روش تسویه نقدی، به جای تحویل واقعی دارایی پایه، اختلاف قیمت اعمال قرارداد و قیمت دارایی پایه در تاریخ سررسید به حساب طرفین واریز می‌شود و دارایی به‌طور فیزیکی منتقل نمی‌گردد.
• تسویه فیزیکی: تاریخ تسویه فیزیکی را نمایش می‌دهد. در فرایند تسویه فیزیکی دارنده قرارداد اختیار (آپشن) با اجرای حق خود، دارایی‌های واقعی را دریافت یا تحویل می‌دهد. 

ماشین حساب در نماد‌های اختیار

با انتخاب گزینه «ماشین حساب» در بخش جزئیات نمادهای اختیار، کادر ماشین حساب اختیار به نمایش در می‌آید که شامل بخش‌های زیر است: 

بخش ماشین حساب در نسخه دسکتاپ

بخش ماشین حساب در نسخه موبایل

• قیمت دارایی پایه: قیمت فعلی دارایی پایه را مشخص می‌کند و به عنوان مبنای محاسبات استفاده می‌شود.
• قیمت قرارداد: جهت محاسبه نوسان‌پذیری ضمنی، قیمت قرارداد به عنوان ورودی استفاده می‌شود تا انتظارات بازار از نوسان آینده دارایی پایه مشخص شود.
• قیمت اعمال: قیمتی است که خریدار اختیار در تاریخ سر رسید، می‌تواند دارایی را در آن قیمت بخرد یا بفروشد. این قیمت در تعیین سودآوری اختیار معامله نقش اساسی دارد.
• روز تا سررسید: زمان باقی‌مانده تا تاریخ انقضای قرارداد اختیار را نشان می‌دهد که بر ارزش اختیار تأثیر دارد.
• نوسان‌پذیری: نوسان پذیری ضمنی (Implied Volatility) معیاری است که پیش‌بینی بازار از تغییرات قیمت یک دارایی در آینده را نشان می‌دهد و این پیش‌بینی در قیمت‌های فعلی آپشن‌ها نمایان است. این مفهوم از طریق مدل‌های قیمت‌گذاری آپشن، مانند مدل بلک-شولز، استخراج می‌شود و به معامله‌گران کمک می‌کند تا بفهمند بازار چه انتظاری از نوسانات قیمت دارایی دارد. نوسان ضمنی به‌عنوان معیاری برای سنجش ریسک و عدم قطعیت عمل می‌کند و به کاربران این امکان را می‌دهد که ارزیابی کنند آیا قیمت‌گذاری یک آپشن منصفانه است یا خیر. بنابراین، این اطلاعات می‌تواند در تصمیم‌گیری‌های معاملاتی و بهینه‌سازی استراتژی‌های مدیریت ریسک نقش مؤثری داشته باشد.
• نرخ بهره: نرخ سودی است که در بازار بانکی وجود دارد (نرخ بهره بدون ریسک) و تأثیر آن بر هزینه‌ فرصت و ارزش فعلی اختیار مهم است. تغییرات در نرخ بهره می‌تواند بر قیمت اختیار تأثیر بگذارد.

شما می‌توانید تنظیمات پیش‌فرض بلک شولز را به دلخواه خود تغییر دهید. برای این کار به بخش تنظیمات مراجعه کرده و تنظیمات مورد نظر خود را اعمال کنید.

با استفاده از این ابزار محاسباتی، می‌توانید قیمت منصفانه، دلتا (Delta)، گاما (Gamma)، تتا (Theta)، وگا (Vega) و رو (Rho) را به دست آورید.

برای این کار، کافی است قیمت دارایی پایه، درصد نوسان‌پذیری و نرخ بهره را وارد کرده و بر روی گزینه «محاسبه» کلیک کنید.

در ادامه شرح مختصری از هر یک از اطلاعات مذکور آورده شده است.

قیمت منصفانه (Black Shoals): قیمت منصفانه یک قرارداد اختیار معامله به قیمت تئوری آن اشاره دارد که بر اساس عواملی همچون قیمت فعلی دارایی پایه، قیمت اعمال، زمان باقی‌مانده تا انقضا، نوسان‌پذیری انتظاری، نرخ بهره بدون ریسک و پرداخت سود نقدی محاسبه می‌شود. این قیمت معمولاً با استفاده از مدل‌های ریاضی مانند مدل بلک-شولز به دست می‌آید، که به تحلیلگران کمک می‌کند تا ارزش واقعی اختیارها را بر اساس شرایط بازار و ویژگی‌های قرارداد تعیین کنند.

 دلتا (Delta): این داده نشان می‌دهد که به ازای هر واحد تغییر در قیمت دارایی پایه، قیمت اختیار معامله چند واحد تغییر می‌کند. برای قراردادهای اختیار خرید، مقدار دلتا بین صفر و یک و برای قراردادهای اختیار فروش، بین صفر و منفی یک تغییر می‌کند. دلتا در ارزیابی ریسک و هجینگ موقعیت‌های معاملاتی کاربرد فراوانی دارد. فرض کنید دلتای یک قرارداد اختیار خرید (Call Option) برای یک سهم خاص، ۰.۶۵ باشد. یعنی، اگر قیمت سهم ۴۰ تومان افزایش پیدا کند، قیمت قرارداد اختیار باید ۶۵٪ این تغییر قیمت را تجربه کند.

گاما (Gamma): گاما (Gamma) معیاری است که تغییر دلتا (Delta) یک اختیار معامله را بر اساس تغییرات قیمت دارایی پایه اندازه‌گیری می‌کند. مقدار بالای گاما نشان‌دهنده تغییرات قابل توجه دلتا حتی با تغییرات کوچک در قیمت است. این مفهوم در مدیریت ریسک بسیار اهمیت دارد، زیرا به معامله‌گران کمک می‌کند تا تغییرات سریع دلتا را پیش‌بینی و استراتژی‌های خود را بهینه‌سازی کنند. گاما در قراردادهای نزدیک به قیمت اعمال (ATM) در بالاترین حد خود قرار دارد.

مثال:  فرض کنید یک سهام در قیمت ۱۰۰۰۰ تومان معامله می‌شود و آپشن آن دارای دلتا ۰.۵ و گاما ۰.۱۰ است. در این صورت، برای هر تغییر ۱,۰۰۰ تومانی در قیمت سهام، دلتا آپشن به اندازه ۰.۱۰ تغییر خواهد کرد.

اگر قیمت سهام ۱,۰۰۰ تومان افزایش یابد، دلتا از ۰.۵ به ۰.۶ تغییر می‌کند.

اگر قیمت سهام ۱,۰۰۰ تومان کاهش یابد، دلتا از ۰.۵ به ۰.۴ کاهش می‌یابد.

تتا (Theta): تتا (Theta) نشان‌دهنده چگونگی واکنش ارزش اختیار معامله به تغییر زمان تا سررسید است و اثر سپری شدن زمان بر آپشن را ارزیابی می‌کند. با نزدیک شدن به تاریخ سررسید، ارزش اختیار کاهش می‌یابد، زیرا زمان کمتری برای تحقق نوسانات قیمت وجود دارد. تتا معمولاً عددی منفی است، به‌ویژه برای اختیارهای خرید، اما می‌تواند برای اختیارهای فروش (ITM) مثبت باشد. اختیارهای ATM بیشترین تأثیر را از تغییرات زمان تا سررسید می‌پذیرند، در حالی که اختیارهای ITM و OTM کمتر تحت تأثیر قرار می‌گیرند.

مثال: فرض کنید شما یک اختیار خرید برای یک سهام با قیمت اعمال ۵۲۰۰۰ تومان خریداری کرده‌اید. قیمت این اختیار ۲۰۰۰ تومان است و تتا آن ۰/۰۵ – است. این یعنی هر روز که می‌گذرد، فقط به دلیل گذشت زمان، ارزش اختیار شما روزانه ۰/۰۵  تومان کاهش می‌یابد. بعد از ۱۰ روز، با فرض عدم تغییر قیمت سهام، ارزش اختیار شما باید ۵۰ تومان کمتر شود. بنابراین، اگر قیمت اولیه اختیار ۲۰۰۰ تومان بود، پس از ۱۰ روز ارزش آن به ۱۹۵۰ تومان کاهش پیدا می‌کند.

وگا (Vega): حساسیت قیمت یک موقعیت اختیار معامله را نسبت به نوسان‌پذیری ضمنی نشان می‌دهد. نوسان‌پذیری بالا معمولاً باعث افزایش ارزش اختیار می‌شود. در اختیارهای در سود (ITM)، ارزش اختیار بیشتر ناشی از ارزش ذاتی است و نوسانات بالا تأثیر کمتری خواهند داشت، به همین دلیل وگا عدد کوچکتری می‌شود. اما اختیارهای ATM یا نزدیک به ITM بیشترین تأثیر را از نوسان‌ پذیری (ضمنی) می‌پذیرند و وگای بالایی دارند. اختیارهای OTM که تنها ارزش زمانی دارند، در نزدیکی تاریخ سررسید تأثیر کمی از نوسان پذیری می‌پذیرند و وگای آنها کوچک است

مثال: فرض کنید یک آپشن خرید (Call Option) برای سهام یک شرکت با قیمت ۲,۰۰۰ تومان وجود دارد.

شرایط اولیه:

• قیمت فعلی سهام: ۲,۰۰۰ تومان
• نوع آپشن: آپشن خرید با قیمت اعمال ۲,۰۰۰ تومان (آپشن در قیمت فعلی)
• تاریخ انقضا: سه ماه از امروز
• نوسانات ضمنی: ۲۵٪
• پریمیوم آپشن (هزینه خرید آپشن): ۱۰ تومان برای هر سهم
• وگا: ۰.۲۰

وگا ۰.۲۰ به این معنی است که برای هر تغییر ۱٪ در نوسان‌ پذیری (ضمنی)، قیمت آپشن به اندازه ۰.۲۰ تومان برای هر سهم تغییر خواهد کرد. بنابراین، اگر نوسانات ضمنی افزایش پیدا کند، قیمت آپشن نیز افزایش خواهد یافت و بالعکس.

فرض کنید نوسانات ضمنی سهام این شرکت از ۲۵٪ به ۳۰٪ افزایش می‌یابد.

اثر وگا: برای هر ۱٪ تغییر در نوسانات، قیمت آپشن ۰.۲۰ تومان تغییر می‌کند. پس برای ۵٪ افزایش در نوسانات، قیمت آپشن ۱.۰۰ تومان به ازای هر سهم افزایش می‌یابد.

پریمیوم جدید آپشن: ۱۰ تومان (پریمیوم اولیه) + ۱.۰۰ تومان (افزایش به دلیل وگا) = ۱۱ تومان برای هر سهم

افزایش کل قیمت آپشن: ۱.۰۰ تومان × ۱۰۰ سهم = ۱۰۰ تومان

ارزش کل جدید آپشن: ۱,۱۰۰ تومان (یعنی شما می‌توانید آپشن خود را به قیمت ۱,۱۰۰ تومان بفروشید و ۱۰۰ تومان سود کنید)

در این مثال، حتی اگر قیمت سهام تغییر نکند، افزایش نوسانات ضمنی باعث افزایش قیمت آپشن شما شده است. این نشان می‌دهد که نوسانات بازار (که به آن وگا گفته می‌شود) می‌تواند تاثیر زیادی بر قیمت آپشن‌ها داشته باشد و فرصتی برای سود حتی بدون تغییر در قیمت سهام فراهم کند.

رو (Rho): رو (Rho) حساسیت اختیار معامله را نسبت به تغییرات نرخ بهره بدون ریسک ارزیابی می‌کند. این معیار در قراردادهایی با تاریخ‌های طولانی‌تر اهمیت بیشتری دارد، در حالی که در قراردادهای کوتاه‌مدت به دلیل تغییرات ناچیز نرخ بهره از اهمیت کمتری برخوردار است.
مثال: فرض کنید یک آپشن خرید (Call Option) به قیمت ۴,۰۰۰ تومان قیمت‌گذاری شده و رو آن ۰.۲۵ است. اگر نرخ بدون ریسک ۱ درصد افزایش یابد، مثلاً از ۳ درصد به ۴ درصد، قیمت آپشن خرید از ۴,۰۰۰ تومان به ۴,۲۵۰ تومان افزایش می‌یابد. این تغییر به این دلیل است که رو نشان‌دهنده حساسیت قیمت آپشن به تغییرات نرخ بهره است. در این مثال، با افزایش ۱ درصدی در نرخ بدون ریسک، قیمت آپشن خرید به اندازه ۲۵۰ تومان افزایش می‌یابد.

جزئیات نماد اختیار در ایزی تریدر، ابزاری کلیدی برای تحلیل و تصمیم‌گیری در بازار اختیار معامله به شمار می‌آید. با ارائه اطلاعات جامع درباره نمادها، کاربران می‌توانند درک بهتری از تأثیرات متغیرهای مختلف، از جمله قیمت دارایی پایه، زمان تا سررسید و … بر ارزش اختیار داشته باشند. استفاده از ماشین حساب اختیار و محاسبه ضرایب پوشش ریسک به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد که ریسک‌های خود را بهتر مدیریت کرده و استراتژی‌های معاملاتی مؤثرتری طراحی کنند. به طور کلی، آگاهی از جزئیات نمادهای اختیار، توانایی سرمایه‌گذاران را در اتخاذ تصمیمات بهینه در بازار افزایش می‌دهد.

سوالات متداول