راه‌های افزایش بازدهی و بهبود پرتفوی سرمایه‌گذاری

موفقیت هر فرد در بازار سرمایه بر اساس میزان بازدهی پرتفوی وی سنجیده می‌شود. در حالت کلی، هر چقدر بازدهی پرتفوی سرمایه‌گذار بیشتر از بازدهی شاخص بازار باشد، بدین معناست که وی در سرمایه‌گذاری‌ها و معاملات اوراق بهادار عملکرد مناسب‌تری داشته است. 

متخصصین همواره توصیه‌ها و راهکار‌های خاص و عامی برای افزایش بازدهی پرتفوی ارائه می‌دهند. در ادامه، به بررسی برخی از این موارد می‌پردازیم.

در صورتی که برای معاملات خود از خدمات کارگزاری مفید استفاده نمی‌کنید از طریق لینک زیر می‌توانید افتتاح حساب کنید

افزایش سطح دانش

موفقیت در هر کاری بدون داشتن دانش و مهارت کافی، تقریبا دور از انتظار است. همانطور که یک دانش‌آموز برای موفقیت در امتحانات به مطالعه و تمرین نیاز دارد، یک معامله‌گر و سرمایه‌گذار بازار سرمایه نیز باید بازار سرمایه و جنبه‌های مختلف فعالیت در آن را به خوبی بشناسد.

معمولا بازدهی پرتفوی افرادی که نسبت به روش‌هایی مانند تابلوخوانی، تحلیل تکنیکال یا تحلیل بنیادی شناخت بیشتری دارند و بر اساس یکی یا ترکیبی از آن‌ّها در بازار فعالیت می‌کنند، بیشتر از افرادی است که بدون داشتن روشی خاص به خرید و فروش می‌پردازند.

مهارت‌اندوزی

صرف داشتن دانش تئوریک برای موفقیت کافی نیست. هر چه مهارت افراد در تصمیم‌گیری و کنترل هیجانات بهتر باشد، احتمال موفقیت آن‌ها و کسب بازدهی مناسب‌تر، بیشتر خواهد بود. همانطور که نمی‌توان از کسی که به تازگی گواهینامه رانندگی دریافت کرده است، انتظار سرعت عمل بالا و به نمایش گذاشتن یک رانندگی حرفه‌ای را داشت، معمولا نمی‌توان انتظار داشت که بازدهی پرتفوی یک معامله‌گر تازه‌وارد که حتی اصول روانشناختی برای موفقیت در بازار را نمی‌شناسد، بسیار بالا باشد.

همچنین از فعالین بازار انتظار می‌رود ارکان اصلی و نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه و وظایف هر یک را به خوبی بشناسند. همچنین نسبت به قوانین و مقررات بازار سرمایه اشراف کافی داشته باشند و اخبار مربوط به بازار سرمایه را پیگیری کنند.

تعیین چارچوب و استراتژی معاملاتی و پایبندی به آن برای افزایش بازدهی پرتفوی

هر فرد موفق، برای فعالیت‌های خود اصول و قواعد خاصی را تعیین کرده و بر اساس آن‌ها رفتار می‌کند. معامله‌گران و سرمایه‌گذاران موفق نیز از این قاعده مستثنی نیستند و برای خود، قاعده و قانون خاصی دارند.

به عنوان مثال، ورود پله‌ای به سهم‌های ارزنده یا تعیین حد ضرر متحرک، از جمله مواردی است که بیشتر معامله‌گران و سرمایه‌گذارن موفق، به آن پایبند هستند. تعیین قاعده و قانون‌های این‌چنینی و پایبندی به آن‌ها، موجب شکل‌گیری یک نظم رفتاری در فرد شده و باعث می‌شود در دراز مدت بازده پرتفوی بالاتر رود.

متنوع‌سازی، راهکاری برای افزایش بازدهی پرتفوی

تشکیل یک پرتفوی متنوع، از الزامات موفقیت در بازار سرمایه به شمار می‌رود. منظور از متنوع بودن پرتفوی، صرف داشتن تعداد زیادی سهم نیست. متنوع‌سازی به معنی حضور انواع مختلفی از اوراق بهادار (سهم، اوراق بدهی و اوراق مشتقه) با سطوح متفاوتی از ریسک در پرتفوی و نیز تنوع در هر یک از آن‌هاست. 

فردی را در نظر بگیرید که سطح ریسک‌پذیری بالایی دارد و ترجیح می‌دهد بیشتر دارایی خود را در سهام شرکت‌ها سرمایه‌گذاری کند. چنین شخصی باید برای متنوع کردن پرتفوی خود، صنایع مختلف بازار سرمایه را بشناسد. همینطور همبستگی و ارتباط تغییرات قیمتی میان آن‌ها را بداند و بر اساس آن‌، در سهام تعدادی از این شرکت‌ها سرمایه‌گذاری کند. تجربه نشان داده که در درازمدت، متنوع‌سازی منجر به افزایش بازدهی پرتفوی می‌شود.

بازبینی و اصلاح پرتفوی در صورت نیاز

از آنجا که ممکن است بسته به شرایط، فعالیت برخی از صنایع و شرکت‌ها تحت‌الشعاع قرار گیرد، سرمایه‌گذار باید به طور مداوم پرتفوی خود را رصد کند و در صورت نیاز، اصلاحاتی در آن انجام دهد. به عنوان مثال، ممکن است در حوزه روابط خارجی اتفاقاتی بیفتد و صادرات برخی از شرکت‌ها یا واردات مواد اولیه آن‌ها با مشکل روبرو شود. در این شرایط، اصلاح پرتفوی و جایگزین کردن سهام سایر شرکت‌ها، موجب افزایش بازدهی پرتفوی خواهد شد.

استفاده از تجربیات متخصصین بازار سرمایه 

از روش‌های مختلفی می‌توان از راهنمایی‌ها و تجربیات کارشناسان و متخصصین بازار سرمایه استفاده کرد. یکی از این روش‌ها، تخصیص بخشی از دارایی خود به صندوق های سرمایه گذاری است. موارد بسیاری دیده شده که در یک بازه زمانی یکسان، بازدهی پرتفوی معامله‌گران و سرمایه‌گذاران، کمتر از بازدهی صندوق‌های سرمایه‌گذاری بوده است.

صندوق‌های سرمایه گذاری سرمایه‌های خرد و کلان را از سرمایه‌گذاران مختلف جمع‌آوری و آن را در حوزه‌های مختلف تحت نظارت سازمان بورس سرمایه گذاری می‌کنند. تنوع زیاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری باعث شده تا افراد زیادی با خواسته‌ها و انتظارات گوناگون، با توجه به افق زمانی مد نظر (کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت) و میزان ریسک‌پذیری خود در این صندوق‌ها سرمایه‌گذاری کنند.

به همین جهت، به افرادی که در بازار سرمایه تازه‌کار هستند یا فرصت کافی برای کسب دانش و تجربه یا معامله ندارند، توصیه می‌شود از سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها و تشکیل پرتفوی هوشمند با صندوق های سرمایه گذاری غافل نشوند.

مدیریت ریسک و سرمایه

یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت در بازار سرمایه، توانایی در مدیریت ریسک است. تعیین حد ضرر، نسبت ریسک به بازده و عدم ورود کل سرمایه به یک موقعیت معاملاتی از جمله راهکارهای مدیریت ریسک است. حتی معامله‌گران حرفه‌ای نیز ممکن است در برخی از معاملات دچار زیان شوند، اما با رعایت اصول مدیریت ریسک، این ضررها را کنترل کرده و در بلندمدت به سود می‌رسند.

 روانشناسی بازار و کنترل هیجانات

هیجانات می‌توانند تأثیر زیادی بر تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاران داشته باشند. بسیاری از افراد تحت تأثیر احساساتی مانند ترس یا طمع، تصمیماتی می‌گیرند که ممکن است بازدهی پرتفوی آن‌ها را کاهش دهد. توانایی کنترل احساسات و داشتن ذهنی آرام و منطقی هنگام معامله، یکی از ویژگی‌های کلیدی سرمایه‌گذاران موفق است. تقویت مهارت‌های روانی مانند صبر، نظم، و پذیرش واقع‌بینانه‌ی زیان، در کنار دانش تحلیلی، می‌تواند نقش مؤثری در بهبود عملکرد سرمایه‌گذاری داشته باشد.

موفقیت در بازار سرمایه، حاصل ترکیبی از دانش، تجربه، مهارت، نظم ذهنی و مدیریت حرفه‌ای دارایی است. هیچ‌یک از این عوامل به‌تنهایی کافی نیست و تنها در کنار یکدیگر می‌توانند منجر به افزایش بازدهی پرتفوی شوند. سرمایه‌گذاری آگاهانه مستلزم یادگیری مستمر، شناخت دقیق ابزارهای مالی، تعیین استراتژی مشخص و پایبندی به آن، مدیریت صحیح ریسک و کنترل هیجانات در زمان‌های حساس است. همچنین بهره‌گیری از تجربیات متخصصان بازار و استفاده هوشمندانه از ابزارهایی مانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌تواند راهکاری مؤثر برای بهینه‌سازی عملکرد مالی به‌ویژه برای سرمایه‌گذاران کم‌تجربه یا پرمشغله باشد.

در نهایت، موفقیت در بازار سرمایه مسیری مداوم و پویا است که با تلاش، یادگیری و تصمیم‌گیری‌های سنجیده، می‌توان در آن به نتایج ارزشمند و پایدار دست یافت.

سوالات متداول