اصول روانشناختی برای موفقیت یک معامله‌گر در بازار
یک معامله‌گر عادی برای تبدیل شدن به یک معامله‌گر حرفه‌ای باید ویژگی‌های روانشناختی بازارهای مالی را بشناسد و بر اساس آن رفتار کند. چه بسا بسیاری از اصول و قواعدی که برای درست رفتار کردن در جامعه در ما شکل گرفته است، مانعی برای موفقیت مالی ما شوند!
در ادامه به بررسی اشتباهاتی که ناشی از طرز فکر معامله‌گر است می‌پردازیم و به دنبال آن، مهارت‌هایی که یک معامله‌گر برای موفقیت در بازار به آن‌ها نیاز دارد را بررسی خواهیم کرد و در نهایت به ۳ دلیل عمده عدم موفقیت معامله‌گران در بازار و ماهیت معامله‌گری از نظر روانشناختی اشاره خواهیم کرد.
اشتباهات ناشی از طرز فکر معامله‌گر
بسیار متداول است که انسان در شرایط بحرانی و هیجانی، تصمیمات عجولانه و غیرمنطقی بگیرد. در این شرایط، انسان معمولا فرصتی برای مقایسه شرایط فعلی با گذشته و استفاده از تجربیات خود پیدا نمی‌کند.
حتی ممکن است به خاطر نیاورد که در گذشته در شرایطی مشابه شرایط فعلی، چه تصمیمی گرفته و تصمیم او چه نتیجه‌ای در بر داشته است. همین مسائل باعث می‌شود که عکس‌العمل و رفتارهای او بسیار سطحی باشد.
اگر معامله‌گر بتواند این عکس‌العمل‌ها و اشتباهات را شناسایی کند، در شرایط بحرانی می‌تواند با استفاده از دانش و تجربیات خود، با سرعت بیشتری تصمیم درست را بگیرد و از تکرار اشتباه جلوگیری کند.
برخی از این اشتباهات رایج
- معامله‌گر حد ضرر را نمی‌شناسد و یا برای خود حد ضرر تعیین نکرده است.
- خارج نشدن معامله‌گر از یک معامله زیان‌ده با وجود اینکه می‌داند احتمال به سود رسیدن در آن بسیار کم است.
- معامله‌گر اصرار دارد که می‌داند جهت بازار حتما به کدام سمت خواهد رفت.
- معامله‌گر به جای اینکه بر پتانسیل و ساختار فعلی بازار برای به سود رسیدن تمرکز کند، بر قیمت معامله تمرکز می‌کند.
- معامله‌گر سعی می‌کند به خاطر زیان‌هایی که کرده است، بازار را تنبیه کند و از بازار انتقام بگیرد.
- معامله‌گر برای خود چارچوب معاملاتی تعریف نکرده است و یا به قواعد و اصولی که برای خود تعریف کرده است، پایبند نیست.
- معامله‌گر با وجود اینکه تغییر جهت بازار را به وضوح می‌بیند، از معامله خود خارج نمی‌شود و یا پوزیشن معکوس نمی‌گیرد.
- معامله‌گر حرکت قیمت یک سهم را پیش‌بینی می‌کند و برای استفاده از آن برنامه‌ریزی هم می‌کند، اما به محض اینکه باید وارد معامله شود، احساس شک و ناتوانی می‌کند و عملا فرصت را از دست می‌دهد.
- معامله‌گر به درک شهودی خود اعتماد ندارد.
- معامله‌گر در چنین چرخه‌ای گرفتار شده است: داشتن تعدادی معامله موفق در یک بازه زمانی و سپس از دست دادن تمام سود‌های که کسب کرده است در طی یک یا دو معامله.
تکنیک‌ها و مهارت‌هایی که معامله‌گر باید کسب کند
برخی از تکنیک‌ها و مهارت‌هایی که یک معامله‌گر موفق باید کسب کند عبارتند از:
۱- یادگیری و شناخت ساز و کار رسیدن به هدف، داشتن نگاه مثبت و تمرکز کردن بر چیزی که می‌خواهد به دست آورد.
۲- یادگیری مهارت‌های لازم برای پیشرفت در معامله‌گری و تمرکز بر توسعه آن‌ها.
۳- یادگیری چگونگی اصلاح خود و چگونگی واکنش نشان دادن به تغییرات بنیادی بازار.
۴- مشخص کردن میزان ریسک‌پذیری خود، یادگیری چگونگی بالا بردن و اصلاح کردن میزان ریسک‌پذیری با توجه به شرایط.
۵- یادگیری انجام معامله به محض شناسایی فرصت.
۶- اجازه بدهد بازار میزان سود را تعیین کند و مشخص کند که چه میزان سود کافی است و از ذهنیات خود برای تعیین میزان کافی بودن یا نبودن سود استفاده نکند.
۷- یادگیری چگونگی سازمان‌دهی عقاید و باورها.
۸- یادگیری روشی برای پیدا کردن نگاهی بی‌طرف نسبت به بازار و حفظ آن.
۹- یادگیری اینکه در چه شرایطی دریافت‌های شهودی‌اش نسبت به بازار قابل اطمینان است و می‌تواند بر اساس آن‌ها عمل کند.
دلایل ناموفق بودن معامله‌گران
دلایل متعددی برای عدم موفقیت معامله‌گران وجود دارد که می‌توان آن‌ها را به سه دسته‌ی عمده تقسیم نمود:
- نداشتن مهارت‌های لازم
- عقاید محدودکننده
- نداشتن نظم
ماهیت محیط معامله‌گری از نظر روانشناختی
بازار اساساً متفاوت از هر محیط فرهنگی و اجتماعی است که تا کنون رفتار مناسب و مؤثر در آن‌ها را یاد گرفته‌ایم. از جمله چالش‌های روانشناختی غیرمعمول بازار عبارت‌اند از:
۱- همیشه حق با بازار است.
۲- پتانسیل سود و ضرر نامحدود است.
۳- قیمت‌ها دائماً در حرکت هستند.
۴- بازار محیطی بدون ساختار است.
