علت ریزش قیمت سهام در بازار بورس چیست؟

ریزش در بورس زمانی رخ می‌دهد که شاخص کل بورس در مدت کوتاهی به شدت کاهش می‌یابد، به این معنا که سهام اغلب شرکت‌های بزرگ به دلیل وقایع اقتصادی، سیاسی و غیره به طور ناگهانی افت قیمت می‌کنند.  بررسی و تحلیل دقیق شاخص کل بورس و سایر شاخص‌ها می‌تواند به سرمایه‌گذاران کمک کند تا بتوانند روند رشد یا ریزش بازار را تشخیص داده و در جهت مناسب تصمیم‌گیری و اقدام کنند. 

ریزش قیمت سهام در بازار سرمایه بزرگترین نگرانی سرمایه‌گذاران است؛ ولی چرا بازار سرمایه با افت‌و‌خیز‌های بزرگ مواجه می‌شود؟ علت این اتفاق چیست؟ چطور سرمایه‌گذاران مجرب سرمایه‌ خود را در مقابل کاهش‌ ارزش بازار حفظ کرده و کمتر دچار ضرر و زیان ناشی از ریزش ارزش سهام در بازار بورس می‌شوند.

اهمیت ریزش قیمت سهام

همان‌طور که می‌دانید دو مفهوم رشد یا ریزش قیمت سهام برای سرمایه‌گذاران بورسی اهمیت بسزایی دارد؛ در واقع سود و زیان سرمایه‌گذاران به همین دو مفهوم مرتبط است. زمانی که شاخص کل بورس رشد می‌کند، قاعدتاً اکثر سرمایه‌گذاران بازدهی مناسبی کسب کرده و هنگام ریزش قیمت سهام، شاخص نیز کاهش یافته و اغلب این افراد با زیان مواجه می‌شوند. حال همان‌طور که اشاره شد، سرمایه‌گذاران حرفه‌ای نظیر مدیران «صندوق های سرمایه گذاری»، در شرایط ریزش قیمت سهام بازار بورس هم احتمالا کمتر از یک سرمایه گذار عادی متضرر می‌شوند. زیرا این گروه از سرمایه‌گذاران با مطالعه عوامل بنیادی تاثیرگذار بر صنایع و شرکت‌ها و همچنین بررسی نمودارهای مختلف به‌خوبی می‌توانند شروع دوره‌های منفی بازار را پیش‌بینی کنند. در ادامه عوامل تأثیر گذار بر بازار را که معمولا مورد توجه سرمایه‌گذاران حرفه‌ای قرار دارد را مرور خواهیم کرد.

تأثیرگذاری اقتصاد جهانی بر بازار بورس

صنایع اصلی بورس ایران از قبیل صنایع فولاد،‌ سنگ آهن، پتروشیمی‌، فلزات رنگی، سیمان و سایر سرمایه‌گذاری‌های مرتبط که بیش از ۶۰ درصد ارزش بازار را شامل می‌شوند، تحت تاثیر اقتصاد جهانی و قیمت کالاها در بازارهای بین‌المللی قرار دارند.

همان‌طور که می‌دانید سرمایه‌گذاران حرفه‌ای و مدیران صندوق‌های سرمایه‌گذاری با مطالعه پیوسته شرایط اقتصاد جهانی در امریکا، اروپا، چین و … می‌کوشند تا تاثیر تحولات اقتصاد جهانی را بر قیمت‌ کالا‌ها در بازارهای بین‌المللی بررسی کرده و اثر آن را بر صنایع «کامودیتی ‌محور» در کشور نیز بسجند.

در واقع مدیران حرفه‌ای نهادهای مالی می‌توانند با تحلیل آخرین وضعیت قیمت کالا‌ها در بازارهای جهانی، نسبت به پیش‌بینی قیمت و ارزش سهام شرکت‌های مرتبط داخلی اقدام کنند. به همین دلیل است که حرفه‌ای‌ها از ریزش ناگهانی قیمت سهام شرکت‌های بورسی، آسیب کمتری می‌بینند؛ چراکه با پیش‌بینی به‌موقع کاهش قیمت‌های جهانی اقدام به فروش سهام‌های مرتبط می‌کنند. به عنوان مثال، اگر قیمت جهانی فلز مس با کاهش شدیدی روبرو شود، ارزش سهام «فملی» ایران هم به‌دنبال این تغییر با کاهش مواجه خواهد شد.

بیشتر بخوانید: سهام دلاری چیست؟

تاثیر عوامل اقتصاد کلان کشور بر ریزش قیمت

ارزش سهام شرکت‌ها متاثر از عوامل و متغیرهای کلان اقتصادی نظیر نرخ ارز، بهره، مالیات، حامل‌های انرژی، تعرفه بازرگانی و … هستند. تحلیل‌گران مجرب با بررسی روند تغییرات متغیرهای کلان اقتصادی، تاثیر آن را بر صنایع مختلف بررسی کرده و نسبت به خرید و فروش سهام در بازار سرمایه‌ اقدام می‌کنند. این افراد غالباً ‍پیش از صعود یا سقوط ارزش سهام، سیگنال‌های موثر بر اقتصاد کلان را رصد کرده و مانع ضرر و زیان به سرمایه‌شان می‌شوند.

به‌عنوان مثال، افزایش شدید نرخ ارز باعث رشد قیمت سهام آن دسته از شرکت‌های صادراتی می‌شود که معمولا هزینه‌های آن‌ها ریالی و درآمد‌هایشان ارزی است. تصمیمات کلان بر کاهش یارانه‌های انرژی نیز می‌تواند بر اقتصاد صنایع انرژی‌بر مانند فولاد، سیمان، پتروشیمی و… موثر باشد و قیمت سهام آن‌ها را با کاهش شدید مواجه سازد.

تحولات درونی صنایع و شرکت‌ها

تاثیرگذارترین عامل بر اقتصاد شرکت‌ها، تحولات درونی صنایع و شرکت‌ها است. همان‌طور که می‌دانید آخرین وضعیت اقتصادی شرکت‌ها و تحولات درون آن‌ها از طریق گزارش‌های مالی شامل گزارش‌های میان‌دوره‌ای صورت سود و زیان، گزارش تولید ماهانه، گزارش فعالیت هیئت مدیره، گزارش تفسیری مدیریت،‌ گزارش‌های افزایش سرمایه و گزارش‌های شفاف‌سازی منتشر می‌شود.

تحلیل‌گران حرفه‌ای با بررسی پیوسته این گزارش‌ها، ارزش سهام شرکت‌های مذکور را بررسی کرده و سعی می‌کنند در زمانی که اخبار و گزارش‌های رسمی درباره شرکت مناسب نیست، نسبت به فروش سهام آن شرکت اقدام کنند.

شایعات و تأثیر اخبار رسانه‌های جمعی بر سهام

همان‌طور که می‌دانید اخباری که رسانه‌ها اعم از شبکه‌های اجتماعی، خبرگزاری‌ها، مطبوعات و… منتشر می‌کنند، تأثیر زیادی بر بازار سرمایه‌ دارد. گاهی انتشار یک خبر منفی درباره وضعیت یک شرکت یا صنعت تأثیر زیادی بر ارزش سهام شرکت‌ها خواهد داشت؛ به‌ویژه این تأثیرگذاری بر روی کسانی که سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت انجام می‌دهند و رفتارهایشان بیشتر جنبه احساسی دارد، ملموس‌تر است.

انتشار این اطلاعات و تحلیل‌ها با محتوای منفی، فشار فروش در معاملات سهام را افزایش می‌دهد و قیمت سهم را دچار افت ارزش می‌کند. لازم است بدانید هر چقدر نفوذ رسانه منتشر کننده خبر بیشتر باشد و آن محتوا به دست افراد بیشتری برسد، تاثیرگذاری آن نیز بیشتر خواهد بود.

سرمایه‌گذاران حرفه‌ای نیز می‌دانند در زمانی که تحلیل‌ها و اطلاعات منفی در مورد یک شرکت منتشر می‌شود، افت قیمت‌ها بسیار محتمل است؛ البته اگر وضعیت بنیادی آن شرکت تغییری نکرده باشد، چنین تغییر قیمتی صرفاً یک موقعیت خرید برای حرفه‌ای‌های بازار است.

بیشتر بخوانید: صندوق سرمایه گذاری نوزادان

سوالات متداول