صندوق سرمایه گذاری شاخصی (Index fund) چیست؟

صندوق سرمایه گذاری شاخصی (Index fund) نوعی صندوق است که هدف آن انطباق بالای پرتفوی صندوق با یکی از شاخص‌های بازار سهام که می‌تواند شاخص‌ کل، شاخص کل هم‌وزن یا یکی دیگر از شاخص‌های بازار سهام باشد خواهد بود.

آنچه در این مطلب می‌خوانیم:

• بازدهی صندوق های سرمایه گذاری شاخصی
• مزایای صندوق های سرمایه گذاری شاخصی
• صندوق شاخصی آرام
• سوالات متداول

در این صندوق‌ها تنها زمانی خرید و فروش سهام ضرورت دارد که وجهی به‌واسطه ورود سرمایه‌گذار جدید اضافه یا به دلیل خروج یک سرمایه‌گذار کم شود. یک صندوق سرمایه‌گذاری شاخصی، الزاماً منابع خود را براساس الگوی تعیین‌ شده برای یکی از شاخص‌های موجود در بازار، سرمایه گذاری می‌کند. مزیت اصلی صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر شاخص‌، هزینه‌های نسبتاً پایین آن‌ و حذف ریسک مدیریت صندوق‌ است.

بازدهی صندوق های سرمایه گذاری شاخصی چقدر است؟

همانطور که اشاره شد صندوق های سرمایه گذاری شاخصی به دنبال کسب بازدهی برابر با یکی از شاخص های بازار سرمایه هستند. در نمودار زیر بازدهی تعدادی از شاخص های بازار سرمایه با بازارهای مختلف سرمایه گذاری مقایسه شده است.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری شاخصی هدفشان پیروی از یک شاخص مبنا است. مدیران این صندوق‌ها در تلاشند تا سبدی از اوراق بهادار با ترکیب و اوزان متناسب با یک شاخص مبنا را تشکیل دهند تا بر این اساس عملکردی مشابه با عملکرد آن شاخص داشته باشند. در این نوع از صندوق‌ها نقش مدیریت، یک نقش غیرفعال است و تنها در راستای انطباق ترکیب وزن اوراق موجود در سبد با شاخص مبنا تلاش‌هایی صورت می‌گیرد.‌

ایده شکل‌گیری صندوق‌های شاخصی‌ برگرفته از فرضیه بازار کارا (Efficient Market Hypothesis) است. در چنین فضایی اگر انتظارات و اطلاعات همه مشارکت‌کنندگان در بازار به‌خوبی توسط قیمت‌ها منعکس شود، تغییر قیمت‌ها غیرقابل‌پیش‌بینی است، لذا نمی‌توان بدون متحمل شدن هزینه و ریسک اضافی، بازده بالاتری از شاخص بازار به دست آورد. این ایده باعث شد تا برای نخستین بار فردی به نام جان بوگل (John Bogle) اولین صندوق شاخصی‌ را با هدف پیروی از شاخص S&P500 طراحی کرده و به یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های مدیریت دارایی جهان تبدیل شود.

صندوق های سرمایه گذاری شاخصی چه مزایایی دارند؟

بزرگترین مزیت صندوق‌های سرمایه گذاری شاخصی‌ کاهش هزینه‌های سبدگردانی و مدیریت صندوق است. چون این نوع صندوق‌ها در نهایت باید شبیه به شاخص کل بازار بورس باشند در هزینه‌ها حداکثر صرفه‌جویی را انجام می‌دهند، تا از متوسط شاخص کل کمترین میزان انحراف را داشته باشند.

همچنین در این صندوق‌ها مدیریت نقشی غیرفعال دارد و ریسک مدیریت صندوق حذف می‌شود. زیرا هدف مدیران رسیدن به سود نیست و آن‌ها سعی می‌کنند تا وزن اوراق موجود به شاخص‌ مبنا نزدیک باشد.

در صورتی که به دنبال سرمایه گذاری در صندوق سرمایه گذاری بدون ریسک هستید، به شما پیشنهاد می‌کنیم عبارت «صندوق قابل معامله درآمد ثابت» را در مرورگر خود جست‌وجو کرده و مطلب مرتبط با آن را در سامانه آموزش مفید مطالعه کنید.

محدودیت‌های صندوق‌ شاخصی

محدودیت در بازدهی: صندوق‌های شاخصی به‌طور ذاتی برای تطبیق با عملکرد شاخص طراحی شده‌اند و معمولا نمی‌توانند عملکرد بهتری نسبت به شاخص بازار داشته باشند. در نتیجه، اگر بازار به‌طور کلی ضعیف عمل کند، بازده این صندوق‌ها نیز به همان میزان کاهش می‌یابد. 

عدم انعطاف‌پذیری در شرایط مختلف بازار: این صندوق‌ها معمولاً به صورت غیرفعال مدیریت شده و تغییرات شاخص را دنبال می‌کنند، به همین علت قابلیت واکنش به تغییرات ناگهانی بازار یا شرایط خاص اقتصادی را ندارند.

بیشتر بخوانید: سرمایه گذاری برای کودکان

تفاوت صندوق شاخصی و صندوق سهامی 

صندوق‌های سرمایه‌گذاری شاخصی و سهامی هر دو ابزارهایی برای سرمایه‌گذاری در بازار سهام هستند، اما تفاوت‌های عمده‌ای میان آن‌ها وجود دارد که می‌تواند بر تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران تأثیر بگذارد. صندوق‌ شاخصی مناسب افرادی است که هدفشان سرمایه‌گذاری آسان در صندوقی است که  عملکردی مشابه با شاخص داشته باشد. این صندوق‌ها مدیریت غیرفعال دارند و به همین علت هزینه‌های مدیریتی کمتری دارند.

در مقابل، صندوق‌های سهامی به صورت فعال مدیریت می‌شوند و مدیران این صندوق‌ها با استفاده از روش‌های تحلیلی مختلف مانند تحلیل بنیادی و تکنیکال تلاش می‌کنند که سهام با پتانسیل رشد بالا را شناسایی کرده و از طریق مدیریت ریسک، بازده بیشتری نسبت به بازار کسب کنند. این صندوق‌ها معمولاً هزینه‌های مدیریتی بالاتری به دلیل مدیریت فعال دارند و آزادی بیشتری برای انتخاب سهام در سبد دارایی خود دارند، زیرا مدیران محدود به شاخص خاصی نیستند و می‌توانند هر سهمی را که پتانسیل کسب سود داشته باشد خریداری کنند. به طور کلی، صندوق‌های شاخصی برای سرمایه‌گذارانی که به دنبال هزینه کمتر و بازده متناسب با بازار هستند مناسب‌ترند، در حالی که صندوق‌های سهامی برای افراد ریسک‌پذیرتر و علاقه‌مند به بازدهی بالاتر طراحی شده‌اند.

.

در صورتی که تمایل دارید اطلاعات بیشتری درباره صندوق های سرمایه گذاری کارگزاری مفید کسب کنید، مقالات زیر را بخوانید:

انواع صندوق های کارگزاری مفید

صندوق شاخصی آرام

صندوق آرام به علت اینکه در سهم‌های تاثیر گذار بر شاخص کل سرمایه‌گذاری می‌کند، یک صندوق شاخصی محسوب می‌شود. این صندوق تحت مدیریت سبدگردان مفید است و با سرمایه‌گذاری در این صندوق می‌توانید از مزایایی همچون سهولت در سرمایه‌گذاری به علت ETF بودن صندوق، کسب بازدهی متناسب با بازدهی شاخص کل، امکان سرمایه‌گذاری با مبالغ کم و معاف از مالیات بودن بهره‌مند شوید.

با توجه به اینکه صندوق آرام یک صندوق قابل معامله (ETF) است، می‌توان از طریق سامانه‌های معاملاتی آنلاین تمامی کارگزاری‌ها مانند ایزی‌تریدر یا مفید آنلاین اقدام به خرید و فروش کرد. برای انجام این کار، کافیست پس از ورود به سامانه معاملاتی کارگزاری خود، نماد «آرام» را جستجو کرده و سفارش خرید یا فروش خود را ثبت کنید. همچنین امکان ثبت سفارش از طریق مفیداپ نیز فراهم است.

مزایای سرمایه‌گذاری در صندوق آرام

از جمله مهم‌ترین مزایای سرمایه‌گذاری در صندوق شاخصی آرام می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱. سرمایه گذاری با تجربه مفید: سبدگردان مفید با سابقه مدیریت انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری از جمله صندوق‌های سهامی، مختلط، درآمد ثابت و سبدهای اختصاصی، تجربه و تخصص لازم در مدیریت دارایی‌ها را دارد و می‌تواند تجربه سرمایه‌گذاری مناسبی را برای افراد به ارمغان بیاورد.

 ۲. کسب بازدهی مشابه با شاخص کل بورس: صندوق شاخصی آرام به دنبال کسب بازدهی متناسب با شاخص کل بورس است. با توجه به عملکرد مناسب شاخص بورس در بلندمدت، سرمایه‌گذاری در این صندوق می‌تواند گزینه‌ای مطلوب باشد.

۳. سهولت سرمایه گذاری: صندوق شاخصی آرام به عنوان یک صندوق قابل معامله (ETF) در بورس عرضه می‌شود و سرمایه‌گذاران می‌توانند به راحتی از طریق سامانه‌های معاملاتی آنلاین واحدهای این صندوق را خرید و فروش کنند. همچنین به علت وجود بازارگردان، این صندوق از نقدشوندگی مناسبی برخوردار است.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری شاخصی با پیروی از یکی از شاخص‌‌های بازار سهام به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهند که با هزینه کمتر و ریسک پایین‌تر، بازدهی تقریبا مشابه با آن شاخص را کسب کنند. این صندوق‌ها با داشتن مدیریت حرفه‌ای و سهولت در معامله، گزینه‌ای مناسب برای سرمایه‌گذاری بلندمدت محسوب می‌شوند.

.

سوالات متداول